Synteza i badanie właściwości nowych makrocykli z wbudowanym układem 1,2,3-triazolowym

Abstract

Związki makrocykliczne takie jak np. etery koronowe lub kryptandy odgrywają dużą rolę nie tylko w syntezie organicznej, ale również w chemii koordynacyjnej lub supramolekularnej . W zależności od wielkości luki możliwa jest koordynacja jonów metali grup I i II oraz metali przejściowych bloku d układu okresowego. Jedną z metod syntezy związków oligomerycznych jest zastosowanie reakcji 1,3-dipolarnej cykloaddycji Huisgena katalizowanej jonami miedzi(I), mieszczącej się w kategorii procesów ‘click’ wprowadzonej przez Sharplessa w 2001 roku. Tego typu podejście do syntezy zostało zastosowane do otrzymania szeregu układów makrocyklicznych zawierających dwa pierścienie 1,2,3-triazolowe. Reakcje były prowadzone z pochodnymi glikolu etylenowego, które zostały przekształcone w azydki i pochodne propargilowe. W przypadku tioglikoli zastosowano zmodyfikowaną reakcję Appela, a następnie reakcje generowanej in situ halogenopochodnej z odpowiednim azotowym lub siarkowym nukleofilem. Otrzymano zestaw pochodnych azydkowych oraz tiolowych z wysokimi wydajnościami. Zastosowanie azydkowo-alkinowej reakcji addycji katalizowanej jonami miedzi(I) prowadziło do uzyskania serii nowych, dotąd nieopisanych w literaturze układów makrocyklicznych. Produkty zostały otrzymane z dobrymi wydajnościami, stosując metodę wysokich rozcieńczeń. Wybrane dwa związki oligomeryczne zostały przebadane pod kątem ich właściwości kompleksowych względem jonów srebra(I). Potwierdzono koordynacje ligandu przez atomy siarki i azotu z pierścienia 1,2,3-triazolowego oraz mniejszą trwałość kompleksu zawierającego tylko atomy tlenu.