Marx et la philosophie
Streszczenie
W artykule autor ustosunkowuje się do dwóch sposobów interpretacji
filozofii Marksa prezentowanych przez M. Henry w pracach
"Une philosophie de la realite" i "Une philosophie de 1'Eсопоmie" oraz książkach L. Althussera "Lire le Capital" i "Pour Marx". Na wstępie autor zastanawia się czy filozofia Marksa stanowi zdecydowane zerwanie z niemiecką tradycją filozoficzną, czy też stanowi jej kontynuację* Przypominając stanowisko L.Althussera autor zauważa, że odczytanie spuścizny Marksa w duchu scjentystycznyn, w świetle którego materializm Jest tylko odrzuceniem heglowskiego idealizmu, sprawia, że unieważnia się w ten
sposób ładunek humanistyczny tkwiący w sferze ideologicznej tej
filozofii. Innym problemem poruszanym przez autora jest stosunek
funkcji teoretycznych marksizmu do Jego zadań praktycznych.
Jego zdaniem teksty polityczne Marksa nie interpretują się same,
lecz konieczne jest odniesienie ich do "Ideologii niemieckiej",
gdzie tkwią założenia metahistoryczne nadające dopiero sens
historii wydarzeniowej. Następnie autor omawia kluczowe momenty
analizy M. Henry: problem materializmu historycznego i realności
faktów ekonomicznych. Jest zdania, że kategoria praktyki, różnicująca
w sposób zdecydowany filozofię Marksa wobec Hegla i Feuerbacha,
pozwala przezwyciężyć rozziew pomiędzy opisywaną przez
materializm historyczny bazą ekonomiczną a Jednostką wraz z całą
Jej sferą subiektywności. Następnie autor udowadnia, że w "Kapitale"
Marks nie redukuje człowieka do anonimowych stosunków
ekonomicznych, ale kapitalistyczne prawa ekonomii interpretuje
poprzez kategorie pracy wyalienowanej, której nie można wyjaśnić
na gruncie faktów ekonomicznych. Artykuł kończy się tezą, że kategoria
praktyki umożliwia unikniecie dwóch skrajności w interpretacji
Marksa: takiej, gdzie podmiot rozpływa się w faktach
obiektywnych i innej, gdzie subiektywność podmiotowa nie pozwala
dotrzeć do rzeczywistości realnej.
Collections