| dc.contributor.author | Plęs, Łukasz | |
| dc.date.accessioned | 2015-10-26T11:45:06Z | |
| dc.date.available | 2015-10-26T11:45:06Z | |
| dc.date.issued | 2010 | |
| dc.identifier.issn | 1427-9665 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/12901 | |
| dc.description.sponsorship | Fryderyk Nietzsche należy bez wątpienia do najwybitniejszych i najbardziej znanych myślicieli
w dziejach filozofii. Nierzadko jest też uznawany za jednego z najwybitniejszych, jeśli nie
najwybitniejszego stylistę w historii języka niemieckiego. Niezwykła szata stylistyczna jego dzieł
często prowadzi do sporów, czy jego utwory powinny być przedmiotem badań literaturoznawczych,
czy też filozoficznych. Na szczyty stylizacji językowej wzniósł się Nietzsche podczas
pisania swego najbardziej znanego dzieła, tj. Zaratustry. Osławiona „książka dla wszystkich
i dla nikogo” jest pełna aluzji do wielu filozofii, religii i dzieł literackich, najwyraźniej zarysowuje
się w niej jednakże wzorzec biblijny. Sam autor określił swoje dzieło mianem „piątej ewangelii”.
O podobieństwie do Biblii stanowi także multum rodzajów i gatunków literackich. W epickie
ramy dzieła zostały wtłoczone opowiadania, przemowy, kazania, wyznania, rozmowy i wewnętrzne
monologi. Struktura dzieła jest przełamywana przez fragmenty rodem z utworów scenicznych,
hymnów, pieśni i wierszowanych utworów lirycznych. Choć Nietzsche podkreślał absolutną
oryginalność swojego dzieła, nie da się ukryć, że jego tekst jest bogaty w intertekstualne
odniesienia. Wyraźnym wyznacznikiem stylizacji biblijnej jest wplatanie w strukturę tekstu
biblijnych cytatów oraz kryptocytatów. Celem niniejszego artykułu jest analiza polsko i
anglojęzycznych tłumaczeń fragmentów dzieła wzorowanych na biblijnych „ośmiu błogosławieństwach”,
wyprowadzanych charakterystycznych sformułowaniem i odznaczających się
odpowiednim szykiem. Zgromadzony korpus językowy pokazuje, że w większości przypadków
tłumacze doskonale poradzili sobie z odpowiednią stylizacją swoich przekładów, jednakże nie
brakowało niekonsekwencji. | pl_PL |
| dc.language.iso | de | pl_PL |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
| dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica;6 | |
| dc.title | Die biblischen sowie pseudobiblischen Seligpreisungen in Friedrich Nietzsches Also sprach Zarathustra im Spiegel der Übersetzungsversuche ins Polnische und Englische | pl_PL |
| dc.type | Article | pl_PL |
| dc.rights.holder | © Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010 | pl_PL |
| dc.page.number | 95-107 | pl_PL |
| dc.contributor.authorAffiliation | Universität Łódź | pl_PL |
| dc.references | Bennholdt-Thomsen A. (1974), Nietzsches Also sprach Zarathustra als literarisches Phänomen. Eine Revision, Frankfurt/Main. | pl_PL |
| dc.references | Cieszkowski M. (2004), „Tako rzecze Zaratustra” czy „Tak rzekł Zaratustra” – uwag kilka o polskich tłumaczeniach niepokornego tekstu. In: Koźbiał J. (Hrsg.), Recepcja, transfer, przekład 2, Warszawa, S. 109–120. | pl_PL |
| dc.references | Duden (2002), Zitate und Ausspüche, Bd. 12, Mannheim. | pl_PL |
| dc.references | Dybel P. (2007), Płomień Nietzschego. Wywiad z Krzysztofem Michalskim. In: Nowe Książki, nr 5, Warszawa, S. 4–8. | pl_PL |
| dc.references | Figal G. (2001), Nietzsche. Eine philosophische Einführung, Stuttgart. | pl_PL |
| dc.references | Gómez T. (2007), Fryderyk Nietzsche. Człowiek i twórca, Warszawa. | pl_PL |
| dc.references | Hollingdale R. J. (1999), Nietzsche. The Man and His Philosophy, Cambridge. | pl_PL |
| dc.references | Jens W. (1976), Republikanische Reden, München. | pl_PL |
| dc.references | Kaufmann W. (1978), Translator’s Preface. In: WK, S. xiii–xxii. | pl_PL |
| dc.references | Kaulhausen M. H. (1977), Nietzsches Sprachstil. Gedeutet aus seinem Lebensgefühl und Weltverhältnis, München, Wien. | pl_PL |
| dc.references | Klein J. (1936), Die Dichtung Nietzsches, München. | pl_PL |
| dc.references | Köhler J. (2000), Wer war Friedrich Nietzsche? Kurzer Versuch, eine Jahrhundertfrage zu beantworten, Bonn. | pl_PL |
| dc.references | Kopij M. (2004), Kult „Zaratustry”. In: Notatnik Teatralny, nr 34, S. 167–172. | pl_PL |
| dc.references | Lipiński K. (2000), Vademecum tłumacza, Kraków. | pl_PL |
| dc.references | Lisiecka S., Jaskuła Z. (1999), Od tłumaczy. In: LJ, S. 431–435. | pl_PL |
| dc.references | Parkes G. (2005), Introduction + Note on the Text and Translation. In: GP, S. ix–xxxviii. | pl_PL |
| dc.references | Prossliner J. (2002), Nietzsches Zarathustra, München | pl_PL |
| dc.references | Rajewicz T. (2002), Dzieło i przekład w czasie. O języku polskich przekładów dzieła Fryderyka Nietzschego „Also sprach Zarathustra”. In: Koźbiał J. (Hrsg.), Recepcja, transfer, przekład, Warszawa, S. 127–140. | pl_PL |
| dc.references | Rajewicz T. (2005), Stylizacja biblijna „Zaratustry” Friedricha Nietzschego w przekładach na język polski. In: Piotrowska M. (Hrsg.), Język trzeciego tysiąclecia, Bd. 2: Konteksty przekładowe, Kraków, S. 99–106. | pl_PL |
| dc.references | Safranski R. (2007), Nietzsche. Biographie seines Denkens, Hamburg. | pl_PL |
| dc.references | Sowiński G. (2005), Słowo od tłumacza... In: GS, S. 5–9. | pl_PL |
| dc.references | Vitens S. (1951), Die Sprachkunst Friedrich Nietzsches in „Also sprach Zarathustra“, Bremen- -Horn. | pl_PL |
