Show simple item record

dc.contributor.authorSzul, Roman
dc.date.accessioned2014-12-12T11:57:05Z
dc.date.available2014-12-12T11:57:05Z
dc.date.issued2013
dc.identifier.citationSzul R., Miasto a język. Rola miast w kształtowaniu sytuacji językowej, "Studia z Geografii Politycznej i Historycznej" t. 2, 2013, s. 63-85.pl_PL
dc.identifier.issn2300-0562
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/5909
dc.description.abstractCities and towns play a significant role in shaping language situation in countries and regions. In cities and towns two language mechanisms are working: diversification and simplification of language situation. Diversification results from immigration to cities (towns), simplification – from contacts of peoples inside the city (town). In extreme cases of rapid inflow of peoples of various languages to the city (town) difficulties in mutual communication of inhabitants can emerge (“Babel tower effect”). In the 19th century such a situation was in Lodz and Bialystok. Simplification of the language situation in a city (town) runs through the stage of common language and bi-lingualism of a part of the population. An important issue is which language becomes the common, and consequently, the only language, of the city (town). It depends on numerical, economic and political strength of ethno-linguistic groups in the city (town), on prestige of individual languages and, in contemporary world, on language policy of a given country or region. Different socio-professional characteristics of urban and rural populations often make that from the ethno-linguistic point of view cities (towns) differ from their rural hinterland. City (town) and its hinterland are in contact which leads to a change of the language situation – to an “absorption” of the city (town) by the hinterland or to expansion of language of the city (town) and assimilation of the hinterland by the city (town), or to equilibrium and tensions over the language between the city (town) and its hinterland (as nowadays in Brussels). Cities (towns) by forming a network of contacts create favourable conditions for expansion of the most important language in a given country (or empire), which in modern times (the 19th and 20th centuries) was used for cultural and linguistic homogenisation of populations in the process of building nation states.en
dc.description.abstractMiasta odgrywają istotną rolę w kształtowaniu sytuacji językowej państw i regionów. W miastach działają dwa mechanizmy językowe: różnicowania i ujednolicania sytuacji językowej. Różnicowanie wynika z imigracji do miasta, ujednolicanie – z kontaktów ludności wewnątrz miasta. W skrajnych przypadkach szybkiego napływu do miasta ludności różnych języków może powstać trudność w komunikowaniu się ludności miasta (efekt „wieży Babel”). W XIX w. taka sytuacja była np. w Łodzi i Białymstoku. Ujednolicanie sytuacji językowej w mieście przebiega poprzez etap języka wspólnego i dwujęzyczności części mieszkańców. Ważnym zagadnieniem jest to, który język staje się językiem wspólnym miasta – zależy to od liczebności poszczególnych grup etniczno-językowych, ich siły ekonomicznej i politycznej, od prestiżu poszczególnych języków, a w czasach współczesnych od polityki językowej państwa lub regionu. Zróżnicowane cechy społeczno-zawodowe ludności miasta i wsi powodują, że często miasta odróżniają się sytuacją etniczną i językową od otaczających obszarów wiejskich. Miasto i obszary otaczające są w kontakcie prowadzącym do zmiany sytuacji językowej – językowego „wchłonięcia” miasta przez otoczenie lub ekspansji miasta i upodobnienia otoczenia do miasta albo równowagi i napięć na tle językowym między miastem a otoczeniem (jak obecnie w Brukseli). Miasta, tworząc sieć powiązań, sprzyjają ekspansji najważniejszego języka w danym państwie (imperium), co w czasach współczesnych było wykorzystywane do ujednolicania kulturowo-językowego w ramach budowy państw narodowych.pl
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesStudia z Geografii Politycznej i Historycznej;2
dc.rightsUznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/pl/*
dc.subjectmiastopl_PL
dc.subjectobszary otaczające miastpl_PL
dc.subjectsytuacja językowapl_PL
dc.subjectróżnicowanie językowepl_PL
dc.subjectujednolicanie językowepl_PL
dc.subjectkontakty językowepl_PL
dc.subjectcity (town)en
dc.subjecthinterlanden
dc.subjectlanguage situationen
dc.subjectlinguistic diversificationen
dc.subjectlinguistic homogenisationen
dc.subjectlinguistic contactsen
dc.titleMiasto a język. Rola miast w kształtowaniu sytuacji językowejpl_PL
dc.title.alternativeCity and language. Role of cities and towns in shaping language situationen
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number63-85pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnychpl_PL
dc.referencesAlpatov W.M. 1988, Japonia. Jazyk i obszczestwo, Izdatielstvo Nauka, Moskwa (Алпатов В.М., Япония. Язык и обзщество, Издательство Наука, Москва).pl_PL
dc.referencesBarwiński M., 2013, Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji Ukraińców, Łemków, Białorusinów i Litwinów w Polsce po 1944 roku, Wydawnictwo UŁ, Łódź.pl_PL
dc.referencesBlake N.F., 1996, A history of the English language, Palgrave, Basingstoke.pl_PL
dc.referencesBoivin M., 2011, Indie. Zarys historii, Dialog, Warszawa.pl_PL
dc.referencesCudny W., Rouba R., 2012, Lodz – Poland, [w:] Cudny W., Michalski T., Rouba R. (red.), Tourism and the transformation of large cities in the post-communist countries of Central and Eastern Europe, Wydawnictwo UŁ, Łódź.pl_PL
dc.referencesDaneš F., 1996, Čeština od národního obrození do získání státní samostatnosti, [w:] Čmejrková S., Daneš F., Kraus J., Svobodová I. (red.), Čeština, jak ji znáte i neznáte, Academia, Praha.pl_PL
dc.referencesDelage G., Dumas G., 2002, Politiques linguistiques: Le modele québécois, World Congress on Language Policies, April, Barcelona.pl_PL
dc.referencesDiaz-Couder E., 1997, Multilingüismo y Estado-Nación en México, „Diverscité”, Janvier: www.teluq.uquebec.ca/diverscite/entree.htmpl_PL
dc.referencesDjaczkov M.W., Leontjev J.I., Torsujeva A.A., 1981, Jazyk tok-pisin, Izdatielstvo Nauka, Moskwa (Дьячков М.В., Леонтьев Е.И., Торсуева А.А., 1981, Язык ток- писин, Издательство Наука, Москва).pl_PL
dc.referencesGawryszewski A., 2009, Ludność Warszawy w XX wieku, PAN IGiPZ, Warszawa.pl_PL
dc.referencesGelber H.G., 2001, Nations out of empires. European nationalism and transformation of Asia, Palgrave, Basingstoke–New York.pl_PL
dc.referencesIngrassia G., Blasco Ferrrer E., 2009, Storia della lingua sarda, CUEC (Cooperativa Universitaria Editrice Cagliaritana), Cagliari.pl_PL
dc.referencesJassem-Staniecka A., 2012, Community conflict in Belgium and its linguistic reflections, „Annual of Language & Politics and the Politics of Identity”, 6: www.alppi.eu.pl_PL
dc.referencesJurkowski J., 1986, Od wieży Babel do języka kosmitów. O językach sztucznych, uniwersalnych i międzynarodowych, KAW, Białystok.pl_PL
dc.referencesKeating M., 1996, Nations against the state. The new politics of nationalism in Quebec, Catalonia and Scotland, Palgrave Macmillan, Basingstoke.pl_PL
dc.referencesKoter M., Kulesza M., Puś W., Pytlas S., 2005, Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Wydawnictwo UŁ, Łódź.pl_PL
dc.referencesMacan T., 2004, Hrvatska povijest, Matica Hrvatska, Zagreb.pl_PL
dc.referencesPellicer D., 1997, Reconomimiento y conocimiento de las lenguas indígenas de México, „Diverscité”, Fevrier: www.teluq.uquebec.ca/diverscite/entree.htm.pl_PL
dc.referencesPěničková D.A., 2009, Anglicky mluvící cicinci v České republice: výuka angličtiny jako prostředek společenské integrace, [w:] Bittnerová D., Moravcová M. (red.), Etnické komunity. Elity, institituce, stát, Fakulta humanitních studií Universzity Karlovy, Praha.pl_PL
dc.referencesRocher F., 2002, The evolving parameters of Quebec nationalism, „International Journal on Multicultural Societies”, 4 (1), s. 75–97.pl_PL
dc.referencesRossel H., 1997, La référence identitaire régionale – le cas de la Belgique et de l’ex- -Tchécoslovaquie, [w:] Jałowiecki B., Gorzelak G. (red.), The identity of Central Europe/L’Identité de l’Europe Centrale, Regional and Local Studies, t. 13, Warszawa.pl_PL
dc.referencesRotković R., 2006, Kratka ilustrowana istorija crnogorskog naroda, Crnogorska izdanja, Podgorica.pl_PL
dc.referencesRoux G., 2006, Mezopotamia, Dialog, Warszawa.pl_PL
dc.referencesRykała A., 2011, Mniejszości religijne w Polsce. Geneza, struktury przestrzenne, tło etniczne, Wydawnictwo UŁ, Łódź.pl_PL
dc.referencesSofronov M.W., 1979, Kitajskij jazyk i kitajskoje obszczestwo, Izdatielstvo Nauka, Moskwa (Софронов М.В., 1979, Китайский язык и китайское общество, Издательство Наука, Москва).pl_PL
dc.referencesSimke J., 2011, Běła Wóda, něga raz serbska wjas, Ludowe Nakładnistwo Domowina, Budyšin.pl_PL
dc.referencesSinger I.I., 1937, Di brider Aszkenazy („Bracia Aszkenzazy”), Forwerts Ojsgabe, Nowy Jork.pl_PL
dc.referencesSinger I.I., 1946, Fun a welt wos iż niszto mer („O świecie, którego już nie ma”), Farlag Matones, Nowy Jork.pl_PL
dc.referencesSobczyński M., 2012, Region łódzki w tradycji podziałów administracyjnych Polski Środkowej, [w:] Pawłowska A., Rykiel Z. (red.), Region i regionalizm w socjologii i politologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 177–195.pl_PL
dc.referencesSzul R., 2010, “Wskrzeszanie” języków jako symboli tożsamości, pamięci i przestrzeni narodów, [w:] Kapralski S. (red.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość, Wydawnictwo Scholar, Warszawa, s. 72–101.pl_PL
dc.referencesSzymańska D., 2007, Urbanizacja na świecie, PWN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesTruchot C., 2008, Europe: l’enjeu linguistique, La Documentation Française, Paris.pl_PL
dc.referencesTrunk I.I., 1946, Pojln („Polska”), Farlag Unser Tsait, Nowy Jork.pl_PL
dc.referenceswww.alppi.eupl_PL
dc.referenceswww.radioaustralia.net.au/tokpisin/pl_PL
dc.referenceswww.visitcardiff.compl_PL


Files in this item

Thumbnail
Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Except where otherwise noted, this item's license is described as Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Polska