Założenia reformy systemu finansów jednostek samorządu terytorialnego

Abstract

Celem niniejszego opracowania jest wskazanie wyzwań, przed jakimi stoi ustawodawca, programując proces reformy systemu finansów jednostek samorządu terytorialnego. Pozycja ustrojowa samorządu terytorialnego sprawia, że podstawowym celem reformy tego systemu pozostaje zapewnienie trwałości i efektywności samodzielnego wykonywania powierzonych samorządom zadań publicznych. Realizacja tego celu możliwa jest za pomocą różnych rozwiązań normatywnych, które ustawodawca powinien uprzednio rozważyć. Granice swobody ustawodawcy w wyborze tych rozwiązań wyznaczają konstytucyjne standardy wyposażania samorządów w dochody i wydatkowania przez nie środków służących finansowaniu zadań publicznych. Decyzje ustawodawcy powinny mieć oparcie w doświadczeniach praktycznych, pogłębionych analizach ekonomicznych, statystycznych, demograficznych. Skutkiem reformy powinno być stworzenie takiego systemu finansów samorządu terytorialnego, który zapewni efektywność wykonywania zadań przez władze lokalne w dłuższej perspektywie czasowej i który będzie adaptował się do zmieniającej się rzeczywistości społecznej i gospodarczej, co wymaga stworzenia instrumentów stałego monitoringu sytuacji finansowej wszystkich jednostek samorządowych, pozwalających na korektę systemu, gdy ten wykazuje dysfunkcje.