Problem Boskiej przedwiedzy w odniesieniu do wolności ludzkiej w kwestii Tomasza Wiltona „Utrum praedestinatus possit damnari”

Abstract

Autor dysertacji przedstawia, jak próbowano w filozofii przezwyciężyć wpływ determinizmu teologicznego, godząc pewność i niezawodność Boskiej wiedzy dotyczącej zdarzeń przyszłych z ich przygodnością, a w konsekwencji także z wolnością woli ludzkiej. Głównym celem rozprawy jest pokazanie, w jaki sposób stosunek Boskiej przedwiedzy do przygodności zdarzeń pojmuje XIV-wieczny filozof i teolog Tomasz Wilton. Jego interpretacja problemu, podana w kwestii „Utrum praedestinatus possit damnari”, jest — zdaniem autora rozprawy — tym bardziej interesująca, że zawiera ciekawą krytykę rozwiązań zaproponowanych przez najbardziej wpływowych filozofów XIII i XIV wieku, czyli Tomasza z Akwinu oraz Jana Dunsa Szkota. Cała rozprawa składa się z dwóch części. Pierwszą stanowi monografia poświęcona problemowi stosunku przedwiedzy Boskiej dotyczącej zdarzeń przyszłych do przygodności tychże, zaś drugą — a właściwie apendyks do części monograficznej — krytyczna edycja wspomnianej już kwestii Tomasza Wiltona. Całość zamyka bibliografia przedmiotowa, zawierająca spis manuskryptów, starodruków, edycji krytycznych, przekładów i opracowań związanych z omawianymi w dysertacji zagadnieniami.