On the use of the generalized notion of "possible worlds" in literary studies

Abstract

Celem pracy jest wskazanie pewnych możliwości poznawczych związanych z zastosowaniem koncepcji przestrzeni logicznej oraz „Światów możliwych” dla analizy fikcji literackiej. „Świat możliwy” jest tu pojęty zgodnie z sugestiami Carnapa jako możliwy stan rzeczy, a także Motague'a jako kontekst użycia dla danego języka. Przez przestrzeń logiczną rozumie się, zgodnie z twierdzeniem B. Wolniewicza, zbiór możliwych światów generowanych przez dany tekst literacki. W pracy wskazuje się na przydatność wspomnianych pojęć dla rozpatrzenia stosunku świata przedstawionego do świata realnego zarówno pod względem jakości obrazowania jak i założonej jego struktury intencjonalnej. Wprowadzono tu jako pomocną rozmytą funkcję przynależności h. Zwraca się również uwagę na momenty generyczne „możliwych światów” literackiej kreacji sygnowane przez określone gry językowe. W tym kontekście zostają przywołane nazwiska Wittgensteina i J. Hintikki. Zostaje zasugerowana możliwość zastosowania pojęcia semantycznego „modelu urnowego” Rantali dla opisania opartej na modalnościach narracji L. Buczkowskiego oraz suponowanego świata utworów Parnickiego. Na zakończenie stwierdza się, że uwagi te są jedynie sygnałem ukazującym nowy trakt dla badań nad literacką semantyką.