Stock Market Development and Economic Growth: The Case of Kazakhstan
Streszczenie
The purpose of the article. The relationship between economic growth and financial development has long been widely discussed in scientific circles. Most empirical research has led to the clear conclusion that financial markets stimulate economic development. However, in the case of financial markets in developing countries, this conclusion is not so obvious. The aim of this study is to empirically verify the relationship between economic growth and the development of the stock market (Kazakhstan Stock Exchange).Methodology. Empirical verification of the strength and shape of the cause-and-effect relationship between real GDP growth and independent predictors will be carried out using classic linear regression models with many independent variables.Results of the research. The results of empirical verification of the strength and shape of the cause-and-effect relationship between the growth of real GDP and independent predictors indicate that the development of the stock market has a positive impact on the growth of the country's real GDP but is not the basic factor of Kazakhstan's economic growth. Cel artykułu. Większość badań empirycznych doprowadziło do jednoznacznego wniosku, że rynki finansowe stymulują rozwój gospodarczy. Jednak w przypadku rynków finansowych w krajach rozwijających się wniosek ten nie jest już tak oczywisty. Oznacza to również, że badanie roli rynku finansowego dla rozwoju gospodarczego pozostaje aktualne dla krajów wschodzących w ogóle, a w szczególności dla Kazachstanu. Celem artykułu zatem jest empiryczna weryfikacja związku pomiędzy wzrostem gospodarczym a rozwojem rynku akcji KASE.Problem badawczy. Hipotezy. Z poprzednich badań empirycznych w dalszym ciągu nie udało się wyciągnąć szczegółowego wniosku na temat tego, czy i w jaki sposób rozwój rynku akcji GPW w Kazachstanie wpływa na wzrost gospodarczy biorąc pod uwagę, że gospodarka kraju ma orientację surowcową, a głównym zasobem eksportowym na rynek światowy jest ropa naftowa marki Brent. Zakładamy:Hipotezę 0. Istnieje zależność pomiędzy wzrostem gospodarczym Kazachstanu i rozwojem rynku akcji KASE.Hipotezę 1. Nie istnieje zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym kraju i rozwojem rynku akcji GPW w Kazachstanie – wzrost PKB skorelowany jest innymi czynnikami.Metoda. Źródła danych. Empirycznie badanie przyczynowo skutkowej zależności związku pomiędzy zmienną zależną a zmiennymi niezależnymi zostało przeprowadzone za pomocą klasycznej modeli regresji liniowej z wieloma zmiennymi niezależnymi. Zmienną zależną jest poziom realnego PKB Kazachstanu. Zmiennymi niezależnymi są: indeks KASE, ceny ropy na rynkach światowych, czysty eksport, dochody państwa z eksportu ropy, kurs USD/KZT, aktywa Funduszu Krajowego, inwestycji w kapitał trwały, wydatki budżetu. Zbiór danych jest generowany na podstawie danych Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, OECD, Światowej Federacji Giełd, Biuro Statystyk Krajowych Republiki Kazachstanu, GPW w Kazachstanie.Wyniki. Empiryczna weryfikacja wykazała, żeIstnieje brak korelacji pomiędzy wzrostem gospodarczym a rozwojem rynku akcji GPW w Kazachstanie.Wzrost PKB Kazachstanu skorelowany jest innymi czynnikami.Wnioski. Wzrost gospodarczy Kazachstanu w okresie czasu 2007–2022 można opisać równaniem:Wzrost realnego PKB = 0,119 × stopa wzrostu aktywów Funduszu Krajowego + 0,053 × stopa wzrostu światowych cen ropy – 0,652 × stopa wzrostu kursu walutowego + 0,008 ± 0,02.Wzrost realnego PKB = 0,226 × stopa wzrostu wydatków budżetu Kazachstanu + 0,333 × stopa wzrostu inwestycji w kapitał trwały + 0,286 × stopa wzrostu pożyczek w gospodarce – 0,066 ± 0,04.