dc.contributor.author | Sladek, Anna | |
dc.contributor.editor | Muszyński, Marcin | |
dc.date.accessioned | 2019-11-18T12:27:58Z | |
dc.date.available | 2019-11-18T12:27:58Z | |
dc.date.issued | 2014 | |
dc.identifier.citation | Sladek A., Zdrowie jako obszar uczenia się (między)pokoleniowego, [w:] Międzypokoleniowe uczenie się, Muszyński M. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014, s. 131-145, doi: 10.18778/7969-303-0.11 | pl_PL |
dc.identifier.isbn | 978-83-7969-303-0 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/30764 | |
dc.description | Współcześnie podkreśla się znaczenie indywidualnej odpowiedzialności za zdrowie własne i innych, co wpływa także na wzrost znaczenia edukacji zdrowotnej. Jednym z ważniejszych obszarów uczenia się zdrowia są relacje międzyludzkie, w szczególności w rodzinie czy relacjach nieformalnych. Celem niniejszego opracowania jest zarysowanie obszarów uczenia się zdrowia w relacjach między pokoleniami na podstawie analizy literatury przedmiotu. Odwołując się do koncepcji M. Mead, można wyróżnić trzy rodzaje relacji między pokoleniami jako obszarów uczenia się zdrowia: uczenie się od starszych pokoleń, uczenie się od rówieśników, uczenie się od młodszych pokoleń. Ten pierwszy obszar uczenia się zdrowia jest najszerzej reprezentowany w literaturze przedmiotu, obejmujący głównie kształtowanie wzorców zachowań zdrowotnych w rodzinie poprzez uczenie się społeczne i asocjacyjne. W drugim obszarze wpływ rówieśników na proces uczenia się zachowań zdrowotnych jest najczęściej
ujmowany w kontekście oddziaływania szkoły, a więc dotyczy dzieci i młodzieży. Brak natomiast opracowań na temat wpływu rówieśników, ale w odniesieniu do ludzi dorosłych i starszych. W trzecim obszarze uczenia się zdrowia pojawia się niewielka liczba opracowań. Choć dostrzega się rolę rodziny, w tym młodszych pokoleń dla kształtowania zachowań prozdrowotnych ludzi starszych, to jest to nadal obszar nie do końca zbadany, obfitujący jednak w wiele pytań. | pl_PL |
dc.description.abstract | In our times attention is paid to the issue of broadening of an individual’s responsibility for one’s and another’s health. It influences on growth of meaning of health education. Interpersonal relationships are one of the most important parts of health learning. Especially there are important family and informal groups relationships. The aim of this paper is describing health learning areas in the relationship between generations. It is done on base of literature analysis. There are three areas of health learning in the relationship between generations – based on conception of M. Mead – learning from elders, learning from peers and learning from youngsters. The first area of health learning is the broadest represented in the literature. It mostly includes the shaping of patterns of health behavior in family throughout social and associative learning. In the second area the influence of peers on process of learning of health behavior is the most often understood in the context of health education at school, so it concerns youth and children. However, there is lack of papers about peers’ influence but in the context of adult and elder people. In the third area of health learning a small number of papers can be observed. Although the role of family is noticed – including younger generations for shaping pro-health behavior of elders – it still seems to be not well researched area abounding with many questions. | pl_PL |
dc.description.sponsorship | Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartof | Muszyński M. (red.), Międzypokoleniowe uczenie się, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014; | |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
dc.subject | zdrowie | pl_PL |
dc.subject | uczenie się społeczne | pl_PL |
dc.subject | relacje międzypokoleniowe | pl_PL |
dc.subject | health | pl_PL |
dc.subject | social learning | pl_PL |
dc.subject | relationships between generations | pl_PL |
dc.title | Zdrowie jako obszar uczenia się (między)pokoleniowego | pl_PL |
dc.title.alternative | Health as (Inter)generational Field Learning | pl_PL |
dc.type | Book chapter | pl_PL |
dc.page.number | 131-145 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Zakład Pedagogiki Zdrowia | pl_PL |
dc.identifier.eisbn | 978-83-7969-723-6 | |
dc.references | Antonovsky A., 2005, Rozwikłanie tajemnicy zdrowia, tłum. H. Grzegołowska-Klarkowska, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Bulska J., 2008, Budowanie kompetencji zdrowotnych ludzi w środowisku ich życia, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń. | pl_PL |
dc.references | Grotberg E., 2000, Zwiększanie odporności psychicznej, wzmacnianie sił duchowych, tłum. M. Karwowska- Struczyk, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Heszen I., Sęk H., 2007, Psychologia zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Hrubá D., Žaloudíková I., 2009, The influence of family on educational antismoking program mes efficacy, [w:] E. Řehulka (ed.), School and Health 21. General Issues in health education, Masarykova univerzita, Brno, s. 197–201. | pl_PL |
dc.references | Jeżewska-Zychowicz M., Pilska M., 2005, Zastosowanie teorii społecznego uczenia się do badania zachowań żywieniowych młodzieży i ich uwarunkowań, „Nowiny Lekarskie”, t. 74, nr 4, s. 408–411. | pl_PL |
dc.references | Kawczyńska-Butrym Z., 2009, Rodzina – zdrowie – choroba. Kontekst społeczny i zakres badań empirycznych, [w:] A. Ostrowska (red.), Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie analizy, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 189–210. | pl_PL |
dc.references | Kosińska-Dec K., Jelonkiewicz I., 2003, Zasoby osobiste i rodzinne dorastających a ich zdrowie, [w:] Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 147–161. | pl_PL |
dc.references | Maj A., 2010, Co to znaczy „dbać o zdrowie”? Przemiany zaleceń dotyczących dbałości o ciało na podstawie analizy wybranych poradników pielęgnacji ciała, [w:] E. Banaszak, P. Czajkowski (red.), Corpus delicti – rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała, Wydawnictwo Naukowe Difin, Warszawa, s. 82–104. | pl_PL |
dc.references | Mead M., 2000, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, tłum. J. Hołówka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Ogden J., 2011, Psychologia odżywiania się, tłum. R. Andruszko, Wydawnictwo UJ, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Pavlovská M., 2009, Stories, teenagers and grandparents, [w:] E. Řehulka (ed.), School and Health 21. General Issues in Health Education, Masarykova univerzita, Brno, s. 143–151. | pl_PL |
dc.references | Pavlovská M., Remsová L., 2008, Story – bridge between generations, [w:] E. Řehulka (ed.), School and Health 21. Social and Health Aspects of Health Education, Masarykova univerzita, Brno, s. 45–50. | pl_PL |
dc.references | Puchalski K., 1997, Zdrowie w świadomości społecznej, Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy, Łódź. | pl_PL |
dc.references | Sladek A., 2011, Prozdrowotny styl życia ludzi starszych – konieczność czy przywilej?, [w:] E. Górnikowska- Zwolak, M. Wójcik (red.), Soma i psyche w edukacji dojrzałych wiekiem kobiet i mężczyzn, Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach, Mysłowice, s. 67–87. | pl_PL |
dc.references | Tobiasz-Adamczyk B., 2000, Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Wydawnictwo UJ, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Worsztynowicz A., 2003, Doświadczanie wsparcia rodzicielskiego a poczucie koherencji dorastających, [w:] Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 163–176. | pl_PL |
dc.references | Woynarowska B., 2008, Edukacja zdrowotna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Woźniak B., Tobiasz-Adamczyk B., Brzyska M., 2009, Promocja zdrowia osób starszych w Polsce w świetle badań prowadzonych w projekcie healthPROelderly – wypracowanie opartego na faktach przewodnika dotyczącego promocji zdrowia wśród osób starszych. „Problemy Higieniczno- Epidemiologiczne”, nr 90 (4), s. 459–464. | pl_PL |
dc.references | Wrzesień W., 2009, Europejscy poszukiwacze. Impresje na temat współczesnego pokolenia polskiej młodzieży, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Zadworna-Cieślak M., Ogińska-Bulik N., 2011, Zachowania zdrowotne młodzieży. Uwarunkowania podmiotowe i rodzinne, Wydawnictwo Difin, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Ziółkowska B. (red.), 2009, Opętanie (nie)jedzeniem, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Zwoliński M., 2003, Wewnętrzne zasoby rodziny a poczucie koherencji dorastającego dziecka: ujęcie systemowe zrealizowane za pomocą modelowania równań strukturalnych, [w:] Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 135–146. | pl_PL |
dc.references | Cele i dążenia życiowe Polaków, 2010, Komunikat z badań BS/161/2010, Warszawa, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_161_10.PDF [12.03.2014]. | pl_PL |
dc.references | Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków, Komunikat z badań BS/99/2010, Warszawa [online], http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_099_10.PDF [16.03.2014]. | pl_PL |
dc.references | Kalinowska K., Żuchowicz K., 2007, Medycyna ludowa. Raport z badań, http://www.antropologia.isns.uw.pl/wp-content/uploads/Medycyna_ludowa.pdf [12.03.2014]. | pl_PL |
dc.references | Raport „Portale medyczne i zdrowie”, marzec 2009, Gemius SA, http://www.gemius.pl/pl/raporty/2009-08/01 [12.03.2014]. | pl_PL |
dc.references | Raport „Internetowe serwisy o zdrowiu”, marzec 2011, Polskie Badania Internetu, http://www.pbi.org.pl/index.php/ida/42/?getFile=54:0 [19.03.2012]. | pl_PL |
dc.references | Wasylewicz M., Komunikacja międzypokoleniowa a nabywanie kompetencji kluczowych, http://www.pulib.sk/elpub2/FF/Balogova1/pdf_doc/10.pdf [12.03.2014]. | pl_PL |
dc.references | Zdrowie i zdrowy styl życia w Polsce, 2007, Komunikat z badań nr BS/138/2007, Warszawa, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_138_07.PDF [12.03.2014]. | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/7969-303-0.11 | |