dc.contributor.author | Szagun, Dorota | |
dc.date.accessioned | 2016-03-13T11:18:45Z | |
dc.date.available | 2016-03-13T11:18:45Z | |
dc.date.issued | 2015 | |
dc.identifier.issn | 0208-6077 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/17388 | |
dc.description.abstract | This article concerns the nature of the pattern and extent of referring to the convention in
opposition to the originality of the creator being part of a trend of historical novels.
The basis of this article is a historical novel by Jacek Komuda entitled “Bohun” (Lublin
2012) juxtaposed with “Trilogy” by Henryk Sienkiewicz. The comparative analysis is
based on text linguistics tools, and above all on two criteria of textuality: intentionality
and intertextuality.
The combination of the writing workshops of two novelists is motivated by the genre
(historical novel), setting in the reality of Sarmatian Poland and source base. However,
a very clear division between both texts is the understanding of literary elements in
historical novel, and thus the approach to historical truth. The irony mentioned in the
title can be seen in conscious opposition to the proposed by Sienkiewicz and strongly
rooted in Polish readership tradition pattern of historical novel written for “spirit lifting”
and thus in a negative reflection of the ideological concept of Sienkiewicz. This is done
by selecting the main themes of the novel – natural history of the Polish army, a negative
image of the Polish gentry and ennobling image of the Cossack.
The similarity between the two texts is reflected in the language realisation. In the
novel by Komuda linguistic elements common in Sienkiewicz are present, specific and
reproducible, obtaining the status of so-called “winged words” repeatedly documented
by lexicographers by quotes from Sienkiewicz. | pl_PL |
dc.description.sponsorship | Publikacja finansowana przez Katedrę Współczesnego Języka Polskiego, Katedrę Historii Języka Polskiego oraz Katedrę Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej w Instytucie Filologii Polskiej UŁ. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica;49 | |
dc.subject | text pattern | pl_PL |
dc.subject | tributary quote | pl_PL |
dc.subject | intentionality | pl_PL |
dc.subject | intertextuality | pl_PL |
dc.subject | wzorzec tekstowy | pl_PL |
dc.subject | cytat hołdowniczy | pl_PL |
dc.subject | intencjonalność | pl_PL |
dc.subject | intertekstualność | pl_PL |
dc.title | Przekorne nawiązania do Sienkiewiczowskiego wzorca powieści historycznej w "Bohunie" Jacka Komudy | pl_PL |
dc.title.alternative | Ironic references to Sienkiewicz’ historical novel pattern in “Bohun” by Jacek Komuda | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.rights.holder | © Copyright by Dorota Szagun, Łódź 2015; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015 | pl_PL |
dc.page.number | [81]-92 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Zielonogórski, Zakład Historii i Pragmatyki Języka Polskiego. | pl_PL |
dc.identifier.eissn | 2450-0119 | |
dc.references | Bańkowski A., 2000, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1–2, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Borowy W., 1921, O wpływach i zależnościach w literaturze, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Cybulski M., 1997, Elementy polskiej etykiety językowej w „Trylogii” Sienkiewicza, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. 42, s. 43–131. | pl_PL |
dc.references | Demartin A., 1999, Wpływy obce w języku „Trylogii” Henryka Sienkiewicza, „Studia i Materiały. Filologia Polska”, z. 10, Zielona Góra, s. 213–219. | pl_PL |
dc.references | Kasjan M., 1973, Na ciche wody. Dumy ukraińskie, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | Kijas J., 1927, Źródła historyczne powieści „Ogniem i mieczem”, „Pamiętnik Literacki” XXIV, s. 119–135. | pl_PL |
dc.references | Kijas J., 1936, Źródła historyczne „Potopu” Sienkiewicza, w: F. Bielak (red.), Prace historyczno- literackie. Księga zbiorowa ku czci Ignacego Chrzanowskiego, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Kijas J., 1952, Źródła historyczne „Pana Wołodyjowskiego”, „Pamiętnik Literacki” LXIII, s. 1137–1155. | pl_PL |
dc.references | Knapski G., 1621, Thesaurus Polonolatinograecus seu Promptuarium linguae Latinae et Graecae, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Komuda J., 2012, Bohun, Lublin. | pl_PL |
dc.references | Linde S.B., 1994, Słownik języka polskiego, t. 1–6, Warszawa (repr. 1807–1854). | pl_PL |
dc.references | Ludorowski R., 1977, Sztuka opowiadania w „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza, Warszawa–Poznań. | pl_PL |
dc.references | Ludorowski R., 1991, Sztuka epilogu „Ogniem i mieczem”, w: tenże (red.), Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja, Lublin, s. 23–28. | pl_PL |
dc.references | Markiewicz H., 1989, Odmiany intertekstualności, w: tenże, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa, s. 198–208. | pl_PL |
dc.references | Nowicka-Jeżowa A., 1999, „Trylogia” w świecie sarmackim, w: E. Ihnatowicz (red.), Sienkiewicz i epoki. Powinowactwa, Warszawa, s. 163–175. | pl_PL |
dc.references | Pasek J. Ch., 1836, Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska z czasów panowania Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III, Poznań (online: wbc.poznan.pl). | pl_PL |
dc.references | Pietrzak M., 2003, Językowy obraz bohatera i antybohatera w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, w: D. Kowalska (red.), Autorytety i normy, Łódź, s. 335–348. | pl_PL |
dc.references | Siemieniec-Gołaś E., 2000, Słownictwo pochodzenia orientalnego w „Trylogii” Henryka Sienkiewicza, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze”, z. 120 (1241), s. 179–198. | pl_PL |
dc.references | Sienkiewicz H., 1929, Ogniem i mieczem, Lwów, t. 1–4. | pl_PL |
dc.references | Sienkiewicz H., 1929, Pan Wołodyjowski, Lwów, t. 1–3. | pl_PL |
dc.references | Skubalanka T., 1984, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | Skwara E., 1990, Łacina w „Trylogii” Sienkiewicza, „Filomata”, nr 397, s. 199–205. | pl_PL |
dc.references | Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, 1965–1973, H. Koneczna, W. Doroszewski (red. nacz.), t. 1–2, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Słownik języka polskiego, 1958–1969, W. Doroszewski (red.), t. 1–11, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Słownik polszczyzny XVI wieku, 1966–2010, M.R. Mayenowa i in. (red.), t. I–XXXVI, Wrocław–Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Słownik staropolski, 1953–2002, S. Urbańczyk i in. (red.), t. I–XI, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Walczak B., 1985, Archaizacja językowa w „Trylogii” a zróżnicowanie socjalne polszczyzny XVII wieku, w: L. Ludorowski (red.), Trylogia – Sobieski – Victoria wiedeńska, cz. I: Trylogia. W stulecie dzieła, Lublin, s. 241–262. | pl_PL |
dc.references | Walczak B., 1988, Sienkiewicz w dziejach języka polskiego, w: J. Brzeziński (red.), Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, Zielona Góra, s. 129–139. | pl_PL |
dc.references | Wilkoń A., 1976, O języku i stylu „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza. Studia nad tekstem, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze”, z. 50. | pl_PL |
dc.references | Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Żabski T., 1979, Poglądy estetyczno-literackie Henryka Sienkiewicza, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | Żabski T., 1998, Sienkiewicz, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | https://www.facebook.com/jacek.komuda.31 [dostęp z dnia 21.04.2015 r.]. | pl_PL |
dc.references | Madejski D., Kontrowersyjny pisarz Jacek Komuda nie ceni Sienkiewicza, bo mijał się z prawdą „MenStream” – http://menstream.pl/wiadomosci-reportaze-i-wywiady/ kontrowersyjny-pisarz-jacek-komuda-nie-ceni-sienkiewicza-bomijal- sie-z-prawda,0,1384250.html [dostęp z dnia 21.04.2015 r.]. | pl_PL |
dc.contributor.authorEmail | d.szagun@ifp.uz.zgora.pl | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6077.49.07 | |