Uspołecznienie rynku: oksymoron czy konieczność? Studium Społecznej Gospodarki Rynkowej

Abstract

Społeczna gospodarka rynkowa to termin o zastanawiającej żywotności, jeżeli mieć na względzie wybory dokonane przez polityków w Niemczech, Polsce, Unii Europejskiej. W odnośnej literaturze naukowej widoczna jest natomiast dość duża dowolność stosowania tego terminu. Celem pracy jest ustalenie wiązanych z nim treści na podstawie oryginalnej myśli twórców tego kierunku i w związku z historycznym kontekstem. Studia nad tematem zostały podjęte, gdyż jest to jeden z nurtów idei, opierających się na intrygującej przesłance uspołecznienia rynku. Pierwsza część pracy zawiera teoretyczne spory i kontrowersje związane z kwestią współzależności porządku rynkowego oraz społecznego i rozwija temat na przykładzie ordoliberalizmu oraz idei SGR. Część druga odnosi się do empirycznych przykładów. Rozdziały 5 i 6 analizują przypadki z doświadczenia odpowiednio – kraju pochodzenia idei społecznej gospodarki rynkowej (Niemcy) oraz Unii Europejskiej, wskazującej na społeczną gospodarkę rynkową jako jeden z priorytetów. W sumie monografia składa się z 6 rozdziałów, w których autorka przedstawia: ideę uspołecznienia rynku – ordoliberalizm – genezę i treść doktryny Społecznej Gospodarki Rynkowej – kontrowersje związane z obu przedstawionymi nurtami myśli – przypadek Niemiec (w latach 1951–1967) – przypadek Unii Europejskiej.

Vitality of the term „social market economy” is amazing when political choice in Germany, Poland and the EU regarded. In research, however, lack of precision is visible. This monograph aims at finding out what were original meanings attached by the authors of this concept themselves, and what was the historical context. The studies on Social Market Economy (SME) were undertaken here as one of many proposals of socializing the market. The first part contains theoretical debates and controversy on interrelation between market and social orders, basing on legacy of ordoliberalism and Social Market Economy doctrine. The second part addresses empirical examples. Namely, chapters 5 and 6 contain respectively experience of Germany, which is the country of origin to SME, and of the European Union which chose SME as one of its policy priorities. Totally, the body of the monograph is constituted by six chapters where following topics are presented consequently: the idea of socializing the market – ordoliberalism – origins and meaning of SME – intellectual controversy on both strands of thought presented – German case 1951-67 – the EU case.