Świat ucznia - świat uczennicy. Socjalizacja szkolna a utrwalanie społecznych ról płciowych.
Abstract
W funkcjonowaniu szkoły dostrzec można rodzajową polaryzację
socjalizacji. Wyróżniliśmy trzy wymiary szkolnej socjalizacji: organizację i strukturę
szkoły, wpływ nauczycieli oraz treści kształcenia. Wszystkie te czynniki, poczynając od
organizacji szkolnej przestrzeni i struktury personelu, przez przekonania i oczekiwania
nauczycieli, a kończąc na programie nauczania i zawartości podręczników, przekazują
dzieciom hierarchiczną strukturę społeczeństwa, w którym mężczyźni zajmują wyższe
i bardziej prestiżowe pozycje, w którym to, co „męskie” jest wyżej cenione niż to co
„kobiece”, w którym obowiązują stereotypowe wizerunki kobiet i mężczyzn. Zadaniem
powszechnego systemu edukacji jest stworzenie równych szans wszystkim dzieciom,
postulat ten pozostaje jednak tylko życzeniem wobec licznych przyczyn nierówności
dostępu do edukacji. Umacnianie przez szkołę stypizowanych płciowo postaw i wzorów
zachowań przynosi w efekcie płciowo zróżnicowane edukacyjne szanse życiowe chłopców
i dziewcząt. Propagowanie jedynego, „odpowiedniego” wzoru płci niesie negatywne
konsekwencje tak dla dziewczynek, jak i dla chłopców. Dziewczynki tracą wiarę we
własne możliwości i wybierają drogę życia „właściwą dla kobiet”, a nie odpowiadającą
jej własnym aspiracjom. Natomiast dla chłopców, od których oczekuje się sukcesów,
i którzy wzrastają w przekonaniu o nieograniczoności własnych możliwości, zderzenie
z rzeczywistością: trudnościami w ukończeniu dobrej szkoły czy znalezieniu dobrze
płatnej pracy (żywiciela rodziny) przynosi frustracje i zachowania dewiacyjne.
Collections