»Der Fremde«. Flüchtlingskrise und Hassrede in der Online-Version

Abstract

Artykuł poświęcony jest zjawisku internetowej mowy nienawiści wobec „Obcego” w Polsce i w Niemczech. Autorki starają się odpowiedzieć na pytanie, kim jest ów „Obcy”, dlaczego staje się przedmiotem stereotypów, uprzedzeń i wreszcie agresji słownej. Omówione zostają definicje mowy nienawiści, jej językowe wyznaczniki, a także regulacje prawne dotyczące tegoż zjawiska, jak również wpływ strukturalno-funkcjonalnych cech komunikacji w cyberprzestrzeni na jego rozprzestrzenianie się. Analizie poddane zostają komentarze polskich i niemieckich internautów zamieszczone pod filmami w serwisie YouTube w latach 2015–2017, wybranymi na podstawie takich słów kluczowych jak: „uchodźcy”, „imigranci” oraz „Muzułmanie”. Wskazując na uniwersalność wybranych narzędzi i strategii językowych w mowie nienawiści skierowanej wobec wymienionych wyżej grup, autorki poruszają również kwestię uwarunkowań historycznych, prawnych i społeczno-ekonomicznych w obu omawianych krajach.

The article focuses on online hate speech targeting the Other in Poland and Germany. The authors address the question of who is the Other and why this Other becomes an object of stereotypes, prejudice and verbal aggression. They discuss the definitions of hate speech, its linguistic characteristics, legal instruments, as well as the structural-functional features of communication within cyberspace facilitating the spread of this phenomenon. The analysis covers Polish and German online comments following YouTube videos published in 2015–2017 and selected with the use of the following keywords: “refugees”, “immigrants”, “Muslims”. Pointing to the universality of certain linguistic tools and strategies present in hate speech targeting the above-mentioned groups, the authors also discuss the role of historical, legal and socio-economic factors in both countries.