Jeszcze o badaniu stylistycznych aspektów składni w kontekście współczesnych przemian lingwistyki

Abstract

Artykuł ma na celu podkreślenie potrzeby powrotu uczonych do idei wypracowania spójnej teorii gramatyki stylistycznej, koncepcji postulowanej dawno temu przez wielu językoznawców, którzy przewidzieli możliwości, jakie taka teoria mogłaby otworzyć. Przywołując niektóre z ważniejszych czynników determinujących charakter dzisiejszego językoznawstwa, artykuł przedstawia przegląd głównych kierunków badań nad stylotwórczymi funkcjami składni w tekstach reprezentujących różne typy i gatunki. Wskazuje również najbardziej kluczowe źródła inspiracji dla badań. Istniejące prace (zarówno teoretyczne, jak i analityczne) stanowią solidne fundamenty, na których można by zbudować nowoczesną teorię składni stylistycznej.

This article aims to emphasise the need for scholars to return to the idea of developing a coherent theory of stylistic grammar, a concept postulated long ago by numerous linguists who anticipated the possibilities that such a theory could potentially open. Recalling some of the more important factors determining the nature of today’s linguistics, the study presents an overview of the major directions in research on the style-generating functions of syntax in texts representing various types and genres. It also indicates the key sources of inspiration for such studies. Existing works (both theoretical and analytical) provide solid foundations for attempts to develop a modern theory of stylistic syntax, a theory capable of accounting for a wide variety of dimensions of text/discourse.