dc.contributor.author | Mikinka, Aleksandra | |
dc.date.accessioned | 2024-09-13T14:06:08Z | |
dc.date.available | 2024-09-13T14:06:08Z | |
dc.date.issued | 2024-09-10 | |
dc.identifier.issn | 1505-9057 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/53179 | |
dc.description.abstract | The article provides an overview of the profile of Witold Jabłoński, a contemporary Polish writer and translator from Lodz, known to enthusiasts of both historical fantasy and the recently popular genre of Slavic fantasy. The interpretative section is preceded by the writer’s biography, showcasing his lifelong connection to Lodz, where he resides and creates. In the second part of the article, we delve into pagan motifs in the novels from the Slavic Saga series, namely Dary Bogów, Popiel and Wanda, attempting to trace rich intertextual tropes in the re-telling narratives that characterize this author. Jabłoński is mentioned today alongside Andrzej Sapkowski and Andrzej Pilipiuk as one of the most widely read fantasy authors. The fact that Dary Bogów has been adapted into an audiobook on Audioteka.pl, featuring popular actors lending their voices to the characters, is indicative of his popularity. The article analyzes Jabłoński’s novels primarily using intertextual and cultural studies tools, but also draws upon religious studies, anthropology, and comparative religious studies. | en |
dc.description.abstract | Celem artykułu jest przybliżenie sylwetki łódzkiego pisarza, Witolda Jabłońskiego, współczesnego prozaika i tłumacza, znanego zarówno miłośnikom fantastyki historycznej, jak i popularnego w ostatnich latach gatunku fantastyki słowiańskiej. Część interpretacyjną poprzedza biogram pisarza, przez całe życie związanego z Łodzią, mieszkającego tutaj i tworzącego. W drugiej części artykułu przyglądamy się pogańskim motywom w powieściach z cyklu Saga Słowiańska, tj. Dary Bogów, Popiel oraz Wanda, starając się prześledzić bogate tropy intertekstualne w retellingowych narracjach będących znakiem rozpoznawczym tego autora. Jabłoński wymieniany jest dzisiaj po Andrzeju Sapkowskim i Andrzeju Pilipiuku jako jeden z najpoczytniejszych autorów fantastyki. O jego popularności świadczyć może fakt, iż Dary Bogów przygotowano jako słuchowisko w serwisie Audioteka.pl, a bohaterom głosu użyczyli popularni aktorzy. Analiza ma na celu wskazanie, do jakich mitów słowiańskich i polskich legend państwowych sięga autor i za pomocą jakich narzędzi je przetwarza. Podczas interpretacji sięgamy do różnych metod pracy z tekstem: intertekstualnych, kulturoznawczych, ale odwołujemy się również do religioznawstwa, antropologii i komparatystyki religijnej. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica;1 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | słowiańska fantastyka | pl |
dc.subject | rodzimowierstwo słowiańskie | pl |
dc.subject | Witold Jabłoński | pl |
dc.subject | fantasy | pl |
dc.subject | Perun | pl |
dc.subject | Weles | pl |
dc.subject | Slavic fantasy | en |
dc.subject | Slavic native faith | en |
dc.subject | Witold Jabłoński | en |
dc.subject | fantasy | en |
dc.subject | Perun | en |
dc.subject | Veles | en |
dc.title | Retelling słowiańskich mitów i polskich legend w twórczości Witolda Jabłońskiego | pl |
dc.title.alternative | Retelling Slavic myths and Polish legends in the works of Witold Jabłoński | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 207-223 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki | pl |
dc.identifier.eissn | 2353-1908 | |
dc.references | Bajko Marcin, Okrucieństwo ducha w Królu-Duchu Juliusza Słowackiego, „Bibliotekarz Podlaski” 2017, nr 4. | pl |
dc.references | Berwiński Ryszard, Bogunka na Gople, [w:] R. Berwiński, Powieści wielkopolskie, t. 1, Wrocław 1840, s. 117–126. | pl |
dc.references | Bodanko Anatol, Życie i działalność naukowa Witelona, „Nauczyciel i Szkoła” 2012, nr 1(51). | pl |
dc.references | Całek Anita, Retelling w literaturze fantasy: od renarracji do metafikcji, [w:] Tekstowe światy fantastyki, red. M.M. Leś, W. Łaszkiewicz, P. Stasiewicz, Wydawnictwo Prymat, Białystok 2017, s. 45–66. | pl |
dc.references | Dragan Anna Justyna, Demony kobiece w polskiej prozie fantasy XXI wieku na wybranych przykładach (w kontekście słowackim i czeskim), rozprawa doktorska, Olomouc 2017. | pl |
dc.references | Gruda Szymon, Inspiracje mitologią nordycką w prozie Neila Gaimana, [w:] Łapacz snów: studia o twórczości Neila Gaimana, red. W. Kostecka, A. Mik, M. Skowera, Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, 2018, s. 209–219. | pl |
dc.references | Inspiracje ludowe w literaturach słowiańskich XI–XXI wieku, red. I. Rzepnikowska, Wydawnictwo UMK, Toruń 2009. | pl |
dc.references | Jabłoński Witold, Dary Bogów, Wydawnictwo Genius Greations, Bydgoszcz 2019. | pl |
dc.references | Jabłoński Witold, Popiel, Wydawnictwo Genius Creations, Bydgoszcz 2020. | pl |
dc.references | Jabłoński Witold, Wanda, Wydawnictwo Genius Creations, Białystok 2021. | pl |
dc.references | Jestem z natury poganinem. Wywiad z Witoldem Jabłońskim, „Esencja” 2011, https://esensja.pl/ksiazka/wywiady/tekst.html?id=1643 [dostęp: 24.01.2024] | pl |
dc.references | Juliusz Słowacki w kontekstach kulturowych dawnych i współczesnych, red. E. Dąbrowska, I. Jokiel, WUO, Opole 2012. | pl |
dc.references | Kaźmierczyk Zbigniew, Irański dualizm w kosmogonii Słowian – stan badań, [w:] Wiktor Choriew in memoriam, red. A. Janicka, G. Kowalski, Ł. Zabielski, Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, Białystok 2013. | pl |
dc.references | Kowalik Artur, Kosmologia dawnych Słowian. Prolegomena do teologii politycznej dawnych Słowian, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2004. | pl |
dc.references | Krzyżanowski Julian, Polska bajka ludowa. II: Bajka magiczna, Wydawnictwo PAN, Warszawa 1947. | pl |
dc.references | Kurczak Justyna, Historiozofia nadziei. Romantyczne słowianofilstwo polskie, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2000. | pl |
dc.references | Majewska Renata, Arkadia Północy. Mity Eddaiczne w „Lilli Wenedzie” i „Królu-Duchu” Juliusza Słowackiego, Białystok 2013. | pl |
dc.references | Maślanka Julian, Literatura a dzieje bajeczne, PWN, Warszawa 1984. | pl |
dc.references | Mazurkiewicz Adam, Historia, kreacja i opowieść, która je łączy. Sposoby funkcjonowania wątków słowiańskich we współczesnej rodzimej fantasy, „Polonistyka. Innowacje” 2022, nr 16. | pl |
dc.references | Michalski Maciej, O kilku sposobach przywoływania słowiańskiej przeszłości Polaków w pierwszej połowie XIX wieku, [w:] Oblicza mediewalizmu, red. A. Dąbrówka, M. Michalski, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2013. | pl |
dc.references | Mikinka Aleksandra, Retelling mitów i legend w słowiańskiej fantastyce, „Ruch Literacki” 2020, R. LXI, z. 5(362). | pl |
dc.references | Mikinka Aleksandra, Wiedźmy, wojowniczki, opiekunki – bohaterki polskiej „fantastyki słowiańskiej”, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura” 2021, nr 13(3). | pl |
dc.references | Olszański Tomasz, Tropy słowiańskiej fantasy, „Nowa Fantastyka” 1995, nr 7. | pl |
dc.references | Retelling: srategie przestrzenne, red. D. Ciesielska, M. Kozyra i A. Łozińska, Wydawnictwo Wielokropek, Kraków 2019. | pl |
dc.references | Rozum i świat. Herder i filozofia XVIII, XIX i XX wieku, red. M. Heinz, Warszawa 2004. | pl |
dc.references | Rudaś-Grodzka Monika, Nurt neopogański w romantyzmie polskim i legenda o Wandzie – narodziny romantycznego imaginarium słowiańskiego, [w:] Prawda i ekonomika. Aktualne problemy palnistyki, WTTA, Mińsk 2007, s. 119–129. | pl |
dc.references | Rudaś-Grodzka Monika, Zerwane więzi, czyli figura Słowianina w powieściach J.I. Kraszewskiego, [w:] Obrazy kultury polskiej w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego, red. Barbara Czwórnóg-Jadczak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004. | pl |
dc.references | Saja Krystian, Retelling w historiach alternatywnych, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” 2021, nr 9, s. 120–138. | pl |
dc.references | Sapkowski Andrzej, Piróg albo Nie ma złota w Szarych Górach, „Nowa Fantastyka” 1993, nr 5(128). | pl |
dc.references | Siwiec Magdalena, Legenda o Wandzie i jej romantyczne reinterpretacje. Interferencje polsko-francuskie, „Rocznik Komparatystyczny” 2021, nr 12. | pl |
dc.references | Skowera Maciej, Postmodernistyczny retelling baśni – garść uwag terminologicznych, „Creatio Fantastica” 2016, nr 53.2, s. 41–56 | pl |
dc.references | Słowiańskaja fantastika. Zbirnik naukowych prac, red. D. Ajdačić, G.F. Semenjuk, O.Ł. Pałamarczuk, S.S. Ermoljenko, Kijów 2016. | pl |
dc.references | Struzik Anna, Trickster – definicje, stan badań, rekonesans, „Roczniki Humanistyczne” 2013, t. LXI, z. 4, s. 241–251. | pl |
dc.references | Szulc Kazimierz, Mityczna historia polska i mitologia słowiańska, Wydawnictwo Armoryka, Sandomierz 2014. | pl |
dc.references | Szyjewski Andrzej, Religa Słowian, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003. | pl |
dc.references | Tomicka Janina, Tomicki Ryszard, Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1975. | pl |
dc.references | Toporow Vladimir, Wokół rekonstrukcji mitu o jaju kosmicznym (na podstawie baśni rosyjskich), [w:] Semiotyka kultury, red. E. Janus, M.R. Mayenowa, PIW, Warszawa 1977. | pl |
dc.references | Trocha Bogdan, Renarracje słowiańskich motywów ludowych we współczesnej fantastyce, [w:] Savremena srpska folkloristika, 8, Zbornik radova: Slovenski folklor i kn̂iževna fantastika, red. D. Ajdacić. B. Suvaǰd̂ić, Beograd 2020. | pl |
dc.references | Trocha Bogdan, Spekulacyjna i diagnostyczna funkcja słowiańskiej fantastyki w perspektywie własnej tradycji, Kn̂iževnaistoriǰa 2016, nr 48(160). | pl |
dc.references | Turzański Adrian, Wywiad z Witoldem Jabłońskim, https://www.kawerna.pl/biblioteka/wywiady-biblioteka/wywiad-z-witoldem-jablonskim-autorem-slowa-i-miecza-gwiazdy-wenus-gwiazdy-lucyfer-oraz-darow-bogow/ [dostęp: 24.02.2024]. | pl |
dc.references | Witkowska Alina, „Ja, głupi Słowianin”. Antologia, Kraków 1980. | pl |
dc.references | Witold Adam Jabłoński, Wirtualna Encyklopedia Fantastyki, https://encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Witold_Jab%C5%82o%C5%84ski [dostęp: 24.02.2024]. | pl |
dc.references | Wywiad z Witoldem Jabłońskim, SlavicBook – książki z motywami słowiańskich wierzeń, https://slavicbook.pl/baba-jaga-popiel-i-sluchowiska-rozmowa-z-witoldem-jablonskim/ [dostęp: 24.02.2024] | pl |
dc.references | Żukowska Elżbieta, Mityczne struktury słowiańskiej fantasy, [w:] Fantastyczność i cudowność. Wokół źródeł fantasy, red. T. Ratajczak, B. Trocha, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra 2009. | pl |
dc.references | Żukowska Elżbieta, Typologia polskiego piroga, czyli o fantasy słowiańskiej piętnaście lat później, „Czas Fantastyki” 2008, nr 3. | pl |
dc.contributor.authorEmail | aleksandra.mikinka@filologia.uni.lodz.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/1505-9057.68.11 | |
dc.relation.volume | 68 | |