dc.contributor.author | Porczyński, Dominik | |
dc.date.accessioned | 2024-09-03T12:04:22Z | |
dc.date.available | 2024-09-03T12:04:22Z | |
dc.date.issued | 2024-08-31 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/53104 | |
dc.description.abstract | The paper attempts to study architecture as an esthetic object with the use of mobile methods. I develop the concept of the flâneur view: an act of perception associated with a casual walk, enriched with reflections on the environment. The aim of the text is to describe the intricacies of the process: what makes the flâneur interested in particular architectural object, how one valorizes it, and what role the esthetics plays in the activity. This research walk was carried out by students in the Rzeszów Downtown. It included observation, taking notes, and photography. For the purpose of the paper, I analyze thirteen journals. The main finding is that students value visual and spatial harmony, and look for it in the cityscape. They are positive toward well-maintained, mostly historical buildings. Nature is also important to them. In their descriptions, they use everyday language and their type of esthetic reception can be named non-professional. | en |
dc.description.abstract | W artykule autor podejmuje próbę analizy architektury jako obiektu estetycznego przy użyciu metod mobilnych. Rozwija koncepcję spojrzenia flanera: aktu percepcji powiązanego ze spacerem, wzbogaconego rozważaniami o otoczeniu. Celem tekstu jest opis zawiłości tego procesu: co sprawia, że flaner interesuje się konkretnym obiektem architektonicznym, jak go ocenia i jaką rolę odgrywa w tej aktywności estetyka. Ten spacer badawczy studenci odbyli w śródmieściu Rzeszowa. Obejmował on obserwację, prowadzenie notatek i fotografowanie. Do celów artykułu autor analizuje trzynaście dzienników. Głównym odkryciem jest to, że studenci cenią harmonię wizualną oraz przestrzenną i poszukują jej w krajobrazie miejskim. Są pozytywnie nastawieni względem dobrze utrzymanych, głównie historycznych budynków. Ważna jest dla nich także natura. W swoich opisach używają języka codziennego, a ich typ recepcji estetycznej można określić jako nieprofesjonalny. | pl |
dc.language.iso | en | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Przegląd Socjologii Jakościowej;3 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | sociology of architecture | en |
dc.subject | perception | en |
dc.subject | art reception | en |
dc.subject | mobile methods | en |
dc.subject | flâneurie | en |
dc.subject | socjologia architektury | pl |
dc.subject | percepcja | pl |
dc.subject | recepcja sztuki | pl |
dc.subject | metody mobilne | pl |
dc.subject | flaneria | pl |
dc.title | The Architecture of the Rzeszów Downtown from the Flâneur Perspective | en |
dc.title.alternative | Architektura rzeszowskiego śródmieścia z perspektywy flanera | pl |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 82-121 | |
dc.contributor.authorAffiliation | University of Rzeszów, Poland | en |
dc.identifier.eissn | 1733-8069 | |
dc.references | Abel Theodore (1986), Why Hitler Came into Power, Cambridge: Harvard University Press. | en |
dc.references | Alois Riegl, Georg Dehio i kult zabytków (2012), Warszawa: Muzeum Pałac w Wilanowie. | en |
dc.references | Amin Ash (2008), Collective culture and urban public space, “City”, vol. 12(1), pp. 5–24, https://doi.org/10.1080/13604810801933495 | en |
dc.references | Anderson Jon (2004), Talking whilst walking: a geographical archaeology of knowledge, “Area”, vol. 36(3), pp. 254–261, https://doi.org/10.1111/j.0004-0894.2004.00222.x | en |
dc.references | Anderson Leon (2014), Autoetnografia analityczna, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 10(3), pp. 144–167. | en |
dc.references | Bartkowski Jerzy (2003), Tradycja i polityka: wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne, Warszawa: Wydawnictwo Żak. | en |
dc.references | Baxandall Michael (1991), Exhibiting Intention: Some Preconditions of the Visual Display of Culturally Purposeful Objects, [in:] Ivan Karp, Steven D. Lavine (eds.), Exhibiting cultures: the poetics and politics of museum display, Washington: Smithsonian Institution Press, pp. 33–41. | en |
dc.references | Becker Howard (2008), Art Worlds: 25 Anniversary Edition, Berkeley–Los Angeles–London: University of California Press. | en |
dc.references | Benjamin Walter (2015), Pasaże, Kraków: Wydawnictwo Literackie. | en |
dc.references | Biały Kamila, Ferenc Tomasz, Kidoń Dagna (2023), Moralność a doznanie. Uwagi o estetycznym i pozaestetycznym doświadczaniu sztuki, Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna. | en |
dc.references | Blumer Herbert (2007), Interakcjonizm symboliczny: perspektywa i metoda, Kraków: Oficyna Wydawnicza Nomos. | en |
dc.references | Borowiejska-Birkenmajerowa Maria (1994), Rozwój przestrzenny, [in:] Feliks Kiryk (ed.), Dzieje Rzeszowa, vol. I, Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, pp. 167–189. | en |
dc.references | Bourdieu Pierre (1984), Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, Cambridge: Harvard University Press. | en |
dc.references | Bourdieu Pierre, Darbel Alain (1991), The Love of Art. European Art Museums and Their Public, Cambridge: Polity Press. | en |
dc.references | Bruner Jerome S. (1973), Beyond the information given. Studies in the psychology of knowing, New York: W.W. Norton and Company. | en |
dc.references | Brzozowska Emilia (2008), Potoczny odbiór sztuki krytycznej w Polsce. Sztuka pretekstem do eksploracji społecznych wartości, norm, stereotypów, doświadczenia życiowego, “Panoptikum”, vol. 7, pp. 338–349. | en |
dc.references | Byczkowska Dominika (2012), Ciało w tańcu. Analiza socjologiczna, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | en |
dc.references | Chałasiński Józef (1984), Młode pokolenia chłopów: procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce. 1: Społeczne podłoże ruchów młodzieży wiejskiej w Polsce, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza. | en |
dc.references | Charmaz Kathy (2009), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | en |
dc.references | Chomiczewska Karolina (2015), Podróż do przyszłości, czyli o przedwojennym modernizmie, “Renowacje i Zabytki”, vol. 55(3), pp. 137–149. | en |
dc.references | Chomiczewska Karolina, Ciebień-Barańska Ewa, Kudła Tomasz, Łapka Ludmiła, Podubny Bartosz, Rzeźwicki Piotr, Torba Maciej, Zachwieja Natalia (2023), Architektura Rzeszowa od czasów autonomii galicyjskiej, Rzeszów: Biuro Architekta Miasta Urzędu Miasta Rzeszowa. | en |
dc.references | Cynk Karolina (2017), Level of environmental intelligence among university students from selected countries of Central and Eastern Europe, “Civil Engineering and Environmental Systems”, vol. 34(2), pp. 104–126. | en |
dc.references | Czapczyńska Danuta, Janczykowski Jan (1994), Zamek w Rzeszowie, [in:] Feliks Kiryk (ed.), Dzieje Rzeszowa, vol. I, Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, pp. 385–394. | en |
dc.references | Dobrowolski Kazimierz (1967), Teoria podłoża historycznego, [in:] Kazimierz Dobrowolski, Studia z pogranicza historii i socjologii, Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, pp. 6–51. | en |
dc.references | Dziubiński Dariusz (2014), Miasta bez idei. Estetyzacja przestrzeni publicznej na przykładzie Wrocławia, [in:] Mikołaj Madurowicz (ed.), Kształtowanie współczesnej przestrzeni miejskiej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, pp. 412–426. | en |
dc.references | Evans James, Jones Phil (2011), The walking interview: Methodology, mobility and place, “Applied Geography”, vol. 31(2), pp. 849–58, https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2010.09.005 | en |
dc.references | Filiciak Mirosław, Danielewicz Michał, Halawa Mateusz, Mazurek Paweł, Nowotny Agata (2010), Młodzi i media. Nowe media a uczestnictwo w kulturze, Warszawa: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej. | en |
dc.references | Fine Gary Alan (2004), Everyday Genius: Self-Taught Art and the Culture of Authenticity, Chicago: University of Chicago Press. | en |
dc.references | Fischer Joachim (2009), Architektur Als Kommunikationsmedium Der Gesselschaft, “Aus Politik Und Zeitgeschichte”, vol. 25, pp. 6–10. | en |
dc.references | Foucault Michel (2003), The Birth of the Clinic. An Archeology of Medical Perception, London: Routledge. | en |
dc.references | Franckiewicz-Olczak Izabela (2018), Odbiór i społeczny obieg sztuki współczesnej a demokratyzacja kultury, “Pogranicze. Studia Społeczne”, vol. 34, pp. 85–99, https://doi.org/10.15290/pss.2018.34.05 | en |
dc.references | Gałuszka Mieczysław (1993), Serial telewizyjny i powieść w potocznym odbiorze: na przykładzie „Quo Vadis”, “Kultura i Społeczeństwo”, vol. 37(1), pp. 73–82. | en |
dc.references | Garfinkel Harold (2007), Studia z etnometodologii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | en |
dc.references | Gądecki Jacek (2011), Spacer jako forma doświadczenia przestrzeni codzienności, “Analecta Archaeologica Ressoviensia”, vol. 6, pp. 191–200. | en |
dc.references | Giddens Anthony (1984), The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration, Cambridge: Polity Press. | en |
dc.references | Gieryn Thomas F. (2002), What buildings do, “Theory and Society”, vol. 31, pp. 35–74. | en |
dc.references | Goffman Erving (2000), Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa: Wydawnictwo KR. | en |
dc.references | Golka Marian (2008), Socjologia sztuki, Warszawa: Difin. | en |
dc.references | Gutowski Maciej, Gutowski Bartłomiej (2001), Architektura secesyjna w Galicji, Warszawa: Wydawnictwo DiG. | en |
dc.references | Halbwachs Maurice (1980), The Collective Memory, New York: Harper Colophon Books. | en |
dc.references | Jałowiecki Bohdan (2010), Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. | en |
dc.references | Jałowiecki Bohdan (2012), Czytanie przestrzeni, Kraków–Rzeszów–Zamość: Konsorcjum Akademickie. | en |
dc.references | Jones Paul (2016), The Sociology of Architecture: Constructing Identities, [in:] David Inglis, Anna-Mari Almila (eds.), The SAGE Handbook of Cultural Sociology, London: SAGE, pp. 465–480. | en |
dc.references | Jones Paul (2020), Architecture, Time, and Cultural Politics, “Cultural Sociology”, vol. 14(1), pp. 61–79, https://doi.org/10.1177/1749975520905416 | en |
dc.references | Jones Phil, Evans James (2012), The spatial transcript: analysing mobilities through qualitative GIS, “Area”, vol. 44(1), pp. 92–99, https://doi.org/10.1111/j.1475-4762.2011.01058.x | en |
dc.references | Jordanova Ludmilla (1989), Objects of Knowledge: A Historical Perspective, [in:] Peter Vergo (ed.), The New Museology, London: Reaktion Books, pp. 22–40. | en |
dc.references | Kacperczyk Anna (2014), Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 10(3), pp. 32–75. | en |
dc.references | Kacperczyk Anna (2016), Społeczne światy. Teoria – empiria – metody badań: na przykładzie społecznego świata wspinaczki, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | en |
dc.references | Kilanowski Piotr (2017), Rozplanowanie kondygnacji mieszkalnych w śródmiejskich kamienicach warszawskich na przełomie XIX i XX wieku, [in:] Mikołaj Getka-Kenig, Aleksander Łupienko (eds.), Architektura w mieście, architektura dla miasta. Społeczne i kulturowe aspekty funkcjonowania architektury na ziemiach polskich lat 1815–1914, Warszawa: Instytut Historii PAN, pp. 219–244. | en |
dc.references | Kłoskowska Antonina (1981), Socjologia kultury, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. | en |
dc.references | Konecki Krzysztof T. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | en |
dc.references | Konecki Krzysztof T. (2012), Wizualna teoria ugruntowana. Podstawowe zasady i procedury, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 8(1), pp. 12–45. | en |
dc.references | Kotarski Hubert (2017), Wizytówki miasta i miejsca magiczne jako elementy budowy tożsamości miasta i jego mieszkańców na przykładzie wyników „Rzeszowskiej diagnozy społecznej”, “Przestrzeń Społeczna/Social Space”, vol. 7(2), pp. 52–69. | en |
dc.references | Krajewski Marek (2013), Są w życiu rzeczy: szkice z socjologii przedmiotów, Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana. | en |
dc.references | Krzywicki Ludwik (1933), Pamiętniki bezrobotnych, Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego. | en |
dc.references | Kurczewska Joanna (2015), Kreacje małych ojczyzn, “Societas/Communitas”, vol. 19–20(1–2), pp. 39–64. | en |
dc.references | Kurczewski Jacek (2007), Prawem i lewem. Kultura prawna społeczeństwa polskiego po komunizmie, “Studia Socjologiczne”, vol. 185(2), pp. 33–60. | en |
dc.references | Kusenbach Margarethe (2003), Street Phenomenology: The Go-Along as Ethnographic Research Tool, “Ethnography”, vol. 4(3), pp. 455–485, https://doi.org/10.1177/146613810343007 | en |
dc.references | Latour Bruno (2005), Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory, Oxford–New York: Oxford University Press. | en |
dc.references | Latour Bruno, Yaneva Albena (2018), Dajcie mi rewolwer, a poruszę wszystkie budynki. Architektura z punktu widzenia teorii aktora-sieci (ANT), “AVANT. The Journal of the Philosophical-Interdisciplinary Vanguard”, vol. 9(3), pp. 15–24, https://doi.org/10.26913/avant.2018.03.01 | en |
dc.references | Levitt Peggy (2015), Artifacts and Allegiances: How Museums Put the Nation and the World on Display, Oakland: University of California Press. | en |
dc.references | Löw Martina, Steets Silke (2014), The Spatial Turn and the Sociology of Built Environment, [in:] Sokratis Koniordos, Alexandros Kyrtsis (eds.), Routledge Handbook of European Sociology, London–New York: Routledge, pp. 211–224. | en |
dc.references | Lynch Kevin (1960), The Image of The City, Cambridge–London: The MIT Press. | en |
dc.references | Łukasiuk Magdalena (2011), Socjologia architektury w badaniach krajobrazu kulturowego miasta, “Przegląd Socjologiczny”, vol. 60(2–3), pp. 93–110. | en |
dc.references | Łukasiuk Magdalena (2018), Atmosfera jako fenomen i kategoria badawcza, “Societas/Communitas”, vol. 26(2), pp. 107–120. | en |
dc.references | Łupienko Aleksander (2013), Mikroświat kamienicy czynszowej doby zaborów. Funkcjonowanie i życie w warszawskich kamienicach w źródłach z lat 1864–1914, “Journal of Urban Ethnology”, vol. 11, pp. 117–134. | en |
dc.references | Majewski Karol (1994), Z badań nad sztuką Rzeszowa, [in:] Feliks Kiryk (ed.), Dzieje Rzeszowa, vol. I, Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, pp. 399–439. | en |
dc.references | Malczewski Jan (1998), Przestrzeń miejska, jej zagospodarowanie i zabudowa, [in:] Feliks Kiryk (ed.), Dzieje Rzeszowa, vol. II, Rzeszów: KAW Rzeszów Sp. z o.o., pp. 13–41. | en |
dc.references | Martini Natalia (2020), Using GPS and GIS to Enrich the Walk-along Method, “Field Methods”, vol. 32(2), pp. 180–192, https://doi.org/10.1177/1525822X20905257 | en |
dc.references | Matuchniak-Krasuska Anna (1988), Gust i kompetencja. Społeczne zróżnicowanie recepcji malarstwa, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | en |
dc.references | Michałowski Lesław (2007), Percepcja i waloryzacja architektury Gdańska i Gdyni, [in:] Mikołaj Madurowicz (ed.), Percepcja współczesnej przestrzeni miejskiej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, pp. 255–266. | en |
dc.references | Nóżka Marcjanna, Martini Natalia (2015) Metody mobilne i wizualne w praktyce badawczej. Zastosowanie fotospaceru w socjologicznych badaniach map mentalnych i zachowań terytorialnych ludzi, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 11(4), pp. 34–50. | en |
dc.references | Ossowski Stanisław (1966), Socjologia sztuki. Przegląd zagadnień, [in:] Stanisław Ossowski, Dzieła, vol. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 363–392. | en |
dc.references | Ossowski Stanisław (1984), O ojczyźnie i narodzie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. | en |
dc.references | Porczyński Dominik (2016), Rosnące znaczenie edukacji, [in:] Dominik Porczyński, Tomasz Kosiek (eds.), Muzea podkarpackie 2004–2014: globalizacja i europeizacja a przeobrażenia lokalnych instytucji kultury, Rzeszów: Fundacja Rzeszowska Ośrodka Archeologicznego, pp. 50–62. | en |
dc.references | Rewers Ewa (2004), Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków: Universitas. | en |
dc.references | Rykwert Joseph (2013), Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury. | en |
dc.references | Star Susan Leigh, Griesemer James R. (1989), Institutional Ecology, ‘translations’ and Boundary Objects: Amateurs and Professionals In Berkeley’s Museum of Vertebrate Zoology 1907–39, “Social Studies of Science”, vol. 19(3), pp. 387–420. | en |
dc.references | Steets Silke (2016), Taking Berger and Luckmann to the Realm of Materiality: Architecture as a Social Construction, “Cultural Sociology”, vol. 10(1), pp. 93–108, https://doi.org/10.1177/1749975515616652 | en |
dc.references | Strauss Anselm (1978), A Social World Perspective, “Studies in Symbolic Interaction”, vol. 1, pp. 119–128. | en |
dc.references | Strauss Anselm L. (2008), Continual Permutations of Action, New Brunswick: Aldine Transaction. | en |
dc.references | Strauss Anselm, Corbin Juliet M. (1998), Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, London: SAGE. | en |
dc.references | Strzemiński Władysław (1974), Teoria widzenia, Kraków: Wydawnictwo Literackie. | en |
dc.references | Sułkowski Bogusław (1972), Powieść i czytelnicy. Społeczne uwarunkowania odbioru, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. | en |
dc.references | Szpociński Andrzej (2014), Nośniki pamięci, miejsca pamięci, “Sensus Historiae”, vol. 17(4), pp. 17–26. | en |
dc.references | Tobiasz Lidia (2017), Rzeszow Synagogues. Part 1. Old Town Synagogue, “Journal of Heritage Conservation”, vol. 51, pp. 72–85. | en |
dc.references | Tomaszewski Andrzej (2012), Ku nowej filozofii dziedzictwa, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury. | en |
dc.references | Tondos Barbara (1997), Architektura Rzeszowa w okresie autonomii galicyjskiej, Rzeszów: Akces. | en |
dc.references | Urry John (2002), The Tourist Gaze, London: SAGE. | en |
dc.references | Wallis Aleksander (1972) Dzieło architektury jako składnik środowiska, “Miesięcznik Literacki”, vol. 11(6), pp. 65–72. | en |
dc.references | Wallis Aleksander (1975), Społeczeństwo i zabytki, “Miesięcznik Literacki”, vol. 12, pp. 59–66. | en |
dc.references | Wallis Aleksander (1977), Szata informacyjna miasta, [in:] Aleksander Wallis, Miasto i przestrzeń, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 274–284. | en |
dc.references | Warczok Tomasz, Trembaczowski Łukasz (2011), Miłośnicy, znawcy, koneserzy czy przechodnie? Recepcja sztuki współczesnej na przykładzie galerii Górnego Śląska, Bielsko-Biała: Galeria Bielska BWA. | en |
dc.references | Wejbert-Wąsiewicz Ewelina (2019), Łódzka szkoła socjologii kultury. Od badań odbioru sztuk werbalnych do sztuk wizualnych, “Kultura i Społeczeństwo”, vol. 63(3), pp. 75–92, https://doi.org/10.35757/KiS.2019.63.3.5 | en |
dc.references | Wejbert-Wąsiewicz Ewelina, Porczyński Dominik, Rozalska Agata (2021), On Contemporary Issues in the Sociology of Art: Introduction, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 17(3), pp. 6–26, https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.3.01 | en |
dc.references | Wiśniewski Rafał, Pol Grażyna (2021), Acting for the Local Community: Hybrid Ethnography in the Careers of Local Culture Animators, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 17(3), pp. 164–83, https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.3.09 | en |
dc.references | Włodarek Mateusz (2021), Studia socjologiczne nad architekturą. W stronę architektury jako procesu (re)konstruowania, “Kultura i Społeczeństwo”, vol. 65(3), pp. 107–124, https://doi.org/10.35757/KiS.2021.65.3.6 | en |
dc.references | Wódz Kazimiera, Gnieciak Monika (2011), Krajobraz postindustrialny. Przestrzeń i miejsce w doświadczeniu osobistym mieszkańców dawnego osiedla robotniczego Ksawera w Będzinie, “Przestrzeń Społeczna/Social Space”, vol. 1(1), pp. 69–103. | en |
dc.references | Zerubavel Eviatar (1997), Social mindscapes, an invitation to cognitive sociology, Cambridge–London: Harvard University Press. | en |
dc.references | Zieliński Florian (2007), Szata ideologiczna miasta – architektura i strój, [in:] Marek Krajewski (ed.), Wizualność miasta. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, pp. 11–34. | en |
dc.contributor.authorEmail | dporczynski@ur.edu.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/1733-8069.20.3.05 | |
dc.relation.volume | 20 | |