Psychologiczne profile radzenia sobie ze stresem przez matki młodzieży z niepełnosprawnością a poczucie własnej skuteczności

Abstract

Celem przedstawionych badań było określenie preferowanych stylów radzenia sobie ze stresem, prezentowanego poziomu poczucia własnej skuteczności i możliwych związków między badanymi czynnikami psychologicznymi z perspektywy matek adolescentów z niepełnosprawnością motoryczną. W badaniu wzięła udział grupa 103 matek, w której wyróżniono dwie grupy porównawcze. Matki wychowujące młodzież z niepełnosprawnością o podłożu neurologicznym stanowiły grupę kliniczną (N = 47), natomiast grupę porównawczą (N = 56) tworzyły matki wychowujące młodzież pełnosprawną (średnia wieku młodzieży z obu grup to odpowiednio 14 lat i 17 lat). Dokonując pomiaru badanych zmiennych, wykorzystano: kwestionariusz wywiadu, Wielowymiarowy Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem (COPE) Ch. S. Carvera, M. F. Scheiera i J. K. Weintrauba w adaptacji Z. Juczyńskiego i N. Ogińskiej-Bulik oraz Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) w adaptacji Z. Juczyńskiego. Otrzymane wyniki okazały się kongruentne z dotychczasowymi rezultatami prezentowanymi w literaturze przedmiotu. Matki adolescentów z niepełnosprawnością przejawiały bardziej zróżnicowane strategie radzenia sobie ze stresem niż matki pełnosprawnej młodzieży. W kontekście prezentowanego poziomu poczucia własnej skuteczności badane grupy matek nie różniły się między sobą. Poszukiwanie współzależności między badanymi zmiennymi psychologicznymi pozwoliło wykazać większe zróżnicowanie w grupie matek młodzieży niepełnosprawnej.