Zdolności reprodukcyjne dębu czerwonego Quercus rubra L. w obszarze introdukcji

Abstract

Obiektem badań w niniejszej pracy był dąb czerwony Quercus rubra, który negatywnie oddziałuje na fitocenozy leśne. Pierwszym etapem pracy było rozpoznanie dynamiki i obfitości produkcji nasion dębu czerwonego. Czteroletnie badania przeprowadzone w dojrzałych drzewostanach Q. rubra, wykazały duże zróżnicowanie ilości opadających żołędzi, zarówno między drzewostanami w tym samym roku, jak i pomiędzy latami dla tego samego drzewostanu. Drugim etapem podjętych badań było scharakteryzowanie morfologii żołędzi w zależności od siedliska i wieku drzewostanu. Badania wykazały duże zróżnicowanie wielkości, masy i żywotności żołędzi, na które wpływał zarówno wiek drzewostanu, jak i typ siedliskowy lasu. Trzecim etapem badań była ocena wpływu składu i grubości ściółki na sukces reprodukcyjny dębu czerwonego w eksperymencie ogrodowym. Przetestowana została hipoteza, że trudno rozkładająca się gruba ściółka dębu czerwonego opóźnia wschody siewek oraz wpływa na ich jakość i strategie życiowe siewek. Zaprojektowane doświadczenie pozwoliło wykazać, że rodzaj ściółki nie wpływa na sukces kiełkowania żołędzi, ale decyduje o tempie wschodów siewek. Kolejnym etapem pracy było przeanalizowanie wpływu wybranych czynników środowiskowych (tj. odległości źródła nasion, odległości od struktur liniowych w krajobrazie, miejsca odkładania żołędzi, oraz sposobu zakopywania nasion przez zwierzęta), na kiełkowanie żołędzi i wzrost siewek. Stwierdzono, że najważniejszymi czynnikami wpływającymi na skuteczne rozprzestrzenianie się dębu czerwonego jest odległość kolonizowanej powierzchni od źródła nasion i obecność podszytu. Wyniki niniejszej rozprawy dostarczają nowych informacji o fenologii dębu czerwonego oraz zdolności do wytwarzania dobrych jakościowo nasion i ich rozprzestrzeniania się w środowisku naturalnym i preferencjach siedliskowych.