Publiczne wydatki na badania i rozwój i ich oddziaływanie na sektor prywatny: komplementarność czy substytucyjność? Analiza dla krajów Europy Środkowo‑Wschodniej

Abstract

The aim of this paper is to analyse the public RD investments in Poland and other Central and East European (CEE) countries, especially their share in public expenditures and their impact on private RD. To verify the research hypothesis that public and private RD investments are complementary, panel regression models has been employed for data from the years 1999–2015. The main findings provide support for the complementarity hypothesis, both in Poland and other CEE countries. However, in Poland the positive impact of public expenditure on RD on private expenditure on RD is limited by the share of public RD investments in the structure of total RD investments. The main conclusions drawn from the CEE models are the lack of crowding‑out effect and the fact that public investments performed in public sector were the most growth‑friendly on condition that the share of public spending (vs. private) has been moderate.

Celem artykułu jest analiza publicznych wydatków na B+R w Polsce i innych krajach Europy Środkowo‑Wschodniej (ESW) w kontekście ich udziału w strukturze wydatków publicznych ogółem oraz oddziaływania na wydatki na B+R finansowane ze źródeł prywatnych. W artykule postawiono hipotezę badawczą o komplementarności prywatnych i publicznych wydatków na badania i rozwój, którą poddano weryfikacji empirycznej w oparciu o panelowe modele regresji dla okresu 1999–2015. W badaniach potwierdzono komplementarność publicznych i prywatnych wydatków na B+R, jednak w przypadku modeli dla Polski tylko pod warunkiem, że nie wiązało się to ze wzrostem udziału wydatków publicznych w strukturze wydatków na B+R. Głównym wnioskiem wynikającym z modeli dla krajów ESW‑11 jest potwierdzenie braku efektu wypychania inwestycji prywatnych oraz obserwacja, że najbardziej prowzrostowe były nakłady publiczne zrealizowane w sektorze publicznym, pod warunkiem, że udział wydatków publicznych w strukturze wydatków nie był zbyt wysoki.