Czynniki ochrony konsumentów na rynku kredytów mieszkaniowych
Abstract
Consumer protection in the financial sector is a multi-faceted issue. The main objective of the dissertation is to identify and assess the significance of factors identifying consumer protection within the areas of bank practices on the housing loan market. The research hypothesis was positively verified that among the factors identifying consumer protection on the housing loan market (availability of information and professional and honest service, ensuring the possibility of resolving disputes and maintaining data security, transparency/understandability of information, ethical advertising), the most important are the availability of information as well as professional and honest service. Based on the value of the explained variance, which is the basic approach in the evaluation of the results of exploratory factor analysis, it was observed that the first factor, i.e. availability of information and professional and honest service, explains the most among the factors described above, i.e. over 35% of the variance of the variables subjected to analysis. Moreover, the results obtained make it possible to conclude that a measurement scale was created that can be used as a tool in the scope of measuring consumer protection on the banking products market. The basis for the empirical study was data collected using an original research questionnaire on a sample of nearly 1,000 consumers in Poland with a mortgage-backed housing loan. Factor analysis was used as the main research method to identify consumer protection factors. Ochrona konsumentów w sektorze finansowym stanowi wielopłaszczyznowe zagadnienie. Celem głównym rozprawy jest rozpoznanie i ocena znaczenia czynników identyfikujących ochronę konsumentów w ramach obszarów praktyk banków na rynku kredytów mieszkaniowych. Zweryfikowano pozytywnie hipotezę badawcza, że spośród czynników identyfikujących ochronę konsumentów na rynku kredytów mieszkaniowych (dostępność informacji oraz profesjonalna i uczciwa obsługa, zapewnienie możliwości rozstrzygania sporów i zachowania bezpieczeństwa danych, przejrzystość/zrozumiałość informacji, etyczne reklamy), najważniejsze to dostępność informacji oraz profesjonalna i uczciwa obsługa. Na podstawie wartości wyjaśnianej wariancji, które jest podstawowym podejściem w ramach oceny wyników eksploracyjnej analizy czynnikowej, zaobserwowano, że pierwszy czynnik tj. dostępność informacji oraz profesjonalna i uczciwa obsługa wyjaśnia najwięcej pośród opisanych powyżej czynników tj. ponad 35% wariancji zmiennych poddanych analizie. Ponadto, uzyskane wyniki, pozwalają stwierdzić, iż powstała skala pomiarowa, która może posłużyć jako narzędzie w zakresie pomiaru ochrony konsumentów na rynku produktów bankowych. Podstawę badania empirycznego stanowiły dane zebrane za pomocą autorskiego kwestionariusza badawczego na próbie blisko 1000 konsumentów w Polsce, posiadających kredyt mieszkaniowy o zabezpieczeniu hipotecznym. Do wyodrębnienia czynników ochrony konsumentów zastosowano analizę czynnikową, jako główną metodę badawczą.