Perspektywa neoinstytucjonalna w analizach przebiegu karier politycznych

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie propozycji wielowymiarowego spojrzenia na przebieg karier politycznych z wykorzystaniem perspektywy neoinstytucjonalnej. istnieje zgoda co do tego, że to instytucje warunkują sposób uprawiania polityki. od ich kształtu, szczegółowych formalnych uregulowań oraz procedur uzależnione są wyniki politycznej konkurencji. Efektywne wykorzystywanie instytucji i struktur politycznych daje niektórym jednostkom szansę na intencjonalne i wysoce przemyślane związanie swoich karier zawodowych ze światem polityki. W wyniku wyborów parlamentarnych w Polsce w latach 1989–2007 ponad trzysta osób otrzymało mandat posła lub senatora przynajmniej trzykrotnie. Świadczy to o istnieniu kategorii polityków zawodowych, którzy wielokrotnie, skutecznie wykorzystali dostępne im narzędzia, aby móc uczestniczyć w podejmowaniu decyzji politycznych w długiej perspektywie czasowej. Nie sposób jednak wyjaśnić trajektorii ich karier bez odwołania się do wyższego poziomu analizy – elementów systemu politycznego (wyborczego i partyjnego). Z drugiej strony wyjaśnienia dotyczące funkcjonowania systemu politycznego, pozbawione elementu opisu ścieżek karier polityków zawodowych, nie są w stanie wyjaśnić sposobów funkcjonowania systemu partyjnego oraz wyborczego.