Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w trzy lata po jej wejściu w życie – raport z praktyki stosowania

Abstract

Niniejsze opracowanie stanowi próbę oceny, jak w praktyce funkcjonują instytucje wprowadzone nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 1 kwietnia 2011 r. Najważniejszą zmianą nowelizacji było dodanie do ustawy art. 62a, dającego prokuratorowi oraz sądowi możliwość umorzenia postępowania karnego wobec sprawcy posiadającego nieznaczne ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, przeznaczonych na jego własny użytek. Ponadto, nowelizacja rozszerzyła katalog alternatywnych środków o charakterze leczniczym, realizując zasadę „leczyć zamiast karać”. Raport sporządzony został na podstawie wszelkich dostępnych danych statystycznych, przekazanych przez: sądy, Prokuraturę Generalną i – przede wszystkim – Ministerstwo Sprawiedliwości. W ramach prac nad raportem przeprowadzone zostały także wywiady z praktykami stosującymi przepisy nowelizacji (policjantem, prokuratorem i adwokatem) oraz przedstawicielką Ministerstwa Sprawiedliwości. Przedstawione dane statystyczne wskazują, że liczba umorzeń spraw o posiadanie narkotyków, w tym umorzeń na podstawie art. 62a u.p.n., jest wciąż stosunkowo mała. Głównym postulatem płynącym z niniejszego raportu jest zatem konieczność opracowania przez Prokuratora Generalnego stosownych wartości granicznych dla poszczególnych substancji psychoaktywnych, definiujących pojęcie ich „nieznacznej ilości”.

This study is an attempt to evaluate how the institutions, established by the amendment to the Act on prevention of drug abuse of 1 April 2011, perform in practice. The most important change to the act amended was the addition of Article 62a to the Act. This Article gives a prosecutor and court an option to discontinue criminal proceedings against individuals in possession of small amounts of intoxicants and psychotropic substances intended for private use. Furthermore, the amendment extended a scope of alternative medicinal substances implementing the principle of “treat rather than punish”. The report was compiled basing on any available statistical data provided by: courts, the Prosecution General and most of all by the Ministry of Justice. During the work on the report, a few interviews were done with the people who apply the provisions of the amended act (a policeman, a prosecutor and an advocate) and with a representative of the Ministry of Justice. The presented statistical data show that the number of discontinued proceedings connected with drug possession including those ones discontinued under Article 62a, is still relatively small. The main requirement arising from this report is the necessity for the Prosecutor General’s Office to develop proper limit values for individual psychoactive substances defining the notion of “small amounts”.