La jeunesse africaine et l'identité culturelle d'après "Climbié" de Bernard Dadié

Abstract

Wielu pisarzy afrykańskich przedstawia typ młodych Afrykańczyków, który czuje się społecznie wyobcowany w następstwie nasiąknięcia kulturą o charakterze hybrydycznym. Z punktu widzenia tradycji młodzież ta prowadzi życie zgodnie z obowiązującą normą obyczajową: podlega bezwzględnej dyscyplinie rodzinnej, uczestniczy w pracy na roli, przechodzi ceremoniał inicjacji zgodnie z tradycją ludową. Krótko mówiąc, śpiewa ona, płacze, marzy i tańczy zgodnie z obyczajami ludowymi, ponieważ należy do określonej grupy społecznej. Równocześnie jednak, gdy ta młodzież uczęszcza do szkoły, gdzie nasiąka kulturalnymi cechami europejskimi, właśnie pod tym względem zaczyna się wyróżniać, a tym samym wyobcowywać ze swej grupy środowiskowej. Bernard Dadić, pisarz z Wybrzeża Kości Słoniowej, dokonał analizy tego zjawiska na Climbić, głównej postaci powieści pod tym samym tytułem. W powieści tej autor ostro napiętnował niesprawiedliwości kolonializmu w Afryce. Przyszłość ukazana tam została w perspektywie kulturalnej rehabilitacji młodzieży afrykańskiej. Rehabilitacja ta ma polegać na ukształtowaniu nowego społeczeństwa, w którym Afrykańczyk będzie podlegał kulturalnej adaptacji bez stania się przedmiotem asymilacji. Perspektywa ta została wnikliwie wyartykułowana w twórczości wielkiego poety afrykańskiego, Leopolda Senghora. Chociaż Dadić mówi o epoce kolonializmu, dokonana przez niego analiza kulturalnej sytuacji afrykańskiej całkowicie odpowiada współczesności, gdzie nieustannie słyszy się takie określenia, jak „metysyzm kulturalny” („metissage culturel”) albo „obojniactwo kulturalne”.