Pomysł na Smart Wieś: Projektowanie rozwiązań z wykorzystaniem Design Thinking

Abstract

Implementing the Smart Villages concept is seen as an opportunity to improve the quality of life in rural areas and, consequently, reduce the scale of depopulation. A smart village is a resourceful village. It recognises its potential, diagnoses problems, and, utilising local resources, can address them, relying on the cooperation of residents and collaboration with various local and external entities. This publication aims to present Polish experiences in implementing the Smart Villages concept using the Design Thinking method, analyse good practices in this area, and provide all entities interested in Smart Villages with practical advice for implementing this concept. In this publication, we describe resourceful villages using research material collected in 2024-2025. Our workshops focused on solving social problems that young rural residents and seniors face. In this publication, readers will find a brief overview of the Smart Villages concept in the context of the quality of life in Polish rural areas, the Design Thinking method, its implementation stages, and tools that can be used during workshops for local communities using this method. We present: The workshop process and examples of the developed concepts Individual stages of work by local community representatives using the Design Thinking method Difficult moments in this process Questions and comments raised regarding the concepts developed during the workshops Results of workshops conducted in the area supported by local action groups from various voivodeships that invited us to collaborate. The publication concludes with practical recommendations and tips for all individuals and entities interested in implementing the Smart Villages proposals.

W realizacji postulatów koncepcji Smart Villages upatruje się szansy na poprawę jakości życia na wsi, a w konsekwencji na zmniejszenie skali jej wyludniania. Smart Village to wioska inteligenta, zaradna taka, która rozpoznaje własny potencjał, diagnozuje problemy oraz przy wykorzystaniu lokalnych zasobów jest w stanie im sprostać opierając się na współpracy mieszkańców z różnymi podmiotami lokalnymi i tymi spoza swojego obszaru. Celem opracowania jest zaprezentowanie polskich doświadczeń w projektowaniu koncepcji Smart Villages z wykorzystaniem metody Design Thinking, analiza dobrych praktyk w tym zakresie oraz przekazanie wszystkim podmiotom zainteresowanym Smart Villages praktycznych porad przydatnych przy wdrażaniu tej koncepcji. W publikacji opisujemy w jaki sposób zaradne wioski mogą projektować rozwiązania własnych problemów. Bazując na materiale badawczym, jaki zgromadziłyśmy w latach 2024-2025 pokazujemy jak przy zaangażowaniu lokalnych społeczności powstają koncepty rozwiązań. Prowadzimy czytelnika przez cały proces kreatywnej pracy rozpoczynając od identyfikacji potrzeb, określaniu celów przez tworzenie rozwiązań, na planie wdrożenia kończąc. Koncentrujemy się na opisaniu schematu pracy, który może być wykorzystany wszędzie tam, gdzie zaistnieje potrzeba rozwiązania lokalnych problemów w duchu koncepcji Smart Village. Prezentując przykłady opracowanych koncepcji podczas prowadzonych przez nas warsztatów, pokazujemy efekty pracy lokalnych społeczności, skupionych na rozwiązywaniu problemów społecznych młodych mieszkańców wsi oraz seniorów. W publikacji Czytelnik odnajdzie krótkie omówienie koncepcji Smart Villages w kontekście jakości życia na polskiej wsi, metody Design Thinking, którą wykorzystano podczas warsztatów z jej kolejnymi etapami, technikami i narzędziami, które mogą zostać wykorzystane podczas warsztatów dla społeczności lokalnych. Prezentujemy: przebieg warsztatów i poszczególne etapy pracy przedstawicieli lokalnych społeczności z wykorzystaniem metody Design Thinking, momenty trudne w tym procesie, pytania i komentarze, z jakimi spotkały się wypracowane w czasie warsztatów koncepcje, efekty warsztatów przeprowadzanych na obszarze wspieranym przez Lokalne Grupy Działania z różnych województw, które zaprosiły nas do współpracy. przykłady wypracowanych przez przedstawicieli lokalnych społeczności koncepcji Publikację kończą praktyczne rekomendacje i wskazówki pomocne dla wszystkich osób i podmiotów zainteresowanych realizacją postulatów Smart Villages.