Le Discours du corps féminin

Abstract

Od wczesnego renesansu do wielkiej rewolucji francuskiej ukazało się więcej niż osiemdziesiąt prac usiłujących wykazać wyższość moralną, fizyczną, intelektualną kobiet nad mężczyznami. Zarysowują się one w prąd ideologiczny wewnętrznie koherentny i stabilny poprzez epoki; od XV do XVIII w. te same argumenty, zaczerpnięte z Biblii lub od starożytnych, oparte na stałej topice, powtarzają się przy rzadko pojawiających się wariacjach. Jeśli niektóre z tych prac — Corneliusa Agrippy, prace wokół „Sporu o Kobietę” (Querelle des Femmes), rozprawy niektórych racjonalistów z XVIII w. — są znane, to całość prądu wraz z wykształconym w nim gatunkiem literackim: „apologią pań” (apologie des dames), nie została dotąd przestudiowana w swej ciągłości jako jedna z ważnych form „schizmy” ideologicznej w czasach ancien regime'u. Niniejszy artykuł rozpatruje zawsze obecne w tych pismach argumenty dotyczące wyższości „biologicznej” kobiet — wczesnej dojrzałości, piękna, czystości ciała kobiecego, a także odnoszące się do wybitnej roli kobiety w prokreacji (w przeciwieństwie do tezy Arystotelesa) i do zalet leczniczych ciała kobiecego, w szczególności lekarskiej i magicznej wartości krwi miesiączkowej.