Analiza determinantów przepływów handlowych na świecie w latach 2000–2020 z wykorzystaniem modeli grawitacyjnych

Abstract

This study aims to examine the factors influencing the volume of trade flows between two countries. An extended gravity model was utilized along with the following econometric tools: Fixed Effects (FE), Correlated Random Effects (CRE), and Poisson Fixed Effects (PFE) estimated with Poisson Pseudo Maximum Likelihood (PPML). Each model was theoretically justified, and replicable R codes were included to enable the correctness of the calculations to be checked. The study tested the following hypotheses: 1) traditional variables (GDP of the exporter and importer, as well as the distance between countries) are significant predictors of trade levels; 2) societal wealth, measured by GDP per capita, positively influences trade; 3) a shared border increases trade; 4) membership in the European Union positively impacts a country’s exports; 5) a common language and shared history (colonial ties) positively influence bilateral trade; and 6) similarity in legal systems increases trade exchange. The analysis confirmed that there is no basis for rejecting hypotheses 2), 3), 5), and 6). The impact of distance on trade and the importerʼs EU membership proved to be more nuanced.

Niniejsza praca ma na celu sprawdzenie czynników wpływających na wielkość przepływów handlowych pomiędzy dwoma państwami. Wykorzystano do tego rozszerzony model grawitacyjny oraz następujące narzędzia ekonometryczne: modele Fixed Effects (FE), Correlated Random Effects (CRE) oraz Poisson Fixed Effects (PFE), szacowany metodą Poisson Pseudo Maximum Likelihood (PPML). Każdy model uzasadniono teoretycznie oraz dołączono do pracy replikowalne kody w R do sprawdzenia poprawności obliczeń. Zweryfikowano następujące hipotezy: 1) tradycyjne zmienne (PKB eksportera i importera oraz odległość między państwami) są istotnymi predykatorami poziomu handlu; 2) zamożność społeczeństwa mierzona PKB per capita pozytywnie wpływa na wymianę handlową; 3) wspólna granica zwiększa handel; 4) należenie państwa do Unii Europejskiej pozytywnie wpływa na jego eksport; 5) wspólny język i historia (przeszłość kolonialna) pozytywnie wpływają na wzajemny handel; oraz 6) podobieństwo systemów prawnych zwiększa wymianę handlową. Wykazano, że nie ma podstaw do odrzucenia hipotez 2), 3), 5) i 6). Analiza wpływu odległości na handel oraz członkostwa importera w UE jest bardziej zniuansowana.