Udział głowy państwa w działalności legislacyjnej parlamentu w polskim prawie konstytucyjnym

Abstract

Rozprawa stanowi prawnokonstytucyjną analizę udziału Prezydenta RP w działalności legislacyjnej parlamentu na gruncie polskiego prawa konstytucyjnego, co ma pozwolić na ocenę pozycji ustrojowej Prezydenta i uściślenie miejsca, jakie głowa państwa zajmuje w systemie organów państwowych. Granice pracy wyznaczane są przede wszystkimi granicami postępowania ustawodawczego lub ustrojodawczego. Analiza dotyczy przede wszystkim prezydenckiej inicjatywy ustawodawczej (ustrojodawczej) oraz prawa promulgacji ustawy, w tym mieszczących się w jego zakresie weta i kompetencji do wszczęcia prewencyjnej kontroli konstytucyjności ustaw, zarówno w odniesieniu do ustaw zwykłych, jak i zmiany dotychczasowej bądź uchwalenia nowej ustawy zasadniczej. Ponadto rozprawa dotyczy uprawnień pozwalających na bezpośrednie wpływanie Prezydenta na działalność legislacyjną władzy ustawodawczej, czego konsekwencją jest pominięcie szeregu uprawnień, których wykonywanie ma tylko pośredni wpływ na prawodawstwo. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich stanowi punkt wyjścia dla dalszych rozważań przez wyjaśnienie kwestii terminologicznych. Rozdział drugi pracy opisuje polskie rozwiązania ustrojowe począwszy od odzyskania niepodległości w 1918 r. aż do 1989 r. Natomiast rozdział trzeci odpowiada w swoim dalszym podziale poszczególnym uprawnieniom Prezydenta RP względem władzy ustawodawczej w III Rzeczypospolitej. Przeprowadzona analiza ma stanowić próbę potwierdzenia następującej tezy: konstrukcja uprawnień Prezydenta RP w działalności legislacyjnej parlamentu na gruncie obowiązującej Konstytucji, pomimo, że stanowi raczej wynik doraźnych potrzeb dostrzeżonych w okresie bezpośrednio poprzedzającym wejście w życie ustawy zasadniczej, pozwoliła na stworzenie instytucji głowy państwa o na tyle wyjątkowym charakterze, że można mówić o swoistym wyodrębnieniu instytucji Prezydenta z systemu organów władzy, jako organu arbitrażu i harmonizowania egzekutywy i legislatywy.