Społeczny i medyczny wymiar seksualności osób z niepełnosprawnością na przykładzie osób chorych na stwardnienie rozsiane

Abstract

Multiple sclerosis (MS) is a demyelinating disease of the central nervous system resulting in a multitude of impairments that may include symptoms such as: difficulties with gait, balance, sensation, pain, bladder and/or bowel control, vision, sexuality, and cognitive function. It has shown that sexual dysfunction is a common problem in multiple sclerosis. These are reported to occur in more than 70% of people living with MS sexual dysfunction, oftener than in other chronic disease. The etiology of sexual dysfunction is multifactorial. There are a number of causes for sexual dysfunction associated with this chronic disease, one of which includes demyelinating lesions in the central nervous system. Symptoms that occur as an effect of neural pathways dysfunction include: fatigue, spasticity, muscle weakness, or negative reactions to medications. In addition, there are also sexual dysfunctions related to psychosocial and cultural issues which could cause a social disability of people with MS. The purpose of this article was to describe how social and medical problems are connected and how sexual dysfunction influence aspects of social life and becoming a social, not only a personal, problem.

Stwardnienie rozsiane (SM) to choroba powodująca powstawanie obszarów demielizacyjnych w centralnym układzie nerwowym, czego skutkiem mogą być objawy takie, jak: zaburzenia chodu, koordynacji, zaburzenia czucia, ból, zaburzenia wzroku, funkcji seksualnych czy funkcji kognitywnych. Udowodniono, że dysfunkcje seksualne występują u osób chorujących na SM często. Dysfunkcje te występują częściej niż w przypadku pacjentów cierpiących na inne przewlekłe choroby – 70% pacjentów ze stwardnieniem rozsianym dotkniętych jest problemami w sferze seksualnej. Patofizjologia tych zaburzeń jest wieloczynnikowa. Jednym z czynników są uszkodzenia w centralnym układzie nerwowym, innym współistniejące zaburzenia niezwiązane bezpośrednio z obszarami demielizacyjnymi, takie jak: zmęczenie, spastyczność, osłabienie siły mięśni czy skutki uboczne wdrożonej w procesie leczenia farmakoterapii. Należy podkreślić, że część dysfunkcji seksualnych u osób z SM ma podłoże psychologiczne i społeczne. Celem artykułu jest określenie medycznych i społecznych aspektów powstawania zaburzeń seksualnych u osób ze stwardnieniem rozsianym oraz zobrazowanie wpływu dysfunkcji seksualnych na funkcjonowanie jednostki w obrębie społeczeństwa.