Abstract
W rozprawie dokonano analizy zabytkowego dokumentu „Akta Miasta Częstochowy” znajdującego się w Wojewódzkim Archiwum w Częstochowie (sygnatura 1A) i obejmującego lata 1759–1765. Główny cel stanowi zbadanie języka tego dokumentu datowanego na wiek XVIII i opisanie elementów językowych, z których są zbudowane poszczególne teksty. Przedmiot badań to rękopiśmienny zbiór tekstów o charakterze pism urzędowych, ale i relacji narracyjnych dotyczących spraw wymagających rozstrzygnięć sądowych. Elementy językowe zostały opisane w obrębie kategorii: formalnych, gramatycznych (fonologicznych i morfologicznych), semantycznych (leksykalnych) i syntaktycznych. Analizie słowotwórczej zostały ponadto poddane nazwiska mieszczan częstochowskich występujące w tekstach. Teza, że księgi miejskie umożliwiają badanie języka miast w jego złożonej postaci, zostaje w rozprawie udowodniona.