Szybkość jako naczelna zasada procesu karnego. Analiza dogmatyczno-prawna

Abstract

Celem opracowania jest próba rozstrzygnięcia kwestii, czy o szybkości procesu karnego możemy mówić jako o naczelnej jego zasadzie oraz niezależnie od tego - w jaki sposób, mając na uwadze konkretne regulacje karnoprocesowe, ustawodawca umożliwia organom procesowym szybkie rozstrzygnięcie w przedmiocie odpowiedzialności karnej. Dlatego też rozważania rozpoczyna ogólne wprowadzenie dotyczące wyjaśnienia pojęć: „zasada prawa” i „naczelna zasada procesu karnego”. Dalsza część opracowania dotyczy już kształtowania się podejścia ustawodawcy i doktryny do kwestii szybkości postępowania karnego w dawnym procesie polskim oraz na gruncie k.p.k. z 1928 i 1969 r. Następnie przedmiotem analizy jest kwestia, na ile same instytucje procesowe zawarte w obecnym k.p.k. z 1997 r. (z uwzględnieniem uchwalonych jego nowelizacji z 2013 i 2015 r.) oddziaływać mogą na szybkość procesu. W rozprawie przedstawiono bowiem - wraz ze stosowną analizą - konkretne regulacje prawne przyspieszające bądź opóźniające prawomocne zakończenie procesu zawarte w części ogólnej i szczególnej kodeksu. Nie pominięto przy tym poglądów prezentowanych w orzecznictwie, przede wszystkim Sądu Najwyższego, ale i sądów apelacyjnych oraz niekiedy Trybunału Konstytucyjnego, dotyczących omawianych zagadnień, odwołując się również do dostępnych danych, wskazujących na zastosowanie poszczególnych konstrukcji procesowych w praktyce.