Становление многопартийности в России (вторая половина 80-х и первая половина 90-х годов XX века)

Abstract

Historiografia radziecka przekonywała o braku warunków do istnienia w ZSRR systemu wielopartyjnego. Totalitaryzm okazał się jednak niezdolny do rozwiązania problemów społecznych i gospodarczych. Alternatywą dla niego stała się demokratyzacja radzieckiego społeczeństwa, co przyczyniło się do zaktywizowania życia politycznego w ZSRR. Kształtowanie się wielopartyjności dokonuje się etapami i przynosi instytucjonalne formy w postaci różnych partii politycznych. Pierwszy etap rozpoczął się w 1986 r., kiedy to ustawowo zagwarantowano wolność tworzenia organizacji społecznych. Drugi etap datuje się od 1988 do połowy 1990 r. (polityzacja nieformalnych ruchów, tworzenie frontów ludowych i opozycyjnych partii, likwidacja monopolu władzy KPZR). Trzeci etap trwał od połowy 1990 r. do sierpnia 1991 r. Wtedy to dokonała się prawna instytucjonalizacja wielopartyjności. Czwarty etap rozpoczął się od czasu wstrzymania działalności KPZR i KP RFSRR. Autorka omówiła krótko hasła programowe, wskazała na bazę społeczną i taktykę działania głównych partii liberalnych, socjaldemokratycznych, anarchistycznych, monarchistycznych i komunistycznych. W konkluzji uznała, że wielopartyjność w Rosji znajduje się zaledwie w stadium formowania.