Wykonawcy prawa zaniedbani przez organy państwowe? Przepisy normujące zawód komornika i wynikające z nich areny sporu

Abstract

This article aims to describe and sociologically analyse the “conflict” between bailiffs, who are executors of the law, and other state authorities. The considerations are based on my research, in which I used the technique of a free interview. In the text, I also refer to the sociological concept of the so-called “dirty work” (Everett Hughes). From the collected research material, it can be concluded that, according to bailiffs, the legal regulation of their profession is unclear and unstable. Reservations were also raised about the legislature’s decisions, making it challenging to enforce debtors’ claims. Bailiffs spoke of a sense of “being abandoned” by higher authorities in their efforts to change the public perception of their profession and improve working conditions and comfort. My analyses also use the notion of the “arena of dispute” characteristic of, among other things, rhetorical and discursive analyses in sociology. Grounded theory and symbolic interactionism (and the theory of social worlds also developed on this basis) have inspired my research.

Celem niniejszego artykułu jest opisanie oraz socjologiczna analiza „konfliktu” pomiędzy komornikami sądowymi, będącymi wykonawcami prawa, a innymi organami władz państwowych. Rozważania oparte są na przeprowadzonych przeze mnie badaniach, w których wykorzystałem technikę wywiadu swobodnego. W tekście odnoszę się również do socjologicznej koncepcji tzw. brudnej roboty (autorstwa Everetta Hughesa). Ze zgromadzonego materiału badawczego da się wywnioskować, że według komorników unormowanie prawne ich zawodu jest nieklarowne oraz niestabilne. Zastrzeżenia wzbudzały także decyzje władzy ustawodawczej utrudniające egzekwowanie należności od dłużników. Komornicy mówili o poczuciu „bycia opuszczonym” przez wyższe instancje w swoich staraniach o zmianę społecznej percepcji ich zawodu, a także poprawę warunków i komfortu pracy. W swoich analizach wykorzystuję również pojęcie „areny sporu” charakterystyczne między innymi dla analiz retorycznych i dyskursywnych w socjologii. Źródłem inspiracji dla moich poszukiwań stała się teoria ugruntowana i interakcjonizm symboliczny (oraz rozwijana także na jego gruncie teoria światów społecznych).