Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych

Abstract

Poszukując nowatorskich sposobów wsparcia instrumentarium badacza terenowego, poprzez procedury stosowane w badaniach ewaluacyjnych, postanowiono wziąć na warsztat wywiad pogłębiony, dalej IDI (in-depth interview), jako technikę badawczą wykorzystywaną w procedurze badań ewaluacyjnych. Przeszukując źródła, natrafiono na pewne niekonsekwencje w posługiwaniu się terminem „wywiad pogłębiony”. Nawet przyjmując otwartą naturę badań jakościowych, należy zauważyć, że często wykorzystanie tej nazwy jest wręcz bezpodstawne w stosunku do technik badawczych, którymi w rzeczywistości posługują się badacze. Wydaje się zatem, że eksploracja kreatywnych sposobów łączenia tego, co tradycyjne z tym, co nowe nie możne pomijać fundamentalnych zasad pracy terenowej – poddawania surowej ocenie, pod względem skuteczności i wiarygodności, danych uzyskiwanych w mniej lub bardziej innowacyjny sposób. Biorąc pod uwagę wspomniane niekonsekwencje i rozbieżności między tym, co kryje się pod pojęciami wikłającymi termin „wywiad pogłębiony” a tym, czym on w rzeczywistości powinien być, postarano się najpierw dokonać poprawnego metodologicznie określenia charakteru tej techniki badawczej, wskazać zastosowania oraz zastanowić się nad adaptacjami tej techniki lub pewnych jej elementów do badań ewaluacyjnych realizowanych w ramach projektów finansowanych z Europejskich Funduszy Strukturalnych.

In this paper, an attempt was made to answer a question of usability of IDI (in-depth interview) for evaluation studies. Exploring new ways of technical support of the sociological workshop, it has been decided to focus on the IDI technique. While looking through sources some inconsistencies in using the term “IDI” occurred. In the author’s opinion, some researchers use this term intuitively. They put into practice the term “IDI” toward research’s technique, which, in fact, had nothing to do with it. It seems that the exploration of creative ways of integrating traditional aspects of sociological research with this new technique should not omit a fundamental rule of field study—strict judgment of data obtained in an innovative manner. This circumstances force us to design some border between IDI and other types of interviews, which serve as field studies tools. Hence, the second purpose of this article is to systematize available knowledge on applying in-depth interview in evaluation studies. As an example of a proper application of the IDI technique a proposition of some evaluation research on the topic of sponsorship phenomena is discussed here.