Show simple item record

dc.contributor.authorGołąb, Mariusz
dc.contributor.editorPłuciennik, Jarosław
dc.date.accessioned2023-02-13T17:11:22Z
dc.date.available2023-02-13T17:11:22Z
dc.date.issued2022
dc.identifier.issn0084-4446
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/45969
dc.description.abstractThe article deals with the problem of the literary image presented in the research by Stefania Skwarczyńska. The conception of the ‘image chains’ [polish: ‘łańcuchy obrazowe’] is analysed in Skwarczyńska’s theoretical works and monographs about J. Słowacki and A. Mickiewicz. The author argues that the Polish theorist’s conception of a literary image is shaped by the impact of two complementary media lines. The first is the meaning of the static and petrified in language formula of culture tradition. The other, is the problem of visual perception. Romanticism is interpreted as a general example of this process in Skwarczyńska’s monographies. The reference of the “isomorphism” notion by R. Arnheim is used to explain how Skwarczyńska’s works present this process of shaping literary image. The artistic categories of a colour and shape and the emotional aspects of poetic language are presented as the predominant problems for Skwarczyńska’s theory. These elementary aspects of poetic language can be interpreted as the phenomena that represents the activity of observation. The author reveals how these selected categories let Skwarczyńska construct the preliminary aspects of the visual problems of contemporary culture. Such theoretical perspectives, as observed in the works of the Polish theorist, results in Romanticism appearing as an example of a new way of seeing which results in aesthetic and perceptual changes in contemporary culture. Thus, Romanticism is shown as the example that leads Skwarczyńska to elaborate on the concept of “applied literature” as well. It shows how her theoretic take is linked to the description of culture changes or non-linguistic perception and the cultural phenomena of the likes of photography and film.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherŁódzkie Towarzystwo Naukowe; Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesZagadnienia Rodzajów Literackich;3
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/*
dc.subjectliterary imagepl_PL
dc.subjectliterary motif and threadpl_PL
dc.subjectmedia isomorphism (R. Arnheim)pl_PL
dc.subjecttheory of literature and culturepl_PL
dc.subjectRomanticismpl_PL
dc.subjectphotographypl_PL
dc.titleO wyobrażeniach kulturowych i percepcyjnych w monografiach Stefanii Skwarczyńskiej. Czego możemy dowiedzieć się od romantyków?pl_PL
dc.title.alternativeOn the Culture and Perceptual Judgments in the Monographs by Stefania Skwarczyńska. What Can We Learn from the Romantic Writers?pl_PL
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number35-54pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Kultury Współczesnej, Katedra Teorii Literaturypl_PL
dc.identifier.eissn2451-0335
dc.referencesArnheim Rudolf (2011), Myślenie wzrokowe, przeł. M. Chojnacki, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.pl_PL
dc.referencesBerger John (2008), Sposoby widzenia, przeł. M. Bryl, Fundacja Aletheia, Warszawa.pl_PL
dc.referencesCasey Sutcliffe Patricia (2001), Humboldt’s Ergon and Energeia in Firedrich Max Müller and William Dwight Whitney’s Theories of Language, „Logos and Language: Journal of General Linguistics and Language” nr 2, s. 21–35.pl_PL
dc.referencesChyczewska Alina (1958), Kórnickie materiały do ikonografii mickiewiczowskiej, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” nr 6, s. 428–435; www.bazhum.muzhp.pl/media//files/Pamietnik_ Biblioteki_Kornickiej/Pamietnik_Biblioteki_Kornickiej-r1958-t6/Pamietnik_Biblioteki_ Kornickiej-r1958-t6-s428-435/Pamietnik_Biblioteki_Kornickiej-r1958-t6-s428-435. pdf [dostęp: 10.07.2022].pl_PL
dc.referencesEvans Gavin (2019), Historia kolorów. Tajemniczy świat barw, przeł. W. Jeżewski, Bellona, Warszawa.pl_PL
dc.referencesGrabowski Tadeusz (1927), Psychologia i socjologia tworzenia. Obraz i rytm [w:] T. Grabowski, Wstęp do nauki literatury. Ze szczególnym uwzględnieniem literatury polskiej, Nakładem K.S. Jakubowskiego we Lwowie, Lwów, s. 56–93.pl_PL
dc.referencesGrąbczewska Małgorzata Maria (2017), Historię fotografii piszemy ze skrawków [wywiad], Culture.pl, www.culture.pl/pl/artykul/malgorzata-maria-grabczewska-historie-fotografiipiszemy- ze-skrawkow-wywiad [dostęp: 10.07.2022].pl_PL
dc.referencesHockney David, Gayford Mark (2017), Historia obrazów. Od ściany jaskini do ekranu komputera, przeł. E. Hornowska, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.pl_PL
dc.referencesHumboldt Wilhelm von (2001), Rozmaitość języków a rozwój umysłowy ludzkości, przekł. i wprowadzenie E.M. Kowalska, Redakcja Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.pl_PL
dc.referencesKosowska Ewa (2021), Cenzura ocenzurowana. Raz jeszcze o Panu Tadeuszu, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” nr 11(14), s. 109–123.pl_PL
dc.referencesLubaszewska Antonina (1994), „W daguerotyp raczej pióro zamieniam”, „Teksty Drugie” z. 4, s. 165–183.pl_PL
dc.referencesŁempicki Zygmunt (1925–1926), Osnowa, wątek, motyw, „Pamiętnik Literacki” XXII–XXIII, s. 16–29.pl_PL
dc.referencesMajewski Tomasz (2021), Humanistyka w mieście. O Stefanii Skwarczyńskiej, „Kalejdoskop Kultury” nr 2.pl_PL
dc.referencesMukařovský Jan (1970), Przyczynek do semantyki obrazu poetyckiego [w:] J. Mukařovský, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, przeł. J. Baluch i in., Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 241–250.pl_PL
dc.referencesNorwid Cyprian Kamil (1983), Pisma wybrane, t. 4, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.pl_PL
dc.referencesPrzyboś Julian (1967), Z „teorii poznania” lirycznego [w:] J. Przyboś, Sens poetycki, t. I, wyd. drugie powiększone, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 15–24.pl_PL
dc.referencesRouillé André (2007), Między dokumentem a sztuką współczesną, przeł. O. Hedemann, TAiWPN Universitas, Kraków.pl_PL
dc.referencesRzepińska Maria (1989), Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t. 1–2, Arkady, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1925), Ewolucja obrazów u Słowackiego, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1931), O pojęcie literatury stosowanej, „Pamiętnik Literacki” nr 1/4, t. 28, s. 1–24.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1932), Wartość treściowa kolorów w romantyzmie a dzisiaj: (na tle badania relacji między twórcą a odbiorcą), „Pamiętnik Literacki” nr 1/4, t. 29, s. 273–301.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1933), O metodzie badania literatury stosowanej, „Ruch Literacki” nr 7, s. 129–134.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1934), Rozwój wątków i obrazów w twórczości Mickiewicza, nakładem „Przeglądu Humanistycznego”, Lwów.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1938), Przedmiot, metoda i zadania teorii literatury, „Pamiętnik Literacki” nr 1/4, s. 6–27.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1953), Językowa teoria asocjacji w zastosowaniu do badań literackich [w:] S. Skwarczyńska, Studia i szkice literackie, Wydawnictwo PAX, Warszawa, s. 303–333.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1954), „Obraz” w dziele literackim jako rezultat twórczego przekształcenia wiedzy o świecie [w:] S. Skwarczyńska, Wstęp do nauki o literaturze, t. 1, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, s. 51–52.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1966a), Dwa obrazy ukryte w Wielkiej „Improwizacji” i ich znaczenie dla horyzontów myślowych arcydramatu [w:] S. Skwarczyńska, W kręgu wielkich romantyków polskich, Instytut Wydawniczy PAX, s. 87–122.pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1966b), Z literackiej historii Mickiewiczowskiego obrazu retorycznego „kościół bez Boga” [w:] S. Skwarczyńska, W kręgu wielkich romantyków polskich, Instytut Wydawniczy PAX, s. 272–287 (prwdr. „Pamiętnik Literacki” 1960, z. 1, s. 27–43).pl_PL
dc.referencesSkwarczyńska Stefania (1986), Ideowo-artystyczne konstrukcje obrazowe Norwida na bazie lauru i korony cierniowej, „Przegląd Humanistyczny” nr 3/4, s. 17–45.pl_PL
dc.referencesSłowacki Juliusz (1979), Listy do matki. Dzieła wybrane, oprac. Z. Krzyżanowska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.pl_PL
dc.referencesSutton Walter (1957), The Literary Image and The Reader. A Consideration of the Theory of Spacial Form, „The Journal of Aesthetics and Art Criticism” nr 1, s. 112–123.pl_PL
dc.referencesSzkłowski Wiktor (2007), Sztuka jako chwyt, przeł. R. Łużny [w:] Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Wydawnictwo Znak, Kraków, s. 95–111.pl_PL
dc.referencesWalden Scott (red.) (2008), Fotografia i filozofia. Szkice o pędzlu natury, przeł. I. Zwiech, TAiWPN Universitas, Kraków 2008.pl_PL
dc.referencesWellek René, Warren Austin, (1976), Teoria literatury, przekł. pod red. i z posłowiem M. Żurawskiego, PWN, Warszawa.pl_PL
dc.identifier.doi10.26485/ZRL/2022/65.3/3
dc.relation.volume65pl_PL
dc.disciplineliteraturoznawstwopl_PL


Files in this item

Thumbnail
Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe
Except where otherwise noted, this item's license is described as Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe