Trzyaktowa budowa głównych wątków serialowych jako podstawowy element konstrukcji współczesnego serialu dramatycznego.

Abstract

Współczesne seriale będące produktem telewizji jakościowej znacznie odbiegają od wzorców jakie zakorzeniły się w kulturze serialowej od czasów istnienia tego medium. Dawniej formaty telewizyjne były tematycznie podporządkowane wymogom ramówek telewizyjnych. Charakteryzowała je pięcioaktowa struktura z wymuszonymi przez stacje telewizyjne punktami kulminacyjnymi przed kolejnymi przerwami reklamowymi. Dominującym były seriale o konstrukcji epizodycznej zamknięte w jednym odcinku, których następstwem są obecnie szeroko rozpowszechnione procedurale. Dzisiaj w dobie post sieci i złożonej narracyjności dominuje trzyaktowa konstrukcja wątków serialowych. Osie fabularne nie są zakłócona przerwami reklamowymi a scenarzyści tworzą poszczególne historie nie ograniczając ich do pojedynczych odcinków serialowych. Jednak pomimo ich rozciągłości czasowej czasami na cały sezon czy jak w przypadku głównego wątku nawet całej serii ich przebiegi dramaturgiczne są zbliżone do konstrukcji wątków filmów fabularnych. Wyodrębniając poszczególne wątki serialowe czy to epizodyczne czy poboczne można zbadać ich przebiegi w oparciu o teorie dramaturgiczne poczynione na gruncie filmów fabularnych. O ile relikt przeszłości w postaci stricte epizodycznych narracji nadal może odbiegać od schematu trzyaktowego o tyle złożone narracyjnie wątki poboczne jak i główny charakteryzuje już trzyaktowa budowa. Obserwowana jest korelacja z paradygmatem Syda Fielda charakteryzowanego między innymi dwoma punktami zwrotnymi. Wyniki poczynionych obserwacji są przedstawione na przykładzie pierwszych sezonów trzech seriali wyprodukowanych w różnych okres telewizji jakościowej: Rodzina Soprano, Prawo ulicy, Breaking bad. Wszystkie trzy seriale reprezentują odmienny typ równowagi wielowątkowej. Począwszy od ukierunkowanej na epizodyczny typ opowiadania Rodziny Soprano poprzez skupionym na głównym bohaterze Breaking Bad kończąc na komplementarnych wątkach rozciągniętych na cały sezon serialu w Prawie ulicy.