O relacjach Konstytucji i prawa unijnego w świetle wyroków i wypowiedzi polskiego Trybunału Konstytucyjnego

Abstract

Osią rozważań artykułu jest relacja prawa krajowego i unijnego, głównie wyznaczana zasadą pierwszeństwa prawa UE, a charakteryzowana w orzecznictwie i wypowiedziach polskiego TK. Nieprzypadkowo użyte zostały słowa w tytule analizy, wskazujące na wyroki oraz na wypowiedzi tej instytucji. Wskazuje to tym samym na wyroki TK, które zapadły, gdy skład i zasady jego funkcjonowania nie rodziły wątpliwości co do ich poprawności, a także wypowiedzi TK, co do których powszechnie prezentowane są argumenty prowadzące do wniosku, że nie ma się tu do czynienia z wyrokiem. Zważywszy na ramy analizy, wybrane zostaną pewne punkty odniesienia. Przedstawiona zostanie natura zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej (UE), wzorce kontroli wypracowane przez Federalny Trybunał Konstytucyjny (FTK), aksjologiczne podstawy kontroli konstytucyjności prawa integracyjnego przez polski TK, praktyka ujęcia przedmiotu kontroli i wzorce kontroli aktów instytucji UE w orzecznictwie polskiego TK z oznaczeniem zmiany paradygmatów oscylującej na rok 2016, z manifestacją tegoż zjawiska jesienią 2021 r. Stan prawny objęty niniejszą analizą to listopad 2021 r.