Wizerunek mężczyzny w biografiach byłych więźniów

Abstract

Artykuł poświęcony jest problematyce kryzysu męskości widzianej oczami mężczyzn odbywających w przeszłości karę pozbawienia wolności. Specjaliści zwracają uwagę, że za kryzys męskości odpowiedzialny jest szereg nakładających się na siebie czynników, związanych z przemianami o charakterze społeczno-gospodarczym, które powodują, że pojęcie męskości – rozumianej w sposób tradycyjny – ulega stopniowemu zanikowi. W ich konsekwencji współczesny mężczyzna nie cieszy się już takim poczuciem bezpieczeństwa, np. na rynku pracy czy w rodzinie, jak dawniej. Zachwiana została bowiem jego pozycja jako głównego żywiciela i obrońcy interesów rodziny. Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób owe tendencje kryzysowe odciskają się na postrzeganiu męskości przez mężczyzn odbywających w przeszłości karę pozbawienia wolności, kategorii osób z jednej strony szczególnie narażonych na problemy z realizacją podstawowych ról społecznych, w tym tradycyjnych ról męskich, z drugiej zaś pozostających pod wpływem silnie obecnego w podkulturze przestępczej kultu mężczyzny silnego, twardego i niezależnego. Podstawę analizy stanowią wywiady narracyjne z byłymi skazanymi przeprowadzone przez autora w 2011 r.