(Post)pamięć o wojnie. Współczesne interpretacje zbrodni wojennych wśród społeczności boszniackiej

Abstract

Koniec lat 80. i początek 90. dla krajów byłej Jugosławii jawiły się jako okres reinterpretacji i odbudowy własnych tożsamości. Po rozpadzie państwa południowych Słowian jego mieszkańcy stanęli przed wieloma wyzwaniami, bowiem nie dość, że musieli odnaleźć się w całkowicie nowej rzeczywistości, to także zostali zobowiązani do deklaratywnego określenia, kim są. Do głosu doszli nacjonaliści, którzy manifestowali szowinistyczne hasała w przestrzeni publicznej. Dezorientacja społeczna w powstałej rzeczywistości sprzyjała myśleniu segregacyjnemu, doprowadzając tym samym do podziału zjednoczonego państwa i wyznaczenia, kim są „swoi”, a kim są „obcy”.

Głównym problemem badawczym w niniejszej rozprawie są współczesne interpretacji zbrodni wojennych dokonanych na terenie Bośni i Hercegowiny podczas wojny w latach 1992-1995. Badanie jest studium przypadku społeczności boszniackiej - dokładnie drugiego pokolenia, osób urodzonych już po wojnie. Analiza miała na celu sprawdzenie, jak pamięć o wojnie wpływa na współczesne stosunki etniczne w Bośni i Hercegowinie.

Obserwując od kilku lat praktyki nacjonalizmu na obszarze Bośni i Hercegowiny, zwłaszcza wśród społeczności Boszniaków (bośniackich muzułmanów), oraz pozostając pod wpływem inspiracji koncepcją (post)pamięci, badaczka postawiła sobie za cel sprawdzenie, w jaki sposób pamięć odziedziczona wpływa na kształtowanie się współczesnych stosunków międzyetnicznych w tym kraju, w którym, co ważne, wyraźnie obserwuje się aktualnie wzrost roli drugiego pokolenia.