Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorLesiakowski, Krzysztof
dc.date.accessioned2025-07-24T08:56:11Z
dc.date.available2025-07-24T08:56:11Z
dc.date.issued2025-07-23
dc.identifier.issn1644-857X
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/56075
dc.description.abstractThe Polish People’s Republic was a closed country. In the first decade, there was practically no other way to leave it than to escape. The escapes of fighter pilots were of particular importance. The last one was undertaken on November 7, 1957, by pilot officer from the airport in Łask, Bogdan Kożuchowski (born 1933). The flight ended with a landing in southwestern Sweden. For his deed, the pilot was sentenced to death in absentia. After leaving Sweden, he spent most of his life in the USA. However, in his case there was no question of special treatment by the American authorities. He worked in a factory, carefully concealed his past and ultimately committed suicide in his apartment in Chicago in April 1997. After the escape of pilot officer Kożuchowski, there were changes in the organisation of Polish aviation and the counterintelligence protection of the airport in Łask was strengthened.en
dc.description.abstractPRL była krajem zamkniętym. W pierwszym dziesięcioleciu po wojnie praktycznie nie było innej drogi jej opuszczenia jak ucieczka. Szczególne znaczenie miały ucieczki pilotów samolotów myśliwskich. Ostatnią z nich 7 listopada 1957 r. podjął z lotniska w Łasku ppor. Bogdan Kożuchowski (ur. 1933). Lot zakończył się lądowaniem w południowo-zachodniej Szwecji. W związku ze swoim czynem pilot został zaocznie skazany na karę śmierci. Po opuszczeniu Szwecji większość życia spędził w USA. W jego przypadku nie było jednak mowy o specjalnym traktowaniu przez władze amerykańskie. Pracował w fabryce, starannie ukrywał swoją przeszłość i ostatecznie w kwietniu 1997 r. popełnił samobójstwo w zajmowanym mieszkaniu w Chicago. Po ucieczce ppor. B. Kożuchowskiego zaszły zmiany w organizacji polskiego lotnictwa i wzmocniono ochronę kontrwywiadowczą lotniska w Łasku.pl
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesPrzegląd Nauk Historycznych;1pl
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectescapes from the Polish People’s Republicen
dc.subjectPolish aviation 1945–1989en
dc.subjectairport in Łasken
dc.subjectdeath penaltyen
dc.subjectpilot officer Bogdan Kożuchowskien
dc.subjectucieczki z PRLpl
dc.subjectpolskie lotnictwo 1945–1989pl
dc.subjectlotnisko w Łaskupl
dc.subjectkara śmiercipl
dc.subjectppor. Bogdan Kożuchowskipl
dc.titleOstatnia ucieczka samolotem myśliwskim z PRL. Sprawa ppor. Bogdana Kożuchowskiegopl
dc.title.alternativeThe Last Escape from the Polish People’s Republic by Fighter Plane. The Case of Pilot Officer Bogdan Kożuchowskien
dc.typeArticle
dc.page.number201-229
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Łódzkipl
dc.identifier.eissn2450-7660
dc.referencesArchiwum Instytutu Pamięci Narodowej Biuro Udostępniania [AIPN BU], sygn. 749/171; 761/3pl
dc.referencesArchiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi [AIPN Łd], sygn. Ld 030/33; Ld 0037/37, t. I; Ld 0037/141, t. II; Ld 533/83451; Ld 533/144256; Ld PF 10/339pl
dc.referencesArchiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych [AMSZ], sygn. Z-8 W-57 T777; Z-8 W-57 T887; Z-8 W-64 T886pl
dc.referencesArchiwum Państwowe w Łodzi, Akta Miasta Łodzi, sygn. 221/0/3/2/3/10158pl
dc.referencesArchiwum Państwowe w Łodzi, Głosowanie ludowe (referendum) w Łodzi 1946 r., sygn. 98pl
dc.referencesDziennik Ustaw 1945, nr 3, poz. 216.pl
dc.referencesDziennik Ustaw 1957, nr 22, poz. 107.pl
dc.referencesKsiążek-Polenski H., Lot do wolności, Łomianki 2000.pl
dc.referencesPióro T., Armia ze skazą. W Wojsku Polskim 1945–1968 (wspomnienia i refleksje), Warszawa 1994.pl
dc.referencesPolskie dokumenty dyplomatyczne 1958, red. D. Jarosz, M. Pasztor, Warszawa 2011.pl
dc.referencesTyrmand L., Cywilizacja komunizmu, Londyn 1992.pl
dc.referencesWykaz zespołów adwokackich i lista adwokatów w PRL według stanu z 31 maja 1960 r., „Palestra” 1960, nr 4/7–8 (dodatek), s. 1–197.pl
dc.references„Dziennik Łódzki” 1957.pl
dc.referencesBieniecki I., Przestępczość graniczna na polskim wybrzeżu w drugiej połowie XX wieku, Słupsk 2012.pl
dc.referencesBłaszczyk M., Fenomenologia i psychologia lęku, „Polskie Forum Psychologiczne” 2022, t. XXVII, nr 1, s. 101–115.pl
dc.referencesBortlik-Dziwierzyńska M., Niedurny M., Uciekinierzy z PRL, Katowice–Warszawa 2009.pl
dc.referencesKaznowski B., Wina i kara, „Skrzydlata Polska”, 6 III 1958, nr 10, s. 4.pl
dc.referencesKrzemiński C., Polskie lotnictwo wojskowe 1945–1980. Zarys dziejów, Warszawa 1989.pl
dc.referencesMolenda J., Ucieczki z PRL, Warszawa 2015.pl
dc.referencesOlejko A., Bezpieczne niebo czy niepokorne skrzydła? Obrazy lotniczego szkolenia i ucieczki z „ludowej” Rzeczpospolitej w okresie „stalinizacji” kraju i „rokosyzacji” Wojska Polskiego, [w:] Ludzie lotnictwa i miejsca pamięci, red. A. Olejko, J. Kuck, Krosno 2018, s. 59–87.pl
dc.referencesPolak W., Ucieczka dnia 1 kwietnia 1982 roku do Austrii trzech lotników wojskowych wraz z rodzinami w świetle akt Wojskowej Służby Wewnętrznej, „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie” 2016, nr 5, s. 212–222. https://doi.org/10.56583/frp.1880pl
dc.referencesPolskie lotnictwo wojskowe 1945–2010. Rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze, red. J. Zieliński, Warszawa 2011.pl
dc.referencesSemków P., Ucieczki drogą powietrzną z powojennej Polski. Przyczynek do dalszych badań, [w:] Ludzie lotnictwa i miejsca pamięci, red. A. Olejko, J. Kuck, Krosno 2018, s. 88–93.pl
dc.referencesSiła nośna. Historia polskiego lotnictwa wojskowego 1918–2018 / Lift Force. History of Polish Military Aviation 1918–2018, Warszawa 2018.pl
dc.referencesSkoczylas J., Lada W., Wielkie ucieczki. O ludziach, którzy zbiegli z PRL-u, Warszawa 2010.pl
dc.referencesStępień E., Z Kołobrzegu najbliżej do wolnego świata – kajakiem, łodzią, kutrem, statkiem, [w:] Granica szeroko zamknięta. Polityczne, prawne i społeczne aspekty ucieczek z Polski Ludowej, red. M. Dźwigał, P. Knap, P. Skubisz, Szczecin 2022, s. 251–274.pl
dc.referencesStola D., Zamknięcie Polski. Zniesienie swobody wyjazdu i uszczelnienie granic w latach 40. i 50., [w:] PRL. Trwanie i zmiana, red. D. Stola, M. Zaremba, Warszawa 2003, s. 159–186.pl
dc.referencesWaniek K., „Ucieczka do…” jako istotna przyczyna mobilności w Europie, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 2015, z. 53, s. 31–50. https://doi.org/10.18778/0208-600X.53.03pl
dc.referencesWszystkie barwy PRL-u, t. V (Ucieczki za żelazną kurtynę), Warszawa 2020.pl
dc.referencesZieliński J., Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921–2012, Warszawa 2015.pl
dc.referenceshttps://metryki.genealodzy.pl/index.php?op=pg&id=3352&se=&sy=1940c&kt=1&plik=026-027.jpg&x=56&y=247&zoom=1.75 (dostęp: 12 VI 2024).pl
dc.referenceshttps://podtail.se/podcast/p4-dokumentar/stridspilotens-sista-resa-del-2-2/ (dostęp: 14 VI 2024).pl
dc.referenceshttps://samolotyzkartonu.blogspot.com/2021/02/migiem-na-bornholm-relacja-z-budowy.html (dostęp: 3 IV 2025).pl
dc.referenceshttps://straty.pl/szukaj-osoby.php (dostęp: 12 VI 2024).pl
dc.referencesBiala Podlaska Airfield 2. Construction of a Sour Track from Lask to the East of Lask (cia.gov) (dostęp: 6 III 2024).pl
dc.referencesLigarski S., Migiem po wolność, https://dzieje.pl/artykuly-historyczne/migiem-po-wolnosc (dostęp: 23 VI 2024).pl
dc.referencesObservation of Polish Airfields: Borsk, Leczyca and Lask (cia.gov) (dostęp: 6 III 2024).pl
dc.referencesPióro T., Ucieczki oficerów ludowego Wojska Polskiego w latach 1948–1990, „Więź” 1999, nr 12, https://wiez.pl/1999/01/01/3821-ucieczki-oficerow-ludowego-wojska-polskiego-w-latach-1948-1990 (dostęp: 22 IV 2024).pl
dc.referencesPlacha Hetman K., 31 Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy w Łasku. 1958r.–1965r., https://www.polot.net/pl/31-lotniczy-pulk-szkolno-bojowy-w-lasku-1958r-1963r-70 (dostęp: 22 IV 2024).pl
dc.referencesPlechoński P., Mig-em na Bornholm. Ucieczka polskiego pilota wojskowego, https://podroze.onet.pl/ciekawe/ucieczka-polskiego-pilota-do-danii-rodzina-i-znajomi-w-szoku/4ef0h46 (dostęp: 22 IV 2024).pl
dc.referencesWyderko A., Historia wojsk obrony przeciwlotniczej kraju, http://infowsparcie.net/wria/o_autorze/hist_art_opk.html (dostęp: 16 VI 2024).pl
dc.contributor.authorEmailkrzysztof.lesiakowski@uni.lodz.pl
dc.identifier.doi10.18778/1644-857X.24.01.08
dc.relation.volume24


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0