Show simple item record

Sofia – upersonifikowana Mądrość Boża. Dzieje wyobrażeń w kręgu kultury bizantyńsko-słowiańskiej

dc.contributor.authorBrzozowska, Zofia Aleksandra
dc.date.accessioned2020-09-30T09:43:00Z
dc.date.available2020-09-30T09:43:00Z
dc.date.issued2015
dc.identifier.citationBrzozowska Z., Sofia – upersonifikowana Mądrość Boża. Dzieje wyobrażeń w kręgu kultury bizantyńsko-słowiańskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015, doi: 10.18778/7969-825-7pl_PL
dc.identifier.isbn978-83-7969-825-7
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/32277
dc.descriptionAutorka opisuje wyobrażenia Sofii – upersonifikowanej Mądrości Bożej, charakterystyczne dla kultury duchowej wschodniego chrześcijaństwa, zwłaszcza zaś Bizancjum i obszaru Slavia Orthodoxa. Stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, kim, zdaniem średniowiecznych twórców bizantyńskich i słowiańskich, była Mądrość Boża, ukazywana w żeńskiej postaci: czy mamy w jej przypadku do czynienia z symbolicznym przedstawieniem Boga (Chrystusa – Logosu lub Ducha Świętego) czy też z wyobrażeniem o drugiej, kobiecej naturze Stwórcy? Ukazuje miejsce, zajmowane przez Sofię w kulturze obszaru Slavia Orthodoxa. Analizie poddaje zatem wybrane zabytki średniowiecznego piśmiennictwa południowo- i wschodniosłowiańskiego: teksty, w których Mądrość Boża została utożsamiona z Chrystusem, skojarzona z Bogurodzicą lub też pojawia się jako byt autonomiczny, posiadający jednoznacznie kobiecą tożsamość. Ponadto porównuje ze sobą wielu przykładów ikonograficznych wyobrażeń upersonifikowanej Mądrości Bożej, pojawiających się na ikonach, miniaturach zdobiących rękopisy, mozaikach i malowidłach naściennych. Książka może spowodować lub utwierdzić w wierze wszystkich wątpiących.pl_PL
dc.description.sponsorshipUdostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesByzantina Lodziensia;XXIV
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/*
dc.subjectSofiapl_PL
dc.subjectpersonifikacjapl_PL
dc.subjectMądrość Bożapl_PL
dc.subjectkultura bizantyńsko-słowiańskapl_PL
dc.subjectchrześcijaństwo wschodniepl_PL
dc.subjectikonografia Kościoła wschodniegopl_PL
dc.subjectSlavia Orthodoxapl_PL
dc.titleSofia – upersonifikowana Mądrość Boża. Dzieje wyobrażeń w kręgu kultury bizantyńsko-słowiańskiejpl_PL
dc.title.alternativeСофия – олицетворенная Премудрость Божия.История сюжета в византийско-славянской культуреpl_PL
dc.title.alternativeSophia – the Personification of Divine Wisdom: the History of the Notion in the Byzantine-Slavonic Culturepl_PL
dc.typeBookpl_PL
dc.page.number490pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationSofia – upersonifikowana Mądrość Boża. Dzieje wyobrażeń w kręgu kultury bizantyńsko-słowiańskiejpl_PL
dc.identifier.eisbn978-83-7969-826-4
dc.referencesHymn Akathistos, tłum. W. Kania, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 194–208.pl_PL
dc.referencesAnafora Bazylego Wielkiego, tłum. H. Paprocki, [in:] Wieczerza mistyczna. Anafory eucharystyczne chrześcijańskiego Wschodu, red. H. Paprocki, Warszawa 1988, s. 129–139.pl_PL
dc.referencesAnafora Cyryla Aleksandryjskiego, tłum. H. Paprocki, [in:] Wieczerza mistyczna. Anafory eucharystyczne chrześcijańskiego Wschodu, red. H. Paprocki, Warszawa 1988, s. 88–93.pl_PL
dc.referencesAnafora Marka Ewangelisty, tłum. H. Paprocki, [in:] Wieczerza mistyczna. Anafory eucharystyczne chrześcijańskiego Wschodu, red. H. Paprocki, Warszawa 1988, s. 73–82.pl_PL
dc.referencesK. N. Ciggaar, Une Description de Constantinople dans le Tarragonensis 55, REB 53, 1995, s. 117–140.pl_PL
dc.referencesKniga Palomnik. Skazanie mest Svjatych vo Caregrade Antonija Archiepiskopa Novgorodskago v 1204 g., izd. Ch.R. Loparev, Sankt-Peterburg 1899.pl_PL
dc.referencesAthanasius, Epistola I ad Serapionem, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 26, kol. 530–608.pl_PL
dc.referencesAthanase d’Alexandrie, Lettres a Serapion sur la divinite du Saint-Espirit, transl. J. Lebon, Paris 1947pl_PL
dc.referencesAtanazy Wielki, Listy do Serapiona, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 1996.pl_PL
dc.referencesAthanasius, Orationes contra Arianos, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 26, kol. 12–524.pl_PL
dc.referencesAtanazy Wielki, Mowy przeciw arianom I–III, tłum. P. M. Szewczyk, Kraków 2013.pl_PL
dc.referencesAthanasius, Orationes contra gentes, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 25, kol. 1–94.pl_PL
dc.referencesAthanase d’Alexandrie, Discours contre les païens, transl. P.Th. Camelot, Paris 1947, s. 106–205.pl_PL
dc.referencesAtanazy z Aleksandrii, Przeciw poganom, tłum. M. Wojciechowski, Warszawa 2000.pl_PL
dc.referencesAthenagoras, Legatio pro Christianis, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 6, kol. 889–972.pl_PL
dc.referencesAnagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1985.pl_PL
dc.referencesPoslanie mitropolita Kipriana igumenam Sergiju i Feodoru, [in:] Biblioteka literatury Drevnej Rusi, red. D. S. Lichačev, L. A. Dmitriev, A. A. Alekseev, N. V. Ponyrko, t. VI, Sankt-Peterburg 1999, s. 433.pl_PL
dc.referencesCyrillus Alexandrinus, Expositio in Ioannis Evangelium, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 73.pl_PL
dc.referencesCyrillus Hierosolymitanus, Mystagogicae Catecheses, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 33, kol. 331–1058.pl_PL
dc.referencesCyryl Jerozolimski, Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne, tłum. W. Kania, Kraków 2000.pl_PL
dc.referencesVkladnaja novgorodskogo archiepiskopa Feofila Vjažickomu monastyrju na cerkov’ sv. Nikolaja v Šunge, [in:] Gramoty Velikogo Novgoroda i Pskova, red. S. N. Valk, Moskva–Leningrad 1949, № 315, s. 305.pl_PL
dc.referencesDokumenty soborów powszechnych, tekst grecki, łaciński, polski, t. I, 325–787. Nicea, Konstantynopol, Efez, Chalcedon, Konstantynopol II, Konstantynopol III, Nicea II, red. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007.pl_PL
dc.referencesEuthymius, Leben der H. Philothea, [in:] Werke des Patriarchen von Bulgarien Euthymius (1375–1393) nach den besten Handschriften, ed. E. Kałužniacki, Wien 1901, s. 78–99.pl_PL
dc.referencesProstranno žitie na Ilarion Măglenski ot patriarch Evtimij, [in:] Stara bălgarska literatura v sedem toma, t. IV, Žitiepisni tvorbi, red. K. Ivanova, Sofija 1986, s. 89–108.pl_PL
dc.referencesEuthymius Zigabenus, Panoplia dogmatica, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 130.pl_PL
dc.referencesEusebius Caesariensis, Demonstratio evangelica, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 22, kol. 9–794.pl_PL
dc.referencesEusèbede Césarée, Histoire ecclésiastique, Livres I–IV, t. I, ed. G. Bardy, Paris 1952pl_PL
dc.referencesEuzebiusz z Cezarei, Historia kościelna, tłum. A. Caba, Kraków 2013.pl_PL
dc.referencesEusebius Caesariensis, Praeparatio evangelica, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 21, kol. 21–1456.pl_PL
dc.referencesFilofeja, patriarcha Konstantino-pol’skago XIV veka, tri reči k episkopu Ignatiju s objasneniem izrečenija Pritčej: Premudrost’ sozda sebe dom, izd. ep. Arsenij, Novgorod 1898.pl_PL
dc.referencesGregorius Palamas, Theophanes, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 150, kol. 909–960.pl_PL
dc.referencesGregorius Nazianensis, Carm. 1, 1, 30, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 37, kol. 507–510.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nazjanzu, Do Chrystusa, tłum. T. Sinko, [in:] Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej, red. L. Małunowiczówna, L. Gładyszewski, Lublin 1993, s. 259–260.pl_PL
dc.referencesGregorius Nazianensis, Oratio 31, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 36, kol. 133–172.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nazjanzu, Mowy wybrane, red. S. Kazikowski, Warszawa, 1967.pl_PL
dc.referencesGregorius Nazianensis, Oratio 7, In Laudem Caesarii Fratris, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 35, kol. 756–788.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nazjanzu, Oddanie Bogu zmarłego brata Cezarego, tłum. J. M. Szymusiak, [in:] Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej, red. L. Małunowiczówna , L. Gładyszewski , Lublin 1993, s. 252–253.pl_PL
dc.referencesGregorius Nazianensis, Carm. 2, 1, 42, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 37, kol. 1344–1346.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nazjanzu, Pożegnanie, tłum. I. Hołowiński, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 106–107.pl_PL
dc.referencesGregorius Nazianensis, Oratio 45, In Sanctum Pascha, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 36, kol. 624–664.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nazjanzu, Uczczenie Paschy, [in:] Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej, red. L. Małunowiczówna , L. Gładyszewski , Lublin 1993, s. 252.pl_PL
dc.referencesGregorius Nyssenus, Vita Moisis, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 44, kol. 298–433.pl_PL
dc.referencesGrzegorz z Nyssy, Życie Mojżesza, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 2009.pl_PL
dc.referencesG . Suzo, Kniga Večnoj Premudrosti, red. M. Chor’kov, Moskva 2008.pl_PL
dc.referencesG . Suzo, Księga mądrości przedwiecznej, tłum. W. Szymona, Poznań 1983.pl_PL
dc.referencesSlovo Ilariona po spisku GIM Sin. 591, izd. K. K. Akent’ev, [in:] i d em, „Slovo o zakone i blagodati” Ilariona Kievskogo. Drevnejšaja versija po spisku GIM Sin. 591, Bro 3, 2005, s. 122–152.pl_PL
dc.referencesIłarion, Słowo o prawie i łasce, tłum. W. Hryniewicz, [in:] idem, Chrystus zmartwychwstał. Motywy paschalne w pismach metropolity Iłariona (XI w.), Warszawa 1995, s. 184–204.pl_PL
dc.referencesIłarion, Słowo o prawie i łasce, tłum. R. Łużny, [in:] Słowo o Bogu i człowieku. Myśl religijna Słowian Wschodnich doby staroruskiej, red. idem, Kraków 1995, s. 39–57.pl_PL
dc.referencesIgnatius Antiochensis, Ad Ephesios, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 5, kol. 644–661.pl_PL
dc.referencesIgnacy Antiocheński, List do Efezjan, tłum. W. Kania, [in:] Świadkowie naszej tradycji. Pisma Ojców Kościoła. (Głos Tradycji I – Seria nowa), red. J. Królikowski, Ł. Wilczura, Tarnów 2000.pl_PL
dc.referencesChoždenie Ignatija Smolnjanina, ed. G. P. Majeska, [in:] idem, Russian Travelers to Constantinople in the 14th and 15th centuries, Washington 1984, s. 76–113.pl_PL
dc.referencesIrénée de Lyon, Contre les heresies. Livre II, ed. A. Rousseau, Paris 1982.pl_PL
dc.referencesIrénée de Lyon, Contre les heresies. Livre IV, ed. A. Rousseau, B. Hemmerdinger, C. Mercier, L. Doutreleau, Paris 1965.pl_PL
dc.referencesIoannes Chrysostomus, In Evangelium Secundum Lucam, in drachmam, et in illud, homo quidam habebat duos filios (Luc. 15,11), ed. J.-P. Migne, [in:] PG 61, kol. 781–784.pl_PL
dc.referencesJan Damasceński, Kanon na Dzień Pański Zmartwychwstania, tłum. M. Bednarz, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 224–230.pl_PL
dc.referencesIohannes Damascenus, De Fide Orthodoxa, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 94, kol. 790–1226.pl_PL
dc.referencesJan z Damaszku, Wykład wiary prawdziwej, tłum. B. Wojkowski, Warszawa 1969.pl_PL
dc.referencesIohannes Geometra, Hymni in Beatissimam Dei Genetricem, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 106, kol. 855–868.pl_PL
dc.referencesJan Kyriotes Geometres, Hymn ku czci Najświętszej Bogarodzicy, tłum. J. Birkenmajer, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 284–285.pl_PL
dc.referencesJan Kyriotes Geometres, Hymn do Dziewicy, tłum. A. Szastyńska-Siemion, Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 286–287.pl_PL
dc.referencesEgorij Chrabryj, [in:] Golubinaja kniga. Russkie narodnye duchovnye stichi XI–XIX vv., red. L. F. Sološčenko, Ju.S. Prokošina, Moskva 1991, s. 49–60.pl_PL
dc.referencesPieśń o Jegorze Chrobrym, tłum. R. Łużny, [in:] Opowieść o niewidzialnym grodzie Kitieżu. Z legend i podań dawnej Rusi, red. idem, Warszawa 1988, s. 222–228.pl_PL
dc.referencesGeorgius Pachymeres, Relations historiques, ed. A. Failler, V. Laurent, vol. II, Paris 2006.pl_PL
dc.referencesIustinus, Dialogus cum Tryphone Iudaeo, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 6, kol. 472–800.pl_PL
dc.referencesJustyn Męczennik, Dialog z Żydem Tryfonem, tłum. L. Misiarczyk, Warszawa 2012.pl_PL
dc.referencesProstranno žitie na Teodosij Tărnovski ot patriarch Kalist, [in:] Stara bălgarska literatura v sedem toma, t. IV, Žitiepisni tvorbi, red. K. Ivanova, Sofija 1986, s. 443–468.pl_PL
dc.referencesClément d’Alexandrie, Stromate I, ed. C. Mondésert, M. Caster, Paris 1951.pl_PL
dc.referencesClément d’Alexandrie, Stromate VII, ed. A. Le Boulluec, Paris 1997.pl_PL
dc.referencesKlemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, t. I–II, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Warszawa 1994.pl_PL
dc.referencesKlemens z Ochrydu, Mowa pochwalna na cześć świętych Cyryla i Metodego, [in:] Pasterze wiernych Słowian: święci Cyryl i Metody, red. A. Naumow, Kraków 1985, s. 37–52.pl_PL
dc.referencesKlemens z Ochrydu, Mowa pochwalna na cześć św. Cyryla Filozofa, [in:] Pasterze wiernych Słowian: święci Cyryl i Metody, red. A. Naumow, Kraków 1985, s. 99–105.pl_PL
dc.referencesPoslanie, napisano Klimentom, mitropolitom ruskim, Fome, presviteru smolenskomu, istolkovano Afonasiem’ mnichom, [in:] Biblioteka literatury Drevnej Rusi, red. D. S. Lichačev, L. A. Dmitriev, A. A. Alekseev, N. V. Ponyrko, t. IV, Sankt-Peterburg 1997.pl_PL
dc.referencesTheophanes Continuatus, ed. I. Bekker, Bonn 1838.pl_PL
dc.referencesKonstytucje apostolskie, tłum. S. Kalinkowski, [in:] Konstytucje apostolskie oraz Kanony Pamfilosa z apostolskiego synodu w Antiochii, Prawo kanoniczne św. Apostołów, Kary świętych Apostołów dla upadłych, Euchologion Strapiona, tłum. S. Kalinkowski, A. Caba, red. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 1–293.pl_PL
dc.referencesCosmas Hierosolymitanus, In Natale Domini, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 98, kol. 459–466.pl_PL
dc.referencesKosma Jerozolimski, Pieśń na Boże Narodzenie, tłum. W. Kania, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 232–237.pl_PL
dc.referencesIpat’evskaja letopis’, PSRL 2, Sankt-Peterburg 1908.pl_PL
dc.referencesLatopis kijowski, tłum. E. Goranin, t. I, 1118–1158, Wrocław 1995; t. II, 1159–1198, Wrocław 1988.pl_PL
dc.referencesLavrent’evskaja letopis’, PSRL 1, Leningrad 1926–1928.pl_PL
dc.referencesPowieść minionych lat. Najstarsza kronika kijowska, tłum. F. Sielicki, Wrocław 2005.pl_PL
dc.referencesPrzekład rosyjski: Povest’ vremennych let, perev. D. S. Lichačev, O. V. Tvorogov, Sankt-Peterburg 2012.pl_PL
dc.referencesNovgorodskaja pervaja letopis’ staršego i mladšego izvodov, red. M. N. Tichomirov, Moskva–Leningrad 1950.pl_PL
dc.referencesNovgorodskaja vtoraja letopis’, [in:] Novgorodskie letopisi, PSRL 3, Sankt-Peterburg 1841.pl_PL
dc.referencesNovgorodskaja tret’ja letopis’, [in:] Novgorodskie letopisi, PSRL 3, Sankt-Peterburg 1841.pl_PL
dc.referencesNovgorodskaja četvertaja letopis’, PSRL 4, Leningrad 1929.pl_PL
dc.referencesSofijskaja pervaja letopis’, PSRL 5, Leningrad 1925.pl_PL
dc.referencesLeon VI Filozof, Symbol lilii, tłum. A. Szastyńska-Siemion, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 282–283.pl_PL
dc.referencesMaximus Confessor, Expositio in Psalmum LIX, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 90, kol. 855–870.pl_PL
dc.referencesMethodios, Convivium decem virginum, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 18, kol. 27–228.pl_PL
dc.referencesMetody z Olimpu, Hymn Tekli, tłum. S. Kalinkowski, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 65–70.pl_PL
dc.referencesA . Palmer, The inauguration anthem of Hagia Sophia in Edessa: a new edition and translation with historical and architectural notes and a comparison with a contemporary Constantinopolitan kontakion, BMGS 12, 1988, s. 117–167.pl_PL
dc.referencesOpowieść o budowie Wielkiego Kościoła Bożego zwanego kościołem Mądrości Bożej w Konstantynopolu (Narratio de structura templi S. Sophiae), tłum. R. Sawa, VP 11/12.20–23, 1991/1992, s. 409–428.pl_PL
dc.referencesSkazanie o svjatych mestech, o Kostjantinegrade i o svjatych moščech spasšichsja vo Ierusalime, a sobranych Kostjantinom carem’ v naricaemyi Car’grad, ed. G. P. Majeska, [in:] idem, Russian Travelers to Constantinople in the 14th and 15th centuries, Washington 1984, s. 128–154.pl_PL
dc.referencesOrigenes, Commentaria in Evangelium Ioannis, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 14, kol. 21–830.pl_PL
dc.referencesOrygenes, Komentarz do Ewangelii św. Jana, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 2003.pl_PL
dc.referencesOrigenes, De principiis, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 11, kol. 115–414.pl_PL
dc.referencesOrygenes, O zasadach, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 1996.pl_PL
dc.referencesPaleja Tolkovaja, izd. A. Kamčatnov, Moskva 2002.pl_PL
dc.referencesPaolo Silenziario, Descrizione della Santa Sofia, [in:] M. L. Fobelli, Un tempio per Giustiniano. Santa Sofia di Costantinopoli e la Descrizione di Paolo Silenziario, Roma 2005, s. 33–117.pl_PL
dc.referencesProcopius, History of the Wars, transl. H. B. Dewing, t. I–VI, London 1914–1935.pl_PL
dc.referencesProkopiusz z Cezarei, Historia wojen, t. I (ks. I–IV), tłum. D. Brodka, Kraków 2013.pl_PL
dc.referencesProcopius, On Buildings, transl. H. B. Dewing, London 1940.pl_PL
dc.referencesProkopiusz z Cezarei, O budowlach, tłum. P. Ł. Grotowski, Warszawa 2006.pl_PL
dc.referencesKievskaja Psaltir’ 1397 goda iz Gosudarstvennoj Publičnoj Biblioteki imeni M. E. SaltykovaŠčedrina v Leningrade [OLDP F 6], red. T. V. Jurova, Moskva 1978.pl_PL
dc.referencesPseudo-Dionysius Areopagita, De Coelesti Hierarchia, [in:] Pseudo-Dionysius Areopagita, De Coelesti Hierarchia, De Ecclesiastica Hierarchia, De Mystica Theologia, Epistulae, ed. G. Heil, A. M. Ritter, Berlin–Boston 2012, s. 5–58.pl_PL
dc.referencesPseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, tłum. M. Dzielska, Kraków 2005, s. 71–136.pl_PL
dc.referencesDionysius Aeropagita, De divinis nominibus, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 3, kol. 586–996.pl_PL
dc.referencesPseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, tłum. M. Dzielska, Kraków 2005, s. 217–321.pl_PL
dc.referencesDionysius Aeropagita, Epistula IX, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 3, kol. 1103–1118.pl_PL
dc.referencesPseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, tłum. M. Dzielska, Kraków 2005, s. 335–365.pl_PL
dc.referencesPrzekład scs: Titu-ierarchu, voprosivšemu poslaniem, čto takoe dom Premudrosti, čto – čaša i čto – eda ee i pit’e. Devjatoe, red. G. M. Prochorov, [in:] idem, Poslanie Titu-ierarchu Dionisija Areopagita v slavjanskom perevode i ikonografija „Premudrost’ sozda sebe dom”, TODL 38, 1985, s. 18–41.pl_PL
dc.referencesRomanosle Mélode, Hymne des dix drachmes (6. hymne de la Résurrection), [in:] idem, Hymnes, ed. J. Grosdidier de Matons, t. IV, Nouveau Testament, Paris 1967, s. 565–601.pl_PL
dc.referencesRoman Melodos, Hymn 35, tłum. W. Kania, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 179–184.pl_PL
dc.referencesSacrorum conciliorum nova et amplissima collectio, ed. G. D. Mansi, vol. XI, Florentia 1765.pl_PL
dc.referencesSlovesa izbranna ot mnog knig, văprosov i otvetov raznoličnych strok. Slovo o premudrosti, izd. A. Nikol’skij, [in:] idem, Sofija Premudrost’ Božija. Novgorodskaja redakcija ikony i služba Sv. Sofii, Sankt-Peterburg 1905, s. 11–13.pl_PL
dc.referencesSłużba ku czci św. Cyryla, [in:] Pasterze wiernych Słowian: święci Cyryl i Metody, red. A. Naumow, Kraków 1985, s. 113–140.pl_PL
dc.referencesSofija Novgorodskaja, [in:] Povesti i rasskazy, red. V. Šergin, Leningrad 1984, s. 348–350.pl_PL
dc.referencesEpistola synodica ad Sergium Cp, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 87/3, kol. 3148–3200.pl_PL
dc.referencesSocrates, Kirchengeschichte, ed. G. C. Hansen, Berlin 1995.pl_PL
dc.referencesSokrates Scholastyk, Historia Kościoła, tłum. S. Kazikowski, wstęp E. Wipszycka, kom. A. Ziółkowski, Warszawa 1986.pl_PL
dc.referencesOt strannika Stefanova Novgorodca, ed. G. P. Majeska, [in:] idem, Russian Travelers to Constantinople in the 14th and 15th centuries, Washington 1984, s. 28–47.pl_PL
dc.referencesSynezjusz z Cyreny, Hymn VI (VII), tłum. M. Brożek, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 131–132.pl_PL
dc.referencesSynezjusz z Cyreny, Hymn IX (I), tłum. M. Brożek, [in:] Muza chrześcijańska, t. III, Poezja grecka od II do XV w., red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 137–141.pl_PL
dc.referencesTheodorus Studites, Oratio VI. In Sanctos Angelos, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 99, kol. 729–748.pl_PL
dc.referencesTheophilus Antiochensis, Ad Autolicum, ed. J.-P. Migne, [in:] PG 6, kol. 1023–1175.pl_PL
dc.referencesTeofil z Antiochii, Do Autolika, [in:] Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Micjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, tłum. L. Misiarczyk, red. J. Naumowicz, Kraków 2004.pl_PL
dc.referencesFeofilakt Bolgarskij, Blagovestnik ili tolkovanie na Evangelie ot Ioanna, Moskva 2005.pl_PL
dc.referencesFeofilakt Bolgarskij, Blagovestnik ili tolkovanie na Evangelie ot Luki, Moskva 2005.pl_PL
dc.referencesFeofilakt Bolgarskij, Blagovestnik ili tolkovanie na Evangelie ot Marka, Moskva 2005.pl_PL
dc.referencesFeofilakt Bolgarskij, Blagovestnik ili tolkovanie na Evangelie ot Matfeja, Moskva 2005.pl_PL
dc.referencesTertullianus, Treatise against Praxeas, ed. E. Evans, London 1948.pl_PL
dc.referencesTertulian, Przeciw Prakseaszowi, tłum. E. Buszewicz, Kraków 1997.pl_PL
dc.referencesGramota Novgoroda Ljubeku o torgovle i prisylke poslov dlja peregovorov po povodu zachvata nevskogo puti Šveciej, [in:] Gramoty Velikogo Novgoroda i Pskova, red. S. N. Valk, Moskva–Leningrad 1949, № 33, s. 62–63.pl_PL
dc.referencesDogovornaja gramota Velikogo Novgoroda i Pskova s episkopom jur’evskim o peremirii na 30 let, [in:] Gramoty Velikogo Novgoroda i Pskova, red. S. N. Valk, Moskva–Leningrad 1949, № 78, s. 133–136.pl_PL
dc.referencesUstav velikogo knjazja Vsevoloda o cerkovnych sudach, i o ljudech, i o merilach torgovych, [in:] Rossijskoe zakonodatel’stvo X–XX vv., red. O. I. Čistjakov, t. I, Zakonodatel’stvo Drevnej Rusi, red. V. T. Pašuto, Moskva 1984, s. 250–253.pl_PL
dc.referencesIzbornik Svjatoslava 1073 goda. Faksimil’noe izdanie, Moskva 1983.pl_PL
dc.referencesZinovij Otenskij, Skazanie, kotoryja radi viny pričten byst’ prazdnik Uspenie Svjatyja Bogorodicy k dvunadesjat’ vladyčnich prazdnikov, izd. V. G. Brjusova, A. Nikol’skij, [in:] V. G. Brjusova, Sofija Premudrost’ Božija v drevnerusskoj literature i iskusstve, Moskva 2006, s. 155–156.pl_PL
dc.referencesZinovij Otenskij, Skazanie izvestno, čto est’ Sofei Premudrost’ Božija, izd. V. G. Brjusova, A. Nikol’skij, [in:] V. G. Brjusova, Sofija Premudrost’ Božija v drevnerusskoj literature i iskusstve, Moskva 2006, s. 153–155.pl_PL
dc.referencesZonaras, Epitome historiarum libri XIII–XVIII, ed. T. Büttner-Wobst, Bonnae 1897.pl_PL
dc.referencesKniga glagolemaja Ksenos sireč’ Strannik Zosimy dijakona o ruskom puti do Carjagrada i do Ierosalima, ed. G. P. Majeska, [in:] idem, Russian Travelers to Constantinople in the 14th and 15th centuries, Washington 1984, s. 176–195.pl_PL
dc.referencesProstrannoe žitie Konstantina–Kirilla Filosofa, izd. A. A. Turilov, [in:] Žitija Kirilla i Mefodija, red. D. S. Lichačev, Moskva 1986, s. 41–130.pl_PL
dc.referencesŻywot Konstantyna, [in:] Żywoty Konstantyna i Metodego (obszerne), tłum. T. Lehr-Spławiński, Warszawa 2000, s. 1–93.pl_PL
dc.referencesProstrannoe žitie Mefodija, izd. O. A. Knjazevskaja, [in:] Žitija Kirilla i Mefodija, red. D. S. Lichačev, Moskva 1986, s. 181–246.pl_PL
dc.referencesŻywot Metodego, [in:] Żywoty Konstantyna i Metodego (obszerne), tłum. T. Lehr-Spławiński, Warszawa 2000, s. 95–121.pl_PL
dc.referencesPismo Święte. Stary i Nowy Testament. W przekładzie z języków oryginalnych, red. M. Peter, M. Wolniewicz, Poznań 2006.pl_PL
dc.referencesAkent’ev K. K., Mozaiki kievskoj Sv. Sofii i „Slovo” mitropolita Ilariona v vizantijskom liturgičeskom kontekste, Bro 1, 1995, s. 75–94.pl_PL
dc.referencesAkent’ev K. K., „Slovo o zakone i blagodati” Ilariona Kievskogo. Drevnejšaja versija po spisku GIM Sin. 591, Bro 3, 2005, s. 116–152.pl_PL
dc.referencesAlbright W. F., The Goddess of Live and Wisdom, AJSLL 36, 1920, s. 258–294.pl_PL
dc.referencesAlekseev A. A., Kirillo-mefodievskoe perevodčeskoe nasledie i ego istoričeskie sud’by. Perevody sv. Pisanija v slavjanskoj pis’mennosti, [in:] Istorija, kul’tura, ètnografija i fol’klor slavjanskich narodov. X Meždunarodnyj Sezd Slavistov. Sofija, sentjabr’ 1988 g. Doklady sovetskoj delegacii, red. I. I. Kostjuško, Moskva 1988, s. 124–145.pl_PL
dc.referencesAlekseev A. A., Lichačeva O. P., Biblija, [in:] Slovar’ knižnikov i knižnosti Drevnej Rusi (XI – pervaja polovina XIV v.), red. D. S. Lichačev, Leningrad 1987, s. 68–83.pl_PL
dc.referencesAlpatov M. V., Freski cerkvi Uspenija na Volotovom Pole, Moskva 1977.pl_PL
dc.referencesAlpatov M. V., Freski chrama Uspenija na Volotovom Pole. Opyt istolkovanija, [in:] idem, Ètjudy po istorii russkogo iskusstva, t. I, Moskva 1967, s. 76–87.pl_PL
dc.referencesd’Alverny M. T., La Sagesse et ses sept filles. Recherches sur les allégories de la philosophie et des arts libéraux du IXe au XIIe siecle, [in:] e a d e m, Etudes sur le symbolisme de la Sagesse et sur l’iconographie, Aldershot 1993, art. I, s. 245–278.pl_PL
dc.referencesd’Alverny M. T., La symbolisme de la Sagesse et le Christ de Saint Dunstan, [in:] eadem, Etudes sur le symbolisme de la Sagesse et sur l’iconographie, Aldershot 1993, art. II, s. 232–244.pl_PL
dc.referencesAmmann A. M., Darstellung und Deutung der Sophia im vorpetrinischen Russland, OCP 4, 1938, s. 120–156.pl_PL
dc.referencesAmmann A. M., Slawische „Christus–Engel” Darstellungen, OCP 6, 1940, s. 467–494.pl_PL
dc.referencesAngelov D., Vizantija. Duchovna kultura, Stara Zagora 1994.pl_PL
dc.referencesAngold M., Byzantium. The Bridge from Antiquity to the Middle Ages, London 2005.pl_PL
dc.referencesAntonopoulos É., L΄énigme de la mélodie: David Jouant du psaltérion, et sa parèdre, rendue visible, Tek 7, 2007, s. 89–136.pl_PL
dc.referencesAntonova V. I., MnevaI. E., Katalog drevnerusskoj živopisi. Opyt istoriko-chudožestvennoj klassifikacii, t. II, XVI – načalo XVIII v., Moskva 1963.pl_PL
dc.referencesAverincev S., K ujasneniju smysla nadpisi nad konchoj central’noj apsidy Sofii Kievskoj, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo i chudožestvennaja kul’tura domongol’skoj Rusi, red. V. Lazarev, Moskva 1972, s. 25–49.pl_PL
dc.referencesAverincev S., La Sapienza di Dio ha costruito una casa (Pr 9,1) per la dimora di Dio stesso tra noi: il concetto di Sofia e il significato dell’icona, [in:] Sophia. La Sapienza di Dio, ed. G. C. Azzaro, P. Azzaro, Milano 1999, s. 3–7.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Literatura, [in:] Kul’tura Vizantii. IV – pervaja polovina VII v., red. Z. V. Udal’cova, Moskva 1984, s. 272–330.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Premudrost’ Božija postroila „dom” (Kniga Pritčej Solomonovych 9:1) dlja prebyvanija Božija s nami. Ponjatie Sofii i smysl ikony, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 4–8.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Premudrost’ v Vetchom Zavete, AlOm 1, 1994, s. 25–38.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Sofiologia e Mariologia : osservazioni preliminari, [in:] Sophia. La Sapienza di Dio, ed. G. C. Azzaro, P. Azzaro, Milano 1999, s. 9–13.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Sofiologija i Mariologija: predvaritel’nye zamečanija, [in:] idem, Sofija – Logos. Slovar’, Kiev 2000, s. 244–251.pl_PL
dc.referencesAverincev S., Sofija, [in:] idem, Sofija – Logos. Slovar’, Kiev 2000, s. 159–161.pl_PL
dc.referencesBabić G., Vladarske insignije kneza Lazara, [in:] O knezu Lazaru. Naučni skup u Kruševcu 1971, red. I. Božić, V. J. Đurić, Beograd 1975, s. 65–79.pl_PL
dc.referencesBachareva N. N., Obraz Premudrosti iz Pritč Solomonovych v vostočno-christianskoj ekzegetike, VNU 1.6, 2007, s. 123–128.pl_PL
dc.referencesBachareva N. N., Sofijnye motivy v vostočno-christianskoj chudožestvennoj kul’ture IV – načala XV vv. Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kandidata filosofskich nauk, Nižnij Novgorod 2007.pl_PL
dc.referencesBaje Š., Vizantijskoe iskusstvo, Sankt-Peterburg 1888.pl_PL
dc.referencesBakalov G., Za imeto na „Sv. Sofija”, [in:] Rannochristijanski chram „Sveta Sofija” – Premădrost Božija, red. S. Bojadžiev, V. N. Dinova-Ruseva, G. Bakalov, M. Mladenova, Sofija 2009, s. 65–80.pl_PL
dc.referencesBakalova E., Kăm interpretacijata na naj-rannija žitien cikăl za Ivan Rilski v izobrazitelnoto izkustvo, KMS 3, 1986, s. 146–153.pl_PL
dc.referencesBalabanov K., St. Pantelejmon. Nerezi. Skopje, Skopje 1989.pl_PL
dc.referencesBalcarek P., The Image of Sophia in Medieval Russian Iconography and its Sources, Bsl 60, 1999, s. 593–610.pl_PL
dc.referencesBalla I., Attitudes toward Sexuality in the Book of Ben Sira, Perth 2008.pl_PL
dc.referencesBarber C., Theotokos and Logos: the Interpretation and Reinterpretation of the Sanctuary Programme of the Koimesis Church, Nicaea, [in:] Images of the Mother of God. Perceptions of the Theotokos in Byzantium, red. M. Vassilaki, Ashgate 2004, s. 51–56.pl_PL
dc.referencesBarskaja N. A., Sjužety i obrazy drevnerusskoj živopisi, Moskva 1993.pl_PL
dc.referencesBaumstark A., Frühchristlich-syrische Psalterillustration in einer bizantinischen Abkürzung, OCh 5, 1905, s. 295–320pl_PL
dc.referencesBeleckij A. A., Grečeskie nadpisi na mozaikach Sofii Kievskoj, [in:] V. N. Lazarev, Mozaiki Sofii Kievskoj, Moskva 1960, s. 159–192.pl_PL
dc.referencesBelobrova O. A., Skazanie o postroenii chrama svjatoj Sofii, [in:] Slovar’ knižnikov i knižnosti Drevnej Rusi (vtoraja polovina XIV–XVI v.), red. D. S. Lichačev, t. II, Leningrad 1989, s. 386.pl_PL
dc.referencesBelting H., Cavallo G., Die Bibel des Niketas. Ein Werk der hőfischen Buchkunst in Byzanz und sein antikes Vorbild, Wiesbaden 1979.pl_PL
dc.referencesBennema C., The Strands of Wisdom Tradition in Intertestamental Judaism: Origins, Developments and Characteristics, TB 52, 2001, s. 61–82.pl_PL
dc.referencesBerger M., Les peintures de l’abside de S. Stefano à Soleto. Une illustration de l’anaphore en terre d’Otrante à la fin du XIVe siecle, MEFR.MÂ 84, 1982, s. 121–170.pl_PL
dc.referencesBerger M., Jacob A., La chiesa di S. Stefano a Soleto: tradizioni bizantine e cultura tardogotica, Lecce 2007.pl_PL
dc.referencesBlocher H., The Fear of the Lord as the „Principle” of Wisdom, TB 28, 1977, s. 3–28.pl_PL
dc.referencesBočarov G. N., Gorina N. P., Ob odnoj gruppe novgorodskich izdelij konca XV i XVI v., [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Problemy i atribucii, red. V. N. Lazarev, O. I. Podobedova, Moskva 1977, s. 291–320.pl_PL
dc.referencesBojović D., Trpeza Premudrosti, Beograd–Niš 2009.pl_PL
dc.referencesBojović D., Trpeza Premudrosti archiepiskopa Danila II, PKJIF 74, 2008, s. 21–29.pl_PL
dc.referencesBowes K., Mitchell J., The Main Chapel of the Durres Amphitheater. Decoration and Chronology, MEFR.A 121.2, 2009, s. 569–595.pl_PL
dc.referencesBožilov I., Familijata na Asenevci (1186–1460). Genealogija i prosopografija, Sofija 1985.pl_PL
dc.referencesBrajčevskij M.Ju., Utverždenie christianstva na Rusi, Kiev 1989.pl_PL
dc.referencesBralewski S., Konstantynopolitańskie kościoły, [in:] Konstantynopol. Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyńskim, red. M. J. Leszka, T. Wolińska, Warszawa 2011, s. 132–151.pl_PL
dc.referencesBralewski S., Miejsca kultu w Konstantynopolu w relacji historyków kościelnych Sokratesa i Sozomena, AUL.FH 87, 2011, s. 11–30.pl_PL
dc.referencesBralewski S., Życie religijne mieszkańców Konstantynopola, [in:] Konstantynopol. Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyńskim, red. M. J. Leszka, T. Wolińska, Warszawa 2011, s. 401–432.pl_PL
dc.referencesBrjusova V. G., Ikona „Sofija Premudrost’ Božija” novgorodskogo perevoda i „Slovo o Premudrosti”, [in:] Germenevtika drevnerusskoj literatury, red. M.Ju. Ljustrov, t. X, Moskva 2000, s. 384–395.pl_PL
dc.referencesBrjusova V. G., Sofija Novgorodskaja. Pamjatnik iskusstva i istorii, Moskva 2001.pl_PL
dc.referencesBrjusova V. G., Sofija Premudrost’ Božija v drevnerusskoj literature i iskusstve, Moskva 2006.pl_PL
dc.referencesBrjusova V. G., Tolkovanie na IX Pritču Solomona v Izbornike 1073 g., [in:] Izbornik Svjatoslava 1073 g. Sbornik statej, red. B. A. Rybakov, Moskva 1977, s. 292–306.pl_PL
dc.referencesBrubaker L., Talking about the Great Church: ekphrasis and the Narration on Hagia Sophia, Bsl 69, 2011, s. 80–87.pl_PL
dc.referencesBrubaker L., The Vienna Dioskorides and Anicia Juliana, [in:] Byzantine Garden Culture, ed. A. Littlewood, H. Maguire, J. Wolschke-Bulmahn, Washington 2002, s. 189–214.pl_PL
dc.referencesBrueggemann W., Scripture and an Ecumenical Life-Style. A Study in Wisdom Theology, Int 24, 1970, s. 3–19.pl_PL
dc.referencesBrunov I. I., Kievskaja Sofija – drevnejšij pamjatnik russkoj kamennoj architektury, VV 3, 1950, s. 154–200.pl_PL
dc.referencesBuchthal H., Miniature Painting in the Latin Kingdom of Jerusalem, Oxford 1957.pl_PL
dc.referencesBuchthal H., The Miniatures of the Paris Psalter. A Study in Middle Byzantine Painting, London 1938.pl_PL
dc.referencesBurkert W., Hesiod in Context: Abstractions and Divinities in an Aegean-Eastern koiné, [in:] Personification in the Greek World. From Antiquity to Byzantium, ed. E. Stafford, J. Herrin, London 2005, s. 3–20.pl_PL
dc.referencesByargeon R. W., The Structure and Significance of Prov 9:7–12, JETS 40, 1997, s. 367–375.pl_PL
dc.referencesByzantine Art in the Collections of Soviet Museums, ed. A. Bank, Leningrad 1977.pl_PL
dc.referencesCatalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, vol. IV, The East, ed. E. Mc Geer, J. Nesbitt, N. Oikonomides, Washington 2001.pl_PL
dc.referencesCavedo R., Mędrzec wychowany przez wiarę (Mądrość Syracha, Prz 1–9, Księga Mądrości), [in:] A. Fanuli, J. L. Sicre-Diaz, M. Gilbert, R. Cavedo, G. Ravasi, Historia duchowości, t. I, Duchowość Starego Testamentu, tłum. M. Pierzchała, Kraków 2002, s. 559–580.pl_PL
dc.referencesChorošev A. S., Sofijskij patronat po Novgorodskoj pervoj letopisi, NNZ 11, 1997, s. 205–212.pl_PL
dc.referencesChoružij S., Pereput’ja russkoj sofiologii, [in:] idem, O starom i novom, Sankt-Peterburg 2000, s. 141–168.pl_PL
dc.referencesCiggaar K. N., Une Description de Constantinople dans le Tarragonensis 55, REB 53, 1995, s. 117–140.pl_PL
dc.referencesClifford R. J., Proverbs IX: a Suggested Ugaritic Parallel, VT 25, 1975, s. 298–306.pl_PL
dc.referencesClifford R. J., Wisdom, Collegeville 2013.pl_PL
dc.referencesConnor C. L., Women of Byzantium, New Haven–London 2004.pl_PL
dc.referencesCramer M., Koptische Buchmalerei. Illuminationen in Manuskripten des christlichkoptischen Ägypten vom 4. bis 19. Jahrhundert, Recklinghausen 1964.pl_PL
dc.referencesCunningham M., Wiara w świecie bizantyńskim, tłum. T. Szafrański, Warszawa 2006.pl_PL
dc.referencesCutler A., The Aristocratic Psalters in Byzantium, Paris 1984.pl_PL
dc.referencesCutler A., Spieser J. M., Byzance médiévale 700–1204, Paris 1996.pl_PL
dc.referencesCvetković B., Some Hierotopical Aspects of the New Jerusalem Programmes in the Fifteenth-century Serbia, [in :] Novye Ierusalimy. Ierotopija i ikonografija sakral’nych prostranstv, red. A. M. Lidov, Moskva 2009, s. 607–632.pl_PL
dc.referencesCvetković V., Wisdom in St. Maximus the Confessor Reconsidered, [in:] Sveti car Konstantin i chrišćanstvo, red. D. Bojović, t. II, Niš 2013, s. 197–215.pl_PL
dc.referencesČchenkeli M., Simvoličeskaja svjaz’ Premudrosti Božiej i Evcharistii v serbskom monumental’nom iskusstve XIII–XIV v., ChRes 4, 2010, s. 132–142.pl_PL
dc.referencesČekalova A. A., Obraz vizantijskoj aristokratki konca V – načala VI v. (Juliana Anicija i ee èvergetičeskaja dejatel’nost’, [in:] Mir Aleksandra Každana. K 80–letiju so dnja roždenija, red. A. A. Čekalova, Sankt-Peterburg 2003, s. 138–149.pl_PL
dc.referencesČernyšev I. M., Iskusstvo freski v Drevnej Rusi. Materialy k izučeniju drevnerusskich fresok, Moskva 1954.pl_PL
dc.referencesČešmedžiev D., Sofija – Premădrost Božija v kirilo-metodievskija agiografski cikăl, Pbg 23.1, 1999, s. 67–79.pl_PL
dc.referencesČešmedžiev D., Sofija – Premudrost’ Bož’ja v kirillo-mefodievskom agiografičeskom cikle, BHR 28, 2000, s. 20–33.pl_PL
dc.referencesDagron G., Constantinople imaginaire: études sur le recueil des „Patria”, Paris 1984.pl_PL
dc.referencesDahood M., Proverbs 8:22–31. Translation and Commentary, CBQ 30, 1968, s. 512–521.pl_PL
dc.referencesDal Pino A. M., Iconografia Mariana dal secolo VI al XIII, Roma 1963.pl_PL
dc.referencesDar słowa. Ze starej literatury serbskiej, red. A. Naumow, Łódź 1983.pl_PL
dc.referencesDavidson R. M., Proverbs 8 and the Place of Christ in the Trinity, JATS 17, 2006, s. 33–54.pl_PL
dc.referencesDay J., Asherah in the Hebrew Bible and Northwest Semitic Literature, JBL 105, 1986, s. 385–408.pl_PL
dc.referencesDay J., Foreign Semitic Influence on the Wisdom of Israel and its Appropriation in the Book of Proverbs, [in:] Wisdom in Ancient Israel. Essays in honour of J. A. Emerton, ed. J. Day, R. P. Gordon, H. G.M. Williamson, Cambridge 1995, s. 55–70.pl_PL
dc.referencesDay J., Yahweh and Gods and Goddesses of Canaan, [in:] Ein Gott allein? JHWHVerehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 181–193.pl_PL
dc.referencesDemus O., The Mosaics of Norman Sicily, New York 1987.pl_PL
dc.referencesDeutsch Kornblatt J., Solov’ev’s Androgynous Sophia and the Jewish Kabbalah, SRev 50, 1991, s. 486–496.pl_PL
dc.referencesDeyneka A., The Ackland Sophia: Contextualizing, Interpreting, and „Containing” Wisdom, Chapel Hill 2007.pl_PL
dc.referencesDi Lella A. A., Conservative and Progressive Theology: Sirach and Wisdom, CBQ 28, 1966, s. 139–154.pl_PL
dc.referencesDjulgerova N., Sofija – bădešte prez minaloto, [in:] Sofija – 130 godini bălgarska stolica, Sofija 2009, s. 9–21.pl_PL
dc.referencesDölger F., Weigand E., Deindl A., Mönchsland Athos, München 1943.pl_PL
dc.referencesDowney G., The Name of the Church of St. Sophia in Constantinople, HTR 52, 1959, s. 37–41.pl_PL
dc.referencesDušanić S., Muzej Srpske Pravoslavne Crkve, Beograd 1969.pl_PL
dc.referencesDvornik F., Byzantine Political Ideas on Kievian Russia, DOP 9/10, 1956, s. 73–121.pl_PL
dc.referencesDžurova A., Văvedenie v slavjanskata kodikologija. Vizantijskijat kodeks i recepcijata mu sred slavjanite, Sofija 1997.pl_PL
dc.referencesĐorđević I. M., Darovi Svetog Ducha u proskomidiji Bogorodičine crkve u Morači, [in:] The Monastery of Morača, red. B. Todić, D. Popović, Belgrade 2006, s. 195–211.pl_PL
dc.referencesĐurić V. J., Resava, Beograd 1963.pl_PL
dc.referencesĐurić V. J., Ćirković S., Korać V., Pećka patrijaršija, Beograd 1990.pl_PL
dc.referencesEastmond A., Art and Identity in Thirteenth-century Byzantium. Hagia Sophia and the Empire of Trebizond, Farnham 2004.pl_PL
dc.referencesEncyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, Warszawa 2002.pl_PL
dc.referencesEnns P., Wisdom of Solomon and Biblical Interpretation in the Second Temple Period, [in:] The Way of Wisdom. Essays in Honor of Bruce K. Waltke, ed. J. I. Packer, S. K. Soderlund, Grand Rapids 2000, s. 212–225.pl_PL
dc.referencesÈtingof O., Ikonografija Iisusa Christa kak obraza voploščennoj Sofii Premudrosti Božiej, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 59–63.pl_PL
dc.referencesEvdokimov P., Kobieta i zbawienie świata, tłum. E. Wolicka, Poznań 1991.pl_PL
dc.referencesEvdokimov P., Sztuka ikony. Teologia piękna, tłum. M. Żurowska, Warszawa 2006.pl_PL
dc.referencesEvseeva L. M., Dve simvoličeskie kompozicii v rospisi XIV v. Monastyrja Zarzma, VV 43, 1982, s. 134–146.pl_PL
dc.referencesEvseeva L. M., Pir Premudrosti, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 194–197.pl_PL
dc.referencesEvseeva L. M., Kočetkov I. A., Sergeev V. N., Živopis’ drevnej Tveri, Moskva 1983.pl_PL
dc.referencesEvtušenko G., Chram svjatoj Sofii v Konstantinopole, Sankt-Peterburg 2008.pl_PL
dc.referencesFaludy A., Malarstwo bizantyńskie, tłum. A. Cieśla, Warszawa 1984.pl_PL
dc.referencesFelmy K. C., „Die unendliche Weisheit, des Lebens Allgrund und Erschafferin”. Die Ikonen der Weisheit und die Göttliche Liturgie, [in:] „Die Weisheit baute ihr Haus”. 412 Bibliografia Untersuchungen zu Hymnischen und Didaktischen Ikonen, ed. K. C. Felmy, E. Haustein-Bartsch, München 1999, s. 43–68.pl_PL
dc.referencesFennel D., Krizis srednevekovoj Rusi 1200–1304, Moskva 1989.pl_PL
dc.referencesFiedotow G. (Fedotov G. P.), Respublika Svjatoj Sofii, NaPr 11/12, 1950, s. 21–33.pl_PL
dc.referencesFiedotow G., Święci Rusi (X–XVII w.), tłum. H. Paprocki, Bydgoszcz 2002.pl_PL
dc.referencesFiedotow G., The Russian Religious Mind, vol. I, Kievian Christianity the 10th to the 13th centuries, Cambridge 1966; vol. II, The Middle Ages. The 13th to the 15th centuries, Cambridge 1966.pl_PL
dc.referencesFiene D. F., What is the Appearance of Divine Sophia?, SRev 48, 1989, s. 449–476.pl_PL
dc.referencesFinan T., Hellenistic Humanism in the Book of Wisdom, ITQ 27, 1960, s. 30–48.pl_PL
dc.referencesFletcher-Louis C. H.T., The Cosmology of P and Theological Anthropology in the Wisdom of Jesus ben Sira, [in:] On Scribes and Sages. Early Jewish Interpretation and Transmission of Scripture, vol. I, Ancient Versions and Traditions, ed. C. A. Evans, New York 2004, s. 69–113.pl_PL
dc.referencesFlorovskij G. V. (Florovsky G.), The Hagia Sophia Churches, [in:] idem, Aspects of Church History, Belmont 1975, s. 131–135.pl_PL
dc.referencesFlorovskij G. V., O počitanii Sofii, Premudrosti Božiej, v Vizantii i na Rusi, [in:] idem, Dogmat i istorija, Moskva 1998, s. 394–414.pl_PL
dc.referencesFlorovskij G. V., Vizantijskie Otcy V–VIII vv., Moskva 2007.pl_PL
dc.referencesFobelli M. L., Un tempio per Giustiniano. Santa Sofia di Constantinopoli e la Descrizione di Paolo Silenziario, Roma 2005.pl_PL
dc.referencesFolda J., Crusader Art in the Holy Land. From the Third Crusade to the Fall of Acre, Cambridge 2005.pl_PL
dc.referencesFox M. V., Ideas of Wisdom in Proverbs 1–9, JBL 116, 1997, s. 613–633.pl_PL
dc.referencesFranklin S., Pis’mennost’, obščestvo i kul’tura v Drevnej Rusi (ok. 950–1300 gg.), Sankt-Peterburg 2010.pl_PL
dc.referencesFrolow A., Le „Znamenie” de Novgorod: évolution de la légende, RES 24, 1949, s. 67–81.pl_PL
dc.referencesFrolow A., Le „Znamenie” de Novgorod: les origins de la légende, RES 25, 1949, s. 45–72.pl_PL
dc.referencesGabelentz H. von der, Mittelalterliche Plastik in Venedig, Leipzig 1903.pl_PL
dc.referencesGagova N., Vladeteli i knigi. Učastieto na južnoslavjanskija vladetel v proizvodstvoto i upotrebata na knigi prez Srednovekovieto (IX–XV v.): recepcijata na vizantijskija model, Sofija 2010.pl_PL
dc.referencesGalavaris G., The Illustrations of the Prefaces in Byzantine Gospels, Wien 1979.pl_PL
dc.referencesGaluško V., Dajnovič N., Logos i Sofija. Filosofsko-bogoslovskaja interpretacija, RPh 6, 2002.pl_PL
dc.referencesGaridis M., Paliouras A., Monasteries of the Island of Ioannina. Painting, Ioannina 1993.pl_PL
dc.referencesGavrilović Z., Divine Wisdom as Part of Byzantine Imperial Ideology. Research into the Artistic Interpretations of the Theme in Medieval Serbia Narthex Programmes of Lesnovo and Sopoćani, Zog 11, 1980, s. 44–53.pl_PL
dc.referencesGavrilović Z., Kingship and Baptism in the Iconography of Dečani and Lesnovo, [in:] Dečani et l’art Byzantin au milieu du XIVe siecle. A l’occasion de la celebration de 650 ans du monastere de Dečani. Septembre 1985, ed. V. J. Djurić, Beograd 1989, s. 297–306.pl_PL
dc.referencesGavrjušin N. K., „… I ellini premudrosti iščut”. Zametki o sofiologii, [in:] idem, Po sledam rycarej Sofii, Moskva 1998, s. 69–114.pl_PL
dc.referencesGilbert M., Mądrość Salomona, tłum. S. Kobiałka, t. I–II, Kraków 2002.pl_PL
dc.referencesGippius A. A., Archiepiskop Antonij i novgorodskij kul’t Sofii, [in:] V poiskach utračennoj Vizantii. Kul’tura srednevekovogo Novgoroda i Drevnej Rusi kak istočnik dlja sinchronno-stadial’noj rekonstrukcii vizantijskoj civilizacii IX–XV vv., red. D. E. Afinogenov, A. E. Musin, E. V. Toropova, Sankt-Peterburg–Velikij Novgorod 2007, s. 20–21.pl_PL
dc.referencesGippius A. A., Soperničestvo gorodskich koncov kak faktor kul’turnoj istorii Novgoroda XII–XIII vv., [in:] Spory o novgorodskom veče. Meždisciplinarnyj dialog. Materialy „kruglogo stola”. Evropejskij universitet v Sankt-Peterburge. 20 IX 2010 g., red. M. M. Krom, Sankt-Peterburg 2012, s. 121–135.pl_PL
dc.referencesGligorijević-Maksimović M., Classical Elements in the Serbian Painting of the Fourteenth Century, ZRVI 44, 2007, s. 363–371.pl_PL
dc.referencesGligorijević-Maksimović M., Ikonografija Bogorodičinich praobraza u srpskom slikarstvu od sredine XIV do sredine XV veka, ZRVI 43, 2006, s. 281–317.pl_PL
dc.referencesGordienko È. A., „Pokrov” v novgorodskom izobrazitel’nom iskusstve. (Istočniki obrazovanija tipa), [in:] Drevnij Novgorod. Istorija. Iskusstvo. Archeologija. Novye issledovanija, red. S. Jamščikov, Moskva 1983, s. 314–337.pl_PL
dc.referencesGordienko È. A., Vladyčnaja palata novgorodskogo kremlja, Leningrad 1991.pl_PL
dc.referencesGrabar A., Sur les sources des peintres byzantins des XIIIe et XIVe siècles, CAr 12, 1962, s. 351–380.pl_PL
dc.referencesGramoty Velikogo Novgoroda i Pskova, red. S. N. Va l k, Moskva–Leningrad 1949.pl_PL
dc.referencesGregory T. E., A History of Byzantium, Malden–Oxford 2005.pl_PL
dc.referencesGromov M. H., Obraz sakral’noj Premudrosti, [in:] M. H. Gromov, V. V. Mil’kov, Idejnye tečenija drevnerusskoj mysli, Sankt-Peterburg 2001, s. 44–59.pl_PL
dc.referencesGromov M. H., Obraz sakral’noj premudrosti v Srednevekovoj Rusi, NRo 1, 1997, s. 114–119.pl_PL
dc.referencesGromov M. N., Kozlov N. S., Russkaja filosofskaja mysl’ X–XVII vv., Moskva 1990.pl_PL
dc.referencesGromova E. B., „Premudrost’ sozda sebe dom…” v bogoslovskoj i izobrazitel’noj tradicii XIV v., [in:] Serbsko-russkie literaturnye i kul’turnye svjazi XIV–XX vv., red. L. K. Gavrjušina, Sankt-Peterburg 2009, s. 6–23.pl_PL
dc.referencesGrossman J. D., Feminine Images in Old Russian Literature and Art, CSS 11, 1980, s. 33–70.pl_PL
dc.referencesGrozdanov C., O živopisu na severnom zidu narteksa Bogorodice Perivlepte (Svetog Klimenta) u Ochridu, Zog 36, 2012, s. 109–114.pl_PL
dc.referencesGrozdanov C., Slika javljanja Premudrosti sv. Jovanu Zlatoustom u sv. Sofiji Ochridskoj, ZRVI 19, 1980, s. 147–154.pl_PL
dc.referencesGrozdanov C., Sveta Sofija. Ochrid, Zagreb 1988.pl_PL
dc.referencesHabel N. C., The Symbolizm of Wisdom in Proverbs 1–9, Int 26, 1972, s. 131–157.pl_PL
dc.referencesHadley J. M., From Goddess to literary Construct: the Transformation of Asherah into Hokmah, [in:] A Feminist Companion to Reading the Bible. Approaches, Methods and Strategies, ed. A. Brenner, C. Fontaine, Sheffield 1997, s. 360–399.pl_PL
dc.referencesHadley J. M., The Khirbet el-Qom Inscription, VT 37, 1987, s. 50–62.pl_PL
dc.referencesHadley J. M., Wisdom and the Goddess, [in:] Wisdom in Ancient Israel. Essays in honour of J. A. Emerton, ed. J. Day, R. P. Gordon, H. G.M. Williamson, Cambridge 1995, s. 234–243.pl_PL
dc.referencesHadley J. M., Yahweh and „his Asherah”: Archaeological and Textual Evidence for the Cult of the Goddess, [in:] Ein Gott allein? JHWH-Verehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 235–256.pl_PL
dc.referencesHalperin C. J., Novgorod and the „Novgorodian land”, CMR 40, 1999, s. 345–364.pl_PL
dc.referencesHorbury W., The Christian Use and the Jewish Origins of the Wisdom of Solomon, [in:] Wisdom in Ancient Israel. Essays in honour of J. A. Emerton, ed. J. Day , R. P. Gordon, H. G.M. Williamson, Cambridge 1995, s. 182–196.pl_PL
dc.referencesHoti A., Durrës. Épidamnus. Dyrrhachion, Tirana 2006.pl_PL
dc.referencesHubbard D. A., The Wisdom Movement and Israel’s Covenant Faith, TB 17, 1966, s. 3–33.pl_PL
dc.referencesHunt P., Confronting the End. The Interpretation of the Last Judgment in a Novgorod Wisdom Icon, Bsl 65, 2007, s. 275–325.pl_PL
dc.referencesHunt P., Georgij Florovskij o novgorodskoj ikone sv. Sofii v kontekste moskovskoj kul’tury XVI v., NIS 10 (20), 2003, s. 133–175.pl_PL
dc.referencesHunt P., The Novgorod Sophia Icon and „The Problem of Old Russian Culture”. Between Orthodoxy and Sophiology, Symp 4/6, 1999/2001, s. 1–40.pl_PL
dc.referencesHunt P., The Wisdom Iconography of Light. The Genesis, Meaning and Iconographic Realization of a Symbol, Bsl 67, 2009, s. 55–118.pl_PL
dc.referencesHurowitz V. A., Nursling, Advisor, Architect? Amon and the Role of Wisdom in Proverbs 8, 22–31, Bib 80, 1999, s. 391–400.pl_PL
dc.referencesIcones de Serbie et de Macédoine, ed. S. Radojčić, Zagreb b.d.w.pl_PL
dc.referencesIgnašina E. V., Drevnerusskoe licevoe i ornamental’noe šit’e v sobranii Novgorodskogo Muzeja. Katalog, Velikij Novgorod 2003.pl_PL
dc.referencesIrwin W. A., Where Shall Wisdom Be Found?, JBL 80, 1961, s. 133–142.pl_PL
dc.referencesIsar N., L’espace iconique – inscription et transfiguration. La rhétorique paradoxale de l’image sacrée à l’age post-byzantin, SeS 3/4, 2005/2006, s. 199–224.pl_PL
dc.referencesIseeva E., Motiv Sofija–Premudrost’ v pervom pamjatnike drevnerusskoj literatury, [in:] Biblejskie motivy v russkoj kul’ture i literature, red. Č. Andruško, Poznan’ 2000, s. 105–110.pl_PL
dc.referencesJakobson A. L., Architektura, [in:] Kul’tura Vizantii. Vtoraja polovina VII–XII v., red. Z. B. Udal’cova, G. G. Litavrin, Moskva 1989, s. 496–519.pl_PL
dc.referencesJakobson A. L., Vizantijskoe zodčestvo èpochi Paleologov, [in:] Kul’tura Vizantii. XIII – pervaja polovina XV v., Moskva 1991, s. 484–509.pl_PL
dc.referencesJakovleva A. I., „Obraz mira” v ikone „Sofija Premudrost’ Božija”, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Problemy i atribucii, red. V. N. Lazarev, O. I. Podobedova, Moskva 1977, s. 388–404.pl_PL
dc.referencesJanin V. L., Aktovye pečati Drevnej Rusi X–XV vv., t. II, Novgorodskie pečati XIII– XV vv., Moskva 1970.pl_PL
dc.referencesJanin V. L., Denežno‑vesovye sistemy domongol’skoj Rusi i očerki istorii denežnoj sistemy srednevekovogo Novgoroda, Moskva 2009.pl_PL
dc.referencesJanin V. L., Očerki istorii srednevekovogo Novgoroda, Moskva 2008.pl_PL
dc.referencesJastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008.pl_PL
dc.referencesJazykowa I., Świat ikony, tłum. H. Paprocki, Warszawa 2003.pl_PL
dc.referencesJončev V., Knigata prez vekove, Sofija 1976.pl_PL
dc.referencesJones S. C., Wisdom’s Pedagogy: a Companion of Proverbs 7 and 4Q184, IIIM 3, 2001, s. 1–20.pl_PL
dc.referencesJoža D. Z., Sofiologija Otca Pavla Florenskogo, SS.ASH 47, 2002, s. 147–166.pl_PL
dc.referencesKaldellis A., The Christian Parthenon. Classicism and Pilgrimage in Byzantine Athens, Cambridge 2009.pl_PL
dc.referencesKarpov S. P., Kul’tura Latinskoj Romanii, [in:] Kul’tura Vizantii. XIII – pervaja polovina XV v., Moskva 1991, s. 138–187.pl_PL
dc.referencesKarpov S. P., Kul’tura Trapezundskoj imperii, [in:] Kul’tura Vizantii. XIII – pervaja polovina XV v., Moskva 1991, s. 86–119.pl_PL
dc.referencesKarsavin L. P., Svjatye otcy i učiteli cerkvi. Raskrytie pravoslavija v ich tvorenijach, Moskva 1994.pl_PL
dc.referencesKašić D.Lj., Pogled u prošlost Srpske crkve. Kratak istorijski pregled, Beograd 1984.pl_PL
dc.referencesKaždan A. P., Vizantijskaja kul’tura, Moskva 1968.pl_PL
dc.referencesKeel O., L’Eternel féminin. Une face cachée du Dieu biblique, Fribourg 2007.pl_PL
dc.referencesKitchen K. A., Proverbs and Wisdom Books of the Ancient Near East. The Factural History of a Literary Form, TB 28, 1977, s. 69–114.pl_PL
dc.referencesKlopfenstein M. A., Auferstehung der Göttin in der spätisraelitischen Weisheit von Prov 1–9, [in:] Ein Gott allein? JHWH-Verehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 531–540.pl_PL
dc.referencesKloppenborg J. S., Isis and Sophia in the Book of Wisdom, HTR 75, 1982, s. 57–84.pl_PL
dc.referencesKnjazev A., Ponjatie i obraz Božestvennoj Premudrosti v Vetchom Zavete, AlOm 3.21, 1999.pl_PL
dc.referencesKolpakova G. S., Iskusstvo Drevnej Rusi. Domongol’skij period, Sankt-Peterburg 2007.pl_PL
dc.referencesKolpakova G. S., Iskusstvo Vizantii. Pozdnij period, Sankt-Peterburg 2010.pl_PL
dc.referencesKolpakova G. S., Iskusstvo Vizantii. Rannij i srednij periody, Sankt-Peterburg 2010.pl_PL
dc.referencesKondakov N. P., Licevoj ikonopisnyj podlinnik, t. I, Ikonografija Gospoda Boga i Spasa našego Iisusa Christa, Sankt-Peterburg 1905.pl_PL
dc.referencesKondracki A., Duch i Mądrość w Księdze Mądrości, RT.KUL 46, 1999, s. 45–61.pl_PL
dc.referencesKoreckij V. I., Vnov’ najdennoe protivoeretičeskoe proizvedenie Zinovija Otenskogo, TODL 21, 1965, s. 166–182.pl_PL
dc.referencesKormak R., Ikony, Moskva 2008.pl_PL
dc.referencesKornienko V. V., Nikitenko N. N., Drevnejšie graffiti Sofijskogo sobora v Kieve i ego datirovka, Bsl 68, 2010, s. 205–240.pl_PL
dc.referencesKorunovski S., Dimitrova E., Painting and Architecture in Medieval Macedonia. Artists and Works of Art., Skopje 2011.pl_PL
dc.referencesKoscova A. S., Drevnerusskaja živopis’ v sobranii Èrmitaža. Ikonopis’, knižnaja miniatjura i ornamentika XIII–načalo XVII v., Sankt-Peterburg 1992.pl_PL
dc.referencesKostenec J., Dark K., Paul the Silentiary’s description of Hagia Sophia in the light of new archaeological evidence, Bsl 69, 2011, s. 88–105.pl_PL
dc.referencesKourkoutidou-Nikolaidou E., Tourta A., Wandering in Byzantine Thessaloniki, Athens 1997.pl_PL
dc.referencesKrasnoreč’ev L. E., O datirovke volotovskich fresok, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Problemy i atribucii, red. V. N. Lazarev, O. I. Podobedova, Moskva 1977, s. 149–152.pl_PL
dc.referencesKreidl-Papadopoulos K., Bemerkungen zum Justinianischen Templon der Sophienkirche in Konstantinopel, JÖB 17, 1968, s. 279–289.pl_PL
dc.referencesKrivošein V., Asketičeskoe i bogoslovskoe učenie svjatogo Grigorija Palamy, AlOm 3.6, 1995.pl_PL
dc.referencesKrzak Z., Od matriarchatu do patriarchatu, Warszawa 2007.pl_PL
dc.referencesKuz’mina O. V., Respublika Svjatoj Sofii, Moskva 2008.pl_PL
dc.referencesKvlividze N. V., Ikona Sofii Premudrosti Božiej i osobennosti novgorodskoj liturgičeskoj tradicii v konce XV v., [in:] Sakral’naja topografija srednevekovogo goroda: Izvestija Instituta christianskoj kyl’tury srednevekov’ja, t. I, Moskva 1998, s. 86–99.pl_PL
dc.referencesKvlividze N. V., Novgorodskaja ikona Sofii Premudrosti Božiej, [in:] eadem, Pravoslavnaja ikona. Kanon i stil’: K bogoslovskomu rassmotreniju obraza, Moskva 1998, s. 387–393.pl_PL
dc.referencesLamp J. S., Wisdom in Col 1:15–20. Contribution and Significance, JETS 41, 1998, s. 45–53.pl_PL
dc.referencesLang B., Der monarchische Monotheismus und die Konstellation zweier Götter im Frűhjudentum: ein neuer Versuch űber Menschensohn, Sophia und Christologie, [in:] Ein Gott allein? JHWH-Verehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 559–563.pl_PL
dc.referencesLang B., Lady Wisdom: a Polytheistic and Psychological Interpretation of a Biblical Goddess, [in:] A Feminist Companion to Reading the Bible. Approaches, Methods and Strategies, ed. A. Brenner, C. Fontaine, Sheffield 1997, s. 400–423.pl_PL
dc.referencesLaurent V., Le Corpus des sceaux l’Empire byzantin, vol. IV, L’Église, p. 1, L’Église de Constantinople, Paris 1963; vol. V, L’Église. Planches, Paris 1965.pl_PL
dc.referencesLaurina V. K., O novgorodskoj ikonopisi XV v., [in:] Živopis’ Velikogo Novgoroda XV v., red. È. S. Smirnova, V. K. Laurina, È. A. Gordienko, Moskva 1982, s. 143–174.pl_PL
dc.referencesLazarev V. N., Istorija vizantijskoj živopisi, t. I, Tekst, Moskva 1947; t. II, Atlas, Moskva 1948.pl_PL
dc.referencesLazarev V. N., Mozaiki Sofii Kievskoj, Moskva 1960.pl_PL
dc.referencesLazarev V. N., Novgorodskaja ikonopis’, Moskva 1976.pl_PL
dc.referencesLazarev V. N., Stranicy istorii novgorodskoj živopisi. Dvustoronnie tabletki iz sobora sv. Sofii v Novgorode, Moskva 1977.pl_PL
dc.referencesLazović M., Icone „Sainte Sophie la Sagesse Divine” de la Collection Provatoroff, Zog 6, 1975, s. 68–70.pl_PL
dc.referencesLebedincev P., Sofija Premudrost’ Božija v ikonografii Severa i Juga Rossii, KStar 10, 1884, s. 555–567.pl_PL
dc.referencesLee D. A., The Heavenly Woman and the Dragon. Rereadings of Revelation 12, [in:] Feminist Poetics of the Sacred. Creative Suspitions, ed. F. Devlin-Glass, L. Mc Credden, New York 2001, s. 198–220.pl_PL
dc.referencesLenzi A., Proverbs 8:22–31. Three Perspectives on its Composition, JBL 125, 2006, s. 687–714.pl_PL
dc.referencesLeszka M. B., Leszka M. J., Zarys dziejów Konstantynopola w latach 337–602, [in:] Konstantynopol. Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyńskim, red. M. J. Leszka, T. Wolińska, Warszawa 2011, s. 42–101.pl_PL
dc.referencesLeszka M. J., Rola Anicji Juliany w Konstantynopolu końca V – początków VI w., AUL. FH 87, 2011, s. 227–238.pl_PL
dc.referencesLeszka M. J., Wolińska T., Cesarz, dwór i poddani, [in:] Konstantynopol. Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyńskim, red. M. J. Leszka, T. Wolińska, Warszawa 2011, s. 234–269.pl_PL
dc.referencesLeuschner J., Novgorod. Untersuchungen zu einigen Fraget seiner Verfassungs- und Bevölkerungsstruktur, Berlin 1980.pl_PL
dc.referencesLichačev D. S. (Likhachov D.), Novgorod. Art Treasures and Architectural Monuments 11th –18th centuries. Architecture. Frescoes. Archeological Artefacts. Minor Arts. Icons. Illuminated MSS, Leningrad 1984.pl_PL
dc.referencesLichačev D. S., Novgorod Velikij. Očerk istorii kul’tury Novgoroda XI–XVII vv., Moskva 1959.pl_PL
dc.referencesLichačev D. S., Velikoe nasledie. Klassičeskie proizvedenija literatury Drevnej Rusi, Leningrad 1987.pl_PL
dc.referencesLichačev D. S. (Likhachov D.), Laurina V., Pushkariov V., Novgorod Icons 12th–17th century, Leningrad 1980.pl_PL
dc.referencesLichačev D. S., Vagner G. K., Vzdornov G. I., Skrynnikov R. G., Velikaja Rus’. Istorija i chudožestvennaja kul’tura X–XVII v., Moskva 1994.pl_PL
dc.referencesLichačeva V., Iskusstvo Vizantii IV–XV vv., Leningrad 1986.pl_PL
dc.referencesLichačeva V., Izobrazitel’noe iskusstvo, [in:] Kul’tura Vizantii. Vtoraja polovina VII–XII v., red. Z. B. Udal’cova, G. G. Litavrin, Moskva 1989, s. 470–495.pl_PL
dc.referencesLicharewa Z., Hagia Sophia w Konstantynopolu, Or 5.4, 1937, s. 106–110.pl_PL
dc.referencesLifšic L., Die Ikone „Sophia – Weisheit Gottes” aus der Sammlung der Museen des Moskauer Kreml’. Zur Frage nach der Herkunft und der Zeit des ersten Auftauchens des sogenannten „Novgoroder” ikonographischen Typs, [in:] „Die Weisheit baute ihr Haus”. Untersuchungen zu Hymnischen und Didaktischen Ikonen, ed. K. C. Felmy, E. Haustein-Bartsch, München 1999, s. 29–41.pl_PL
dc.referencesLifšic L., Premudrost’ v russkoj ikonopisi, VV 61, 2002, s. 138–150.pl_PL
dc.referencesLifšic L., La Sapienza nell’iconografia russa, [in:] Sophia. La Sapienza di Dio, ed. G. C. Azzaro, P. Azzaro, Milano 1999, s. 57–65.pl_PL
dc.referencesLifšic L., Sofija Premudrost’ Božija v russkoj ikonopisi, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 9–17.pl_PL
dc.referencesLilienfeld F. v., Das Patrocinium der „Heiligen Sophia” in Europa und besonders in Russland, [in:] idem, Sophia – die Weisheit Gottes. Gesammelte Aufsätze 1983–1995, Erlangen 1997, s. 212–218.pl_PL
dc.referencesLilienfeld F. v., „Frau Weisheit” – in Byzantinischen und Karolingischen Quellen des 9. Jahrhunderts – allegorische Personifikation, Hypostase oder Typos?, [in:] idem, Sophia – die Weisheit Gottes. Gesammelte Aufsätze 1983–1995, Erlangen 1997, s. 111–150.pl_PL
dc.referencesLilienfeld F. v., Sophia – die Weisheit Gottes, [in:] idem, Sophia – die Weisheit Gottes. Gesammelte Aufsätze 1983–1995, Erlangen 1997, s. 151–174.pl_PL
dc.referencesLowden J., Early Christian & Byzantine Art, London–New York 2012.pl_PL
dc.referencesLowden J., The Beginnings of Biblical Illustration, [in:] Late Antique and Medieval Art of the Mediterranean World, ed. E. R. Hoffman, Malden–Oxford 2007, s. 117–134.pl_PL
dc.referencesLukašov A., Blagoe dejstvie Premudrosti v mire, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 245–247.pl_PL
dc.referencesLukašov A., Predislovie, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 30–34.pl_PL
dc.referencesLukašov A., Sofija Premudrost’ Božija, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 152–153.pl_PL
dc.referencesLukašov A., Sofija Premudrost’ Božija, s izbrannymi svjatymi (triptich), [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 274–275.pl_PL
dc.referencesLur’e V. M., Istorija Vizantijskoj filosofii. Formativnyj period, Sankt-Peterburg 2006.pl_PL
dc.referencesŁosski W. N., Teologia mistyczna Kościoła wschodniego, tłum. I. Brzeska, Kraków 2007.pl_PL
dc.referencesMack B. L., Wisdom Myth and Mythology. An Essay in Understanding a Theological Tradition, Int 24, 1970, s. 46–60.pl_PL
dc.referencesMajeska G. P., Russian Pilgrims in Constantinople, DOP 56, 2002, s. 93–108.pl_PL
dc.referencesMajeska G. P., Russian Travelers to Constantinople in the 14th and 15th centuries, Washington 1984.pl_PL
dc.referencesMajeska G. P., St. Sophia in the Fourteenth and Fifteenth Centuries. The Russian Travelers on the Relics, DOP 27, 1973, s. 69–87.pl_PL
dc.referencesMajeska G. P., The Image of the Chalke Savior in Saint Sophia, Bsl 32, 1971, s. 284–295.pl_PL
dc.referencesMajorova N., Skokov G., Šedevry russkoj ikonopisi, Moskva 2008.pl_PL
dc.referencesMaksimović J., Les miniatures byzantines et serbes vers le milieu du XIVe siecle, [in:] Dečani et l’art Byzantin au milieu du XIVe siecle. A l’occasion de la celebration de 650 ans du monastere de Dečani. Septembre 1985, ed. V. J. Djurić, Beograd 1989, s. 137–144.pl_PL
dc.referencesMalkov Ju.G., Freski cerkvi Roždestva „na pole” v Novgorode i ich „proročeskij čin”. K utočneniju ikonografičeskogo sostava rospisi, [in:] Drevnij Novgorod. Istorija. Iskusstvo. Archeologija. Novye issledovanija, red. S. Jamščikov, Moskva 1983, s. 271–294.pl_PL
dc.referencesMal’ceva A., Evangelist Matfej, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 282.pl_PL
dc.referencesMango C. A., Documentary Evidence on the Apse Mosaics of St. Sophia, BZ 47, 1954, s. 395–402.pl_PL
dc.referencesMango C., Parker J., A Twelfth-Century Description of St. Sophia, DOP 14, 1960, s. 233–245.pl_PL
dc.referencesMarcus R., The Tree of Live in Proverbs, JBL 62, 1943, s. 117–120.pl_PL
dc.referencesMarichal R., La construction de Sainte-Sophie de Constantinople dans l’anonyme grec (Xe siecle?) et les versions vieux-russes, Bsl 21, 1960, s. 238–259pl_PL
dc.referencesMarini Clarelli M. V., Personificazioni, metafore e alegorie nell’arte paleologa, [in:] L’arte di Bisanzio e l’Italia al tempo del Paleologi 1261–1453, ed. A. Iacobini, M. della Valle, Roma 1999, s. 55–67.pl_PL
dc.referencesMartens-Czarnecka M., Les éléments décoratifs sur les peintures de la Cathédrale de Faras, Warszawa 1982.pl_PL
dc.referencesMartens-Czarnecka M., Malowidła z Dongoli, [in:] Polskie wykopaliska w Starej Dongoli. 45 lat współpracy archeologicznej z Sudanem, red. S. Jakobielski, Warszawa 2006, s. 33–48.pl_PL
dc.referencesMartens-Czarnecka M., The Wall Paintings from the Monastery on Kom H in Dongola, Warszawa 2011.pl_PL
dc.referencesMartens-Czarnecka M., Wall Paintings discovered in Old Dongola, [in:] Dongola- Studien: 35 Jahre polnischer Forschungen im Zentrum des makuritischen Reiches, ed. S. Jakobielski, P. O. Schulz, Warszawa 2001, s. 253–284.pl_PL
dc.referencesMaslenicyn S. I., Jaroslavskaja ikonopis’, Moskva 1983.pl_PL
dc.referencesMathews T. F., The Cash of Gods. A Reinterpretation of Early Christian Art, Princeton–Oxford 2003.pl_PL
dc.referencesMavrodinov N., Starobălgarskoto izkustvo XI–XIII v., Sofija 1966.pl_PL
dc.referencesMavrodinova L. I., Stennata živopis v Bălgarija do kraja na XIV v., Sofija 1995.pl_PL
dc.referencesMazurczak U. M., Motywy inspiracji w średniowiecznych wizerunkach ewangelistów, Lublin 1992.pl_PL
dc.referencesMazurkiewicz R., Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 2012.pl_PL
dc.referencesMc Ginn B., Mc Ginn P. F., Mistycy wczesnochrześcijańscy. Wizje Boga u mistrzów duchowych, tłum. E. E. Nowakowska, Kraków 2008.pl_PL
dc.referencesMc Vey K. E., The domed church as microcosm: literary roots of an architectural symbol, DOP 37, 1983, s. 91–121.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., L’iconographie de la Sagesse Divine dans la tradition byzantine, CAr 10, 1959, s. 259–277.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., O vizantijskom isichazme i ego roli v kul’turnom i istoričeskom razvitii Vostočnoj Evropy v XIV v., TODL 29, 1974, s. 291–305.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., Tema „Premudrosti” v vostočnoevropejskoj srednevekovoj kul’ture i ee nasledie, [in:] Literatura i iskusstvo v sisteme kul’tury, red. B. B. Piotrovskij, Moskva 1988, s. 244–252.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1984.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., Wisdom–Sophia: Contrasting Approaches to a Complex Theme, DOP 41, 1987, s. 391–401.pl_PL
dc.referencesMeyendorff J., Žizn’ i trudy svjatitelja Grigorija Palamy. Vvedenie v izučenie, Sankt-Peterburg 1997.pl_PL
dc.referencesMijatev K., Architekturata na srednovekovna Bălgarija, Sofija 1965.pl_PL
dc.referencesMijović P., Carska ikonografija u srpskoj srednjovekovnoj umetnosti II, Star 22, 1971, s. 67–92.pl_PL
dc.referencesMiljkoviќ-Pepek P., Deloto na zografite Michailo i Eutichij, Skopje 1967.pl_PL
dc.referencesMillet G., La peinture du Moyen Âge en Yougoslavie (Serbie, Macédoine et Monténégro), vol. III, Paris 1962; vol. IV, Paris 1969.pl_PL
dc.referencesMil’kov V., Poljanskij S., Paleja Tolkovaja: redakcija, sostav, religiozno-filosofskoe i ènciklopedičeskoe značenie pamjatnika, [in:] Paleja Tolkovaja, red. A. Kamčatnov, Moskva 2002, s. 604–631.pl_PL
dc.referencesMinczew G., Starotestamentowe teksty pseudokanoniczne w południowosłowiańskiej tradycji rękopiśmiennej, [in:] Apokryfy i legendy starotestamentowe Słowian Południowych, red. G. Minczew, M. Skowronek, Kraków 2006, s. XVII–XLII.pl_PL
dc.referencesMirković L., Da li se freske Markova Manastira mogu tumačiti žitijem sv. Vasilija Novoga, Star 12, 1961, s. 77–90.pl_PL
dc.referencesMisiarczyk L., Midraszyczne korzenie chrystologicznej interpretacji Prz 8, 22 w „Dialogu” Justyna Męczennika, CT 70, 2000, s. 93–107pl_PL
dc.referencesMoeller H. R., Wisdom Motifs and John’s Gospel, BETS 6, 1963, s. 92–100.pl_PL
dc.referencesMoore M. S., „Wise Women” or Wisdom Woman? A Biblical Study of Women’s Roles, ResQ 35, 1993, s. 147–158.pl_PL
dc.referencesMouriki D., The Mosaics of Nea Moni on Chios, Athens 1985.pl_PL
dc.referencesMurphy R. E., Assumptions and Problems in Old Testament Research, CBQ 29, 1967, s. 101–112.pl_PL
dc.referencesMurphy R. E., The Personification of Wisdom, [in:] Wisdom in Ancient Israel. Essays in honour of J. A. Emerton, ed. J. Day, R. P. Gordon, H. G.M. Williamson, Cambridge 1995, s. 222–233.pl_PL
dc.referencesMurphy R. E., Wisdom and Creation, JBL 104, 1985, s. 3–11.pl_PL
dc.referencesMurphy R. E., Wisdom and Eros in Proverbs 1–9, CBQ 50, 1988, s. 600–603.pl_PL
dc.referencesMurphy R. E., Wisdom’s Song: Proverbs 1:20–33, CBQ 48, 1986, s. 456–460.pl_PL
dc.referencesMusin A., Russian Medieval Culture as an „Area of Preservation” of the Byzantine Civilization, [in:] Towards Rewriting? New Approaches to Byzantine Archaeology and Art. Proceedings of the Symposium on Byzantine Art and Archaeology. Cracow, September 8–10, 2008, ed. P. Ł. Grotowski, S. Skrzyniarz, Warsaw 2010, s. 11–44.pl_PL
dc.referencesMuzej Drevnerusskogo Iskusstva imeni Andreja Rubleva, red. A. A. Saltykov, Leningrad 1989.pl_PL
dc.referencesNash J. F., Sophia: the Gnostic Heritage, EQ 5, 2009, s. 29–39.pl_PL
dc.referencesNaumow A., Sofiologia w Akatyście ku czci Bogurodzicy, SOr 47, 1998, s. 365–370.pl_PL
dc.referencesNersesjan L., Otkrovenie Premudrosti, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 304–307.pl_PL
dc.referencesder Nersessian S., A Psalter and New Testament Manuscript at Dumbarton Oaks, DOP 19, 1965, s. 155–183.pl_PL
dc.referencesder Nersessian S., Note sur quelques image se rattachant au thème du Christ–Ange, CAr 13, 1962, s. 209–216.pl_PL
dc.referencesder Nersessian S., Program and Iconography of the Frescoes of the Parecclesion, [in:] The Kariye Djami, vol. IV, Studies in the Art of the Kariye Djami and Its Intellectual Background, ed. P. A. Underwood, London 1975, s. 303–349.pl_PL
dc.referencesNesterova O. E., Sofija – Premudrost’, [in:] Mify narodov mira, red. S. A. Tokarev, t. II, Moskva 1992, s. 464–465.pl_PL
dc.referencesNikitenko N. N., Rus’ i Vizantija v monumental’nom komplekse Sofii Kievskoj. Istoričeskaja problematika, Kiev 2004.pl_PL
dc.referencesNikitenko N. N., Svjataja Sofija Kievskaja, Kiev 2008.pl_PL
dc.referencesNikolaeva T. V., Drevnerusskaja živopis’ Zagorskogo muzeja, Moskva 1977.pl_PL
dc.referencesNikolajević I., Images votives de Salone et de Dyrrachium, ZRVI 19, 1980, s. 59–70.pl_PL
dc.referencesNikolova B., Pravoslavnite cărkvi prez bălgarskoto Srednovekovie (IX–XIV), Sofija 2002.pl_PL
dc.referencesNikolova S., Za naj-starija bălgarski srednovekoven răkopis na Starija Zavet, SbL 28/29, 1994, s. 110–118.pl_PL
dc.referencesNikol’skij A., Sofija Premudrost’ Božija. Novgorodskaja redakcija ikony i služba Sv. Sofii, Sankt-Peterburg 1905.pl_PL
dc.referencesNikol’skij N., O literaturnych trudach mitropolita Klimenta Smoljatiča, pisatelja XII v., Sankt-Peterburg 1892.pl_PL
dc.referencesNovgorod Icons 12th–17th century, ed. D. Likhachov, Leningrad 1980.pl_PL
dc.referencesOchotina-Linc N. A., Rukopisnoe nasledie Valaamskogo monastyrja XV–načala XVII vv., TODL 49, 1996, s. 440–470.pl_PL
dc.referencesOnasch K., Schnieper A., Ikony. Fakty i legendy, tłum. Z. Szanter, Warszawa 2002.pl_PL
dc.referencesOrlova M. A., Naružnye rospisi srednevekovych chramov. Vizantija. Balkany. Drevnjaja Rus’, Moskva 2002.pl_PL
dc.referencesOstašenko E., Presvjataja Troica – Predvečnyj Sovet i Božestvennaja Premudrost’, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 36–40.pl_PL
dc.referencesOstašenko E., Sofija Premudrost’ Božija, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 40–42.pl_PL
dc.referencesOsterrieder M., Das Land der Heiligen Sophia: das Auftauchen des Sophia-motivs in der Kultur der Ostslaven, WSA 50, 2002, s. 5–62.pl_PL
dc.referencesOzoline N., La symbolique cosmique du temple Chrétien selon la mystagogie de saint Maxime le Confesseur, [in:] Liturgija, architektura i iskusstvo vizantijskogo mira, red. K. K. Akent’ev, Sankt-Peterburg 1995, s. 30–38.pl_PL
dc.referencesPalmer A., The inauguration anthem of Hagia Sophia in Edessa: a new edition and translation with historical and architectural notes and a comparison with a contemporary Constantinopolitan kontakion, BMGS 12, 1988, s. 117–167.pl_PL
dc.referencesPanajotova D., Bolgarskaja monumental’naja živopis’ XIV veka, Sofija 1966.pl_PL
dc.referencesPanić D., Babić G., Bogorodica Ljeviška, Beograd 1988.pl_PL
dc.referencesPaprocki H., Święta Mądrość, PrPr 12, 1996, s. 16–17.pl_PL
dc.referencesParani M. G., Fabrics and Clothing, [in:] The Oxford Handbook of Byzantine Studies, ed. E. Jeffreys, J. Haldon, R. Cormack, New York 2008, s. 407–420.pl_PL
dc.referencesParani M. G., Reconstructing the Reality of Image. Byzantine Material Culture and Religious Iconography (11th–15th Centuries), Leiden–Boston 2003.pl_PL
dc.referencesPaskaleva K., Sveti Joan Bogoslov i Premădrostta Božija, [in:] eadem, „V načaloto be slovoto!”. Sbornik statii i studii 1967–2011 g., Sofija 2011, s. 469–490, 620–626.pl_PL
dc.referencesPelekanidis S. M., Christou P. C., Tsioumis C., Kadas S. N., The Treasures of Mount Athos. Illuminated Manuscripts, vol. I, Athens 1974; vol. II, Athens 1975.pl_PL
dc.referencesPeno Z., Christološki značaj predstave Premudrosti u crkvi Svete Sofije u Ochridu, [in:] Byzantine World in the Balkans, ed. B. Krsmanović, Lj. Maksimović, R. Radić, vol. I, Belgrade 2012, s. 137–144.pl_PL
dc.referencesPerkins P., Jesus: God’s Wisdom, WWo 7, 1987, s. 273–280.pl_PL
dc.referencesPetković S., The Patriarchate of Peć, Belgrade 2009.pl_PL
dc.referencesPetković V. R., La peinture Serbe du Moyen Âge, vol. I, Belgrad 1930.pl_PL
dc.referencesPetrov V. V., Maksim Ispovednik. Ontologija i metod v vizantijskoj filosofii VII v., Moskva 2007.pl_PL
dc.referencesPetrović R. D., Slikarstvo kupole manastira Nove Pavlice, S.RZZSK 24, 1992, s. 193–215.pl_PL
dc.referencesPežemskij D. V., Archeologičeskij oblik „večevych” ploščadej Velikogo Novgoroda, [in:] Spory o novgorodskom veče. Meždisciplinarnyj dialog. Materialy „ kruglogo stola”. Evropejskij universitet v Sankt-Peterburge. 20 IX 2010 g., red. M. M. Krom, Sankt- -Peterburg 2012, s. 162–185.pl_PL
dc.referencesPieśń o niebieskiej księdze. Antologia rosyjskiej ludowej poezji religijnej, red. R. Łużny, Warszawa 1990.pl_PL
dc.referencesPijoan J., Machowski M., Wczesnochrześcijańska sztuka Syrii i Palestyny, [in:] Sztuka świata, red. P. d Palol, J. Pijoan, t. III, Warszawa 1993, s. 49–59.pl_PL
dc.referencesPiltz E., A Portrait of a Palaiologan Emperor, VV 55, 1998, s. 222–226.pl_PL
dc.referencesPiltz E., Trois sakkoi byzantins. Analyse iconographique, Stockholm 1976.pl_PL
dc.referencesPivovarova N., Premudrost’ i Cerkov’, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 324–325.pl_PL
dc.referencesPlešanova I. I., Dva reznych obrazka v sobranii Russkogo Muzeja, PK.NO, 1979/1980, s. 209–217.pl_PL
dc.referencesPljuchanova M., Sjužety i simvoly Moskovskogo carstva, Sankt-Peterburg 1995.pl_PL
dc.referencesPodskalsky G., Chrześcijaństwo i literatura teologiczna na Rusi Kijowskiej (988–1237), tłum. J. Zychowicz, Kraków 2000.pl_PL
dc.referencesPokrovskij N. V., Drevnosti Kostromskogo Ipat’evskogo monastyrja, VAI 4, 1885, s. 1–34.pl_PL
dc.referencesPokrovskij N. V., Evangelie v pamjatnikach ikonografii preimuščestvenno vizantijskich i russkich, Moskva 2001.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Księga Mądrości o Bogu, Poznań 2008.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Księga Mądrości. Od egzegezy do teologii, Poznań 2000.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Ku osobowej mądrości w literaturze Starego Testamentu, PST 20, 2006, s. 27–40.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Logos w Księdze Mądrości (18, 14–16) między personifikacją a teologizacją, ZNKUL 40, 1997, s. 75–92.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Mądrość Salomona – ΣΌΦΙΑ ΣΑΛΩΜΩΝΟΣ księgą spotkania. Judaizm i hellenizm w Księdze Mądrości, [in:] Biblia w kulturze. Materiały sesji zorganizowanej przez Katedrę Filologii Polskiej WSP w Słupsku i Wyższe Seminarium Duchowne w Koszalinie, red. S. Rzepczyński, Słupsk 1996, s. 7–20.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Mądrość uosobiona w Syr 24 i w Księdze Mądrości, [in:] Mistrz i uczeń w tradycji biblijnej. Autorytet mistrza, red. A. S. Jasiński, W. J. Sztyk, Katowice 2008, s. 38–58.pl_PL
dc.referencesPoniży B., Wykład pochwalny charakterystyki Mądrości (Mdr 7, 22b–8, 1), TST 23, 2004, s. 25–41.pl_PL
dc.referencesPopov G. V., Carskie vrata. Levaja stvorka, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 280.pl_PL
dc.referencesPopov G. V., Periodizacija russko-balkanskich svjazej XV v. (po materialam živopisi i miniatjury), [in:] Slavjanskie kul’tury i Balkany (Les cultures slaves et les Balkans), t. I, (IX–XVIII vv.), red. N. Todorov, V. Typkova-Zaimova, Sofija 1978, s. 277–289.pl_PL
dc.referencesPopov G. V., Ryndina A. V., Živopis’ i prikladnoe iskusstvo Tveri XIV–XVI v., Moskva 1979.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Altrussische Buchmalerei 11. bis Anfang 16. Jahrhundert, Leningrad 1984.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Il volto di Cristo nell’arte bizantina, [in:] Sophia. La Sapienza di Dio, ed. G. C. Azzaro, P. Azzaro, Milano 1999, s. 19–30.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Izobrazitel’noe iskusstvo, [in:] Kul’tura Vizantii. IV – pervaja polovina VII v., red. Z. V. Udal’cova, Moskva 1984, s. 546–572.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Les miniatures russes du XIe au XVe siècle, Leningrad 1975.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Novgorodskie miniatjury i vtoroe južnoslavjanskoe vlijanie, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Chudožestvennaja kul’tura Novgoroda, red. V. N. Lazarev, V. V. Kostočkin, O. I. Podobedova, Moskva 1968, s. 179–200.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Obraz Christa v vizantijskom iskusstve, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 18–28.pl_PL
dc.referencesPopova O. S., Russian Illuminated Manuscripts, London 1984.pl_PL
dc.referencesPorfiridov N. G., Drevnij Novgorod. Očerki iz istorii russkoj kul’tury XI–XV vv., Moskva 1947.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Mądrość a życie ludzkie w ujęciu Księgi Przysłów, PreCh 1 1987/1988, s. 107–112.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Personifikacja Mądrości, [in:] Księga Przysłów, red. S. Potocki, Poznań 2008, s. 246–250.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Rady Mądrości. Przewodnik po mądrościowej literaturze Starego Testamentu, Lublin 1993.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Układ literacki Prz 1–9, RTK 18, 1971, s. 51–83.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Uosobienia Mądrości w Księdze Przysłów (rozdz. 1–9), CT 41, 1971, s. 45–58.pl_PL
dc.referencesPotocki S., Wstęp historyczno-krytyczny, [in:] Księga Przysłów, red. S. Potocki, Poznań 2008, s. 27–55.pl_PL
dc.referencesPovesti i skazanija Drevnej Rusi. Pamjatniki literatury XI–XVII vv. v izbrannych perevodach. Izbornik, red. D. S. Lichačev, Moskva–Sankt-Peterburg 2001.pl_PL
dc.referencesPraškov L., Chreleva bašnja Ril’skogo monastyrja i ee stenopis’, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Zarubežnye svjazi, Moskva 1975, s. 147–171.pl_PL
dc.referencesPraškov L., Chrel’ovata kula: istorija, architektura, živopis, Sofija 1973.pl_PL
dc.referencesPratt R. L., The Wisdom of the Gospel. 1 Corinthians 1:18–2:5, IIIM 3, 2001, s. 16–28. Pravoslavnaja ikona, red. N. L. Volkovskij, Sankt-Peterburg 2005.pl_PL
dc.referencesPripačkin I. A., Ikonografija Gospoda Iisusa Christa, Moskva 2001.pl_PL
dc.referencesProchorov G. M., Isichazm i obščestvennaja mysl’ v Vostočnoj Evrope v XIV v., [in:] idem, Rus’ i Vizantija v èpochu Kulikovskoj bitvy. Stat’i, Sankt-Peterburg 2000, s. 44–95.pl_PL
dc.referencesProchorov G. M., K istorii liturgičeskoj poèzii: gimny i molitvy patriarcha Filofeja Kokkina, TODL 27, 1972, s. 120–149.pl_PL
dc.referencesProchorov G. M., Korpus sočinenij s imenem Dionisija Areopagita v drevne-russkoj literature. Problemy i zadači izučenija, TODL 31, 1976, s. 351–361.pl_PL
dc.referencesProchorov G. M., Poslanie Titu-ierarchu Dionisija Areopagita v slavjanskom perevode i ikonografija „Premudrost’ sozda sebe dom”, TODL 38, 1985, s. 18–41.pl_PL
dc.referencesProchorov G. M., Sočinenija Dionisija Areopagita v slavjanskoj rukopisnoj tradicii (kodikologičeskie nabljudenija), [in:] Russkaja i armjanskaja srednevekovnye literatury, Leningrad 1982, s. 80–94.pl_PL
dc.referencesProcopiou A., La question macedonienne dans la peinture byzantine, Athènes 1962.pl_PL
dc.referencesProtokoly seminarov otca Sergija Bulgakova o Sofii, Premudrosti Božiej, red. V. A. Zander, [in:] Bratstvo svjatoj Sofii. Materialy i dokumenty 1923–1939, red. N. A. Struve, Moskva–Pariž 2000, s. 113–143.pl_PL
dc.referencesPskov. Art Treasures and Architectural Monuments 12th–17th centuries, ed. S. Yamshchikov, Leningrad 1978.pl_PL
dc.referencesPuchova T. F., Duchovnye stichi o Egorii Chrabrom, zapisannye v Voronežskom krae v XIX–XXI vv. (po materialam fol’klornogo archiva kafedry teorii literatury i fol’klora VGU i Archiva Russkogo Geografičeskogo obščestva), [in:] Duchovnye stichi Voronežskogo kraja, red. T. F. Puchova, T. V. Manukovskaja, A. A. Černobaevaja, Voronež 2011, s. 7–13.pl_PL
dc.referencesPucko V., Reznaja derevjannaja ikona pinskogo knjazja, GBr 23, 2008.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Freska pokajanja Davidovog u ochridskoj sv. Sofiji, [in:] idem, Tekstovi i freske, Novi Sad 1965, s. 128–135.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Freske Markovog Manastira i život sv. Vasilija Novog, ZRVI 4, 1956, s. 215–227.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Likovi inspirisanich, [in:] idem, Tekstovi i freske, Novi Sad 1965, s. 9–22.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., O Trpezi Premudrosti u srpskoj književnosti i umetnosti od ranog XIII do ranog XIX v., [in:] idem, Odabrani članci i studije 1933–1978, Beograd–Novi Sad 1982, s. 223–229.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Prilozi za istoriju najstarijeg ochridskog slikarstva, [in:] idem, Odabrani članci i studije 1933–1978, Beograd–Novi Sad 1982, s. 109–127.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Staro srpsko slikarstvo, Beograd 1966.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., La table de la Sagesse dans la literature et l’art serbes, ZRVI 16, 1975, s. 215–224.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Uloga antike u starom srpskom slikarstvu, [in:] idem, Odabrani članci i studije 1933–1978, Beograd–Novi Sad 1982, s. 65–73.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Umetnički spomenici manastira Chilandara, ZRVI 3, 1955, s. 163–192.pl_PL
dc.referencesRadojčić S., Zografi. O teoriji slike i slikarskog stvaranja u našoj staroj umetnosti, [in:] idem, Odabrani članci i studije 1933–1978, Beograd–Novi Sad 1982, s. 81–96.pl_PL
dc.referencesRajkov G. P., Sofijskij sobor Velikogo Novgoroda, Sankt-Peterburg 2007.pl_PL
dc.referencesReese J. M., Plan and Structure in the Book of Wisdom, CBQ 27, 1965, s. 391–399.pl_PL
dc.referencesRibarova Z., Chauptova Z., Grigorovičev parimejnik. Tekst so kritički aparat, Skopje 1998.pl_PL
dc.referencesRistić V., Novootkrivene freske u crkvi Sv. Bogorodice manastira Naupare, S.RZZSK 26, 1994, s. 131–149.pl_PL
dc.referencesRjabov O. V., Russkaja filosofija ženstvennosti (XI–XX vv.), Ivanovo 1999.pl_PL
dc.referencesRodley L., Cave monasteries of Byzantine Cappadocia, Cambridge 2010.pl_PL
dc.referencesRomaniuk K., Wstęp historyczno-krytyczny, [in:] Księga Mądrości, red. K. Romaniuk, Poznań–Warszawa 1969, s. 15–81.pl_PL
dc.referencesRossijskoe zakonodatel’stvo X–XX vv., red. O. I. Čistjakov, t. I, Zakonodatel’stvo Drevnej Rusi, red. V. T. Pašuto, Moskva 1984.pl_PL
dc.referencesRozanova N. V., Rostovo-suzdal’skaja živopis’ XII–XVI vv., Moskva 1970.pl_PL
dc.referencesRozanova S. S., Transformacija obraza Sofii v drevnerusskoj kul’ture: ot archetipa k konceptu. Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kandidata filosofskich nauk, Sankt-Peterburg 2010.pl_PL
dc.referencesRóżycka-Bryzek A., Hagia Sophia, [in:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, Warszawa 2002, s. 193–195.pl_PL
dc.referencesRudolph K., Gnostycka kosmologia i kosmogonia, Nom 2, 1992, s. 5–24.pl_PL
dc.referencesRudolph K., Gnoza. Istota i historia późnoantycznej formacji religijnej, tłum. G. Sowiński, Kraków 1995.pl_PL
dc.referencesRuether R. R., Goddesses and the Divine Feminine. A Western Religious History, Berkeley–Los Angeles–London 2005.pl_PL
dc.referencesSarab’janov V., „Svjatiteli – istočniki Premudrosti” vo freskach Spaso-Preobraženskoj cerkvi Evfrosin’eva monastyrja v Polocke, PI 43.1, 2010, s. 12–17.pl_PL
dc.referencesSarab’janov V. D., Smirnova È. S., Istorija drevnerusskoj živopisi, Moskva 2007.pl_PL
dc.referencesSchapiro M., Notes on Castelseprio, [in:] i d em, Late Antique, Early Christian and Medieval Art. Selected Papers, New York 1979, s. 115–130.pl_PL
dc.referencesSchroer S., Die personifizierte Sophia im Buch der Weisheit, [in:] Ein Gott allein? JHWH-Verehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 543–557.pl_PL
dc.referencesSchroer S., Wisdom Has Built Her House. Studies on the Figure of Sophia in the Bible, Collegeville 2000.pl_PL
dc.referencesSchultz R. L., Unity or Diversity in Wisdom Theology? A Canonical and Covenantal Perspective, TB 48, 1997, s. 271–306.pl_PL
dc.referencesScott R. B. Y., The Study of the Wisdom Literature, Int 24, 1970, s. 20–45.pl_PL
dc.referencesScott R. B. Y., Wisdom in Creation: the āmôn of Proverbs VIII 30, VT 10, 1960, s. 213–223.pl_PL
dc.referencesSidorova T. A., Volotovskaja freska „Premudrost’ sozda sebe dom” i ee otnošenie k novgorodskoj eresi strigol’nikov v XIV v., TODL 26, 1971, s. 212–231.pl_PL
dc.referencesSimić G., Todorović D., Brmbolić M., Zarić R., Manastir Resava, Beograd 2011.pl_PL
dc.referencesSebesta J., Ikona Bożej Mądrości – Sedes Sapientiae. Boska Sofia w nauczaniu i ikonografii chrześcijańskiej, SEł 13, 2011, s. 431–450.pl_PL
dc.referencesSeibt W., Zarnitz M. L., Das Byzantinische Bleisiegel als Kunstwerk. Katalog zur Ausstellung, Wien 1997.pl_PL
dc.referencesSemoglou A., La théophanie de Latôme et les exercices d’interprétations artistiques durant les „renaissances” byzantines. Les nouveaux signifiants de (la vision de) Dieu, [in:] Bizancjum a renesansy. Dialog kultur, dziedzictwo antyku. Tradycja i współczesność, red. M. Janocha, A. Sulikowska, I. Tatarova, Warszawa 2012, s. 231–239.pl_PL
dc.referencesSielicki F., Biblia w najstarszej kronice ruskiej Powieść minionych lat, ZNKUL 27, 1984, s. 3–12.pl_PL
dc.referencesSinkević I., The Church of St. Panteleimon at Nerezi. Architecture, Programme, Patronage, Wiesbaden 2000.pl_PL
dc.referencesSinnott A. M., The Personification of Wisdom, Ashgate 2005.pl_PL
dc.referencesSkehan P. W., Structures in Poems on Wisdom: Proverbs 8 and Sirach 24, CBQ 41, 1979, s. 365–379.pl_PL
dc.referencesSlavova T., Rannata prevodna i originalna bălgarska literatura: žanrov i tematičen obchvat. Biblejski prevodi, [in:] Istorija na bălgarskata srednovekovna literatura, red. A. Miltenova, Sofija 2008, s. 93–103.pl_PL
dc.referencesSłownik pisarzy antycznych, red. A. Świderkówna, Warszawa 1990.pl_PL
dc.referencesSmirnowa E., Fonti della Sapienza. Le miniature di Novgorod del XV secolo, Milano 1996.pl_PL
dc.referencesSmirnova È. S., Licevye rukopisi Velikogo Novgoroda XV v., Moskva 1994.pl_PL
dc.referencesSmirnova È. S., Miniatjury dvuch novgorodskich rukopisej, [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Rukopisnaja kniga, red. O. I. Podobedova, Moskva 1983, s. 180–203.pl_PL
dc.referencesSmirnowa E., Moskauer Ikonen des 14. bis 17. Jahrhunderts, Leningrad 1989.pl_PL
dc.referencesSmirnova È. S., Očerk istorii novgorodskoj ikonopisi XV v., [in:] Živopis’ Velikogo Novgoroda XV v., red. È. S. Smirnova, V. K. Laurina, È. A. Gordienko, Moskva 1982, s. 16–142.pl_PL
dc.referencesSmith M. S., God Male and Female in the Old Testament: Yahweh and his „Asherah”, TS 48, 1987, s. 333–340.pl_PL
dc.referencesSmith M. S., Yahweh and Other Deities in Ancient Israel: Observations on Old Problems and Recent Trends, [in:] Ein Gott allein? JHWH-Verehrung und biblischer Monotheismus im Kontext der israelitischen und altorientalischen Religionsgeschichte, ed. W. Dietrich, M. A. Klopfenstein, Freiburg 1994, s. 197–227.pl_PL
dc.referencesSmolčić-Makuljević S., Manastir Treskavac u 15. veku i program zidnog slikarstva naosa crkve Bogorodičinog Uspenja, ZMSLU 37, 2009, s. 43–79.pl_PL
dc.referencesSmorąg-Różycka M., Bizantyńskie miniatury rysunkowe w dobie renesansu macedońskiego: czy tylko odnowienie tradycji antycznej?, [in:] Disegno – rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, red. T. J. Żuchowski, S. Dudzik, Toruń 2001, s. 35–51.pl_PL
dc.referencesSmykowska E., Sofia, [in:] eadem, Ikona. Mały słownik, Warszawa 2008, s. 72–73.pl_PL
dc.referencesSnaith J. G., Ecclesiasticus: a Tract for the Times, [in:] Wisdom in Ancient Israel. Essays in honour of J. A. Emerton, ed. J. Day, R. P. Gordon, H. G.M. Williamson, Cambridge 1995, s. 170–181.pl_PL
dc.referencesSneed M., „White Trash” Wisdom: Proverbs 9 Deconstructed, JHebS 7, 2007, s. 2–10.pl_PL
dc.referencesSorokatyj V., Knižnaja miniatjura. Evangelist Mark, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 284.pl_PL
dc.referencesSpasitelna kniga. Grăckijat original na Simeonovija sbornik. Kniga, proizchoždašča i săstavena ot različni reči i dušepolezni razkazi, narečena „Spasitelna”, red. P. Janeva, S. Ivanov, Sofija 2008.pl_PL
dc.referencesSpiteris Y., Ostatni Ojcowie Kościoła. Kabasilas. Palamas, tłum. B. Widła, Warszawa 2006.pl_PL
dc.referencesStančev K., Koncepcijata na Pseudo-Dionisij Areopagit za obraznoto poznanie i nejnoto razprostranenie v srednovekovna Bălgarija, SbL 3, 1978, s. 62–76.pl_PL
dc.referencesStaroslavjanskij slovar’ po rukopisjam X–XI vv., Moskva 1994.pl_PL
dc.referencesŞtefănescu I. D., L’illustration des liturgies dans l’art de Byzance et de l’Orient, Bruxelles 1936.pl_PL
dc.referencesSteinmann A. E., Proverbs 1–9 as a Solomonic Composition, JETS 43, 2000, s. 659–674.pl_PL
dc.referencesStępień T., Osoba i pisma Pseudo-Dionizego Areopagity, [in:] Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne, red. M. Dzielska, Kraków 2005, s. 7–14.pl_PL
dc.referencesStory C. I.K., The Book of Proverbs and Northwest Semitic Literature, JBL 64, 1945, s. 319–337.pl_PL
dc.referencesStrękowski S., Sofiologia św. Grzegorza z Nyssy. Elementy teologii trynitarnej i antropologii w „Homiliach” do „Pieśni nad Pieśniami”, Kraków 2006.pl_PL
dc.referencesStrub-Roessler O. H., Die Hagia Sophia, die Kirche der Göttlichen Weisheit. Eine generelle Untersuchung ihrer Konstruktion, BZ 42, 1942, s. 158–177.pl_PL
dc.referencesStrzygowski J., Die Miniaturen des Serbischen Psalters der Königl. Hof- und Staatsbibliothek in München, Vienna 1906.pl_PL
dc.referencesStylianou A., Stylianou J. A., The Painted Churches of Cyprus. Treasures of Byzantine Art, Nicosia 1997.pl_PL
dc.referencesSulikowska-Gąska A., Spory o ikony na Rusi w XV i XVI w., Warszawa 2007.pl_PL
dc.referencesSvirin A. N., Iskusstvo knigi Drevnej Rusi XI–XVII vv., Moskva 1964.pl_PL
dc.referencesSzram M., Chrystus – Mądrość Boża według Orygenesa, Lublin 1997.pl_PL
dc.referencesSzram M., Obrazowe terminy biblijne w funkcji alegorii Chrystusa – Mądrości Bożej w pismach Orygenesa, [in:] Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa, red. B. Iwaszkiewicz-Wronikowska, Lublin 1998, s. 117–143.pl_PL
dc.referencesŚwięte niewiasty. Mały leksykon hagiograficzny, red. J. Charkiewicz, Hajnówka 2001.pl_PL
dc.referencesŠalina I., Bogorodica – Dom i Chram Premudrosti, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 136–141.pl_PL
dc.referencesŠalinaI., Domostroitel’stvo Christa – Sofii – osuščestvlenie plana spasenija, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 80–85.pl_PL
dc.referencesŠalina I., Sofija Premudrost’ Božija, [in:] Sofija Premudrost’ Božija. Vystavka russkoj ikonopisi XIII–XIX vv. iz sobranij muzeev Rossii, red. O. S. Popova, G. V. Popov, L. I. Lifšic, G. V. Sidorenko, Moskva 2000, s. 74–75.pl_PL
dc.referencesŠčapov Ja.N., Knjažeskie ustavy i cerkov’ v Drevnej Rusi XI–XIV vv., Moskva 1972.pl_PL
dc.referencesŠčapova Ju.L., Novyj vzgljad na dve novgorodskie nachodki (Venecianskoe steklo v Novgorode), [in:] Istorija i kul’tura drevnerusskogo goroda, red. G. A. Fedorov-Davydov, Moskva 1989, s. 82–88.pl_PL
dc.referencesŠčepkina M. V., Miniatjury Chludovskoj Psaltyri. Grečeskij illjustrirovannyj kodeks IX v., Moskva 1977.pl_PL
dc.referencesŠpidlik T., Duchowość chrześcijańskiego Wschodu. Przewodnik systematyczny, tłum. L. Rodziewicz, Kraków 2005.pl_PL
dc.referencesŠpidlik T., Sofiologia, [in:] idem, Myśl rosyjska. Inna wizja człowieka, tłum. J. Dembska, Warszawa 2000, s. 393–421.pl_PL
dc.referencesŠpidlik T., Zmierzając ku teologii sofiologicznej, [in:] Chrześcijańska tożsamość Europy. Dwa płuca, red. idem, tłum. L. Rodziewicz-Doktór, Kraków 2007, s. 91–137.pl_PL
dc.referencesŠtender G. M., Kompozicionnye osobennosti trech drevnerusskich Sofijskich soborov v ich svjazi s liturgiej, Bro 1, 1995 s. 298–302.pl_PL
dc.referencesŠtender G. M., Sivak S. I., Architektura inter’era novgorodskogo Sofijskogo sobora i nekotorye voprosy bogosluženija, Bro 1, 1995, s. 288–297.pl_PL
dc.referencesTarasov O.Ju., Ikona i blagočestie. Očerki ikonnogo dela v imperatorskoj Rossii, Moskva 1995.pl_PL
dc.referencesTatić-Đurić M., Premudrost uz jevanđelistu u Resavi, [in:] eadem, Studije o Christu, Beograd 2011, s. 74–91.pl_PL
dc.referencesTenace M., Le sens des représentations de la Sophia comme ange dans la tradition orthodoxe russe. Un pont entre teologie, philosophie et art, JEasCS 59, 2007, s. 261–280.pl_PL
dc.referencesTeteriatnikov N. B., Mosaics of Hagia Sophia, Istanbul. The Fossati Restoration and the Work of the Byzantine Institute, Washington 1998.pl_PL
dc.referencesTeteriatnikov N. B., The Image of the Virgin Zoodochos Pege: Two Questions Concerning its Origin, [in:] Images of the Mother of God. Perceptions of the Theotokos in Byzantium, red. M. Vassilaki, Ashgate 2004, s. 225–233.pl_PL
dc.referencesTjaželov V., Sopocinskij O., Malaja istorija iskusstv. Iskusstvo srednich vekov. Vizantija. Armenija i Gruzija. Bolgarija i Serbija. Drevnjaja Rus’. Ukraina i Belorussija, Moskva 1975.pl_PL
dc.referencesTodić B., Archiepiskop Lav – tvorac ikonografskog programa fresaka u Svetoj Sofiji Ochridskoj, [in:] Byzantine World in the Balkans, ed. B. Krsmanović, Lj. Maksimović, R. Radić, vol. I, Belgrade 2012, s. 119–136.pl_PL
dc.referencesTodić B., Gračanica. Slikarstvo, Priština 1999.pl_PL
dc.referencesTodić B., Serbian Medieval Painting. The Age of King Milutin, Belgrade 1999.pl_PL
dc.referencesTodić B., Staro Nagoričino, Beograd 1993.pl_PL
dc.referencesTodić B., Tradition et innovations dans le programme et l’iconographie des fresques de Dečani, [in:] Dečani et l’art Byzantin au milieu du XIVe siecle. A l’occasion de la celebration de 650 ans du monastere de Dečani. Septembre 1985, ed. V. J. Djurić, Beograd 1989, s. 251–271.pl_PL
dc.referencesTradigo A., Ikony i święci prawosławni, tłum. E. Maciszewska, Warszawa 2011.pl_PL
dc.referencesTrible P., Wisdom Builds a Poem. The Architecture of Proverbs 1:20–33, JBL 94, 1975, s. 509–518.pl_PL
dc.referencesTrofimova M. K., Pervyj pokajannyj gimn Sofii. Iz gnostičeskoj interpretacii, VDI 4, 1990, s. 105–117.pl_PL
dc.referencesTrubeckoj S. N., O svjatoj Sofii, Premudrosti Božiej, VFi 48.9, 1995, s. 120–168.pl_PL
dc.referencesTsamakda V., Darstellungen der Hagia Sophia bzw. der Weisheit Gottes in der kretischen Wandmalerei, BZ 101, 2008, s. 209–230.pl_PL
dc.referencesTulupov V., Rus’ Novgorodskaja, Moskva 2009.pl_PL
dc.referencesTurilov A. A., K voprosu o datirovke rospisi chrama Uspenija na Volotovom Pole i proischoždenii masterov fresok cerkvi Spasa na Kovaleve (po dannym paleografii, [in:] V poiskach utračennoj Vizantii. Kul’tura srednevekovogo Novgoroda i Drevnej Rusi kak istočnik dlja sinchronno-stadial’noj rekonstrukcii vizantijskoj civilizacii IX–XV vv., red. D. E. Afinogenov, A. E. Musin, E. V. Toropova, Sankt- Peterburg–Velikij Novgorod 2007, s. 53–56.pl_PL
dc.referencesTurilov A. A., Majskaja pamjat’ osvjaščenija Sofii Kievskoj (952 g.): popytka interpretacii izvestija, [in:] Stanovlenie slavjanskogo mira i Vizantija v èpochu rannego srednevekov’ja, red. G. G. Litavrin, Moskva 2001, s. 110–111.pl_PL
dc.referencesTurkiel J., Przewodniki po Księdze Syracha – αὐτόϛ, ὁ, σὺ, τίϛ, τίνι (Syr 1–10), Słupsk 2005.pl_PL
dc.referencesTvorogov O. V., Drevnerusskaja knižnost’ XI–XIV vv. Katalog pamjatnikov, TODL 56, 2004, s. 3–45.pl_PL
dc.referencesTvorogov O. V., Izbornik 1073 g., [in:] Slovar’ knižnikov i knižnosti Drevnej Rusi (XI – pervaja polovina XIV v.), red. D. S. Lichačev, Leningrad 1987, s. 194–196.pl_PL
dc.referencesTvorogov O. V., Kliment Smoljatič, [in:] Slovar’ knižnikov i knižnosti Drevnej Rusi (XI – pervaja polovina XIV v.), red. D. S. Lichačev, Leningrad 1987, s. 227–228.pl_PL
dc.referencesTvorogov O. V., Paleja Tolkovaja, [in:] Slovar’ knižnikov i knižnosti Drevnej Rusi (XI – pervaja polovina XIV v.), red. D. S. Lichačev, Leningrad 1987, s. 285–288.pl_PL
dc.referencesTysiąc lat ikony bułgarskiej IX–XIX w. Katalog wystawy ze zbiorów bułgarskich, red. L. Praszkow, Warszawa 1978.pl_PL
dc.referencesUdal’cova Z. V., Razvitie istoričeskoj mysli, [in:] Kul’tura Vizantii. IV – pervaja polovina VII v., red. Z. V. Udal’cova, Moskva 1984, s. 119–271.pl_PL
dc.referencesUspienski L., Teologia ikony, tłum. B. Dąb-Kalinowska, Poznań 1993.pl_PL
dc.referencesUvarov A., Reznaja ikona „Premudrost’ sozda sebe dom”, prinadležavšaja pinskomu knjazju Feodoru Ivanoviču Jaroslaviču, 1499–1522, Moskva 1867.pl_PL
dc.referencesVaganova N. A., S. N. Bulgakov – „vizantijskij gumanist” XX v. (ikonografija Sofii Premudrosti i sofiologija S. N. Bulgakova), VPSTBI 2, 2004, s. 191–232.pl_PL
dc.referencesVaklinov S., Formirane na starobălgarskata kultura. VI–XI v., Sofija 1977.pl_PL
dc.referencesValentin R., Immortality in the Book of Wisdom in the Context of the Overlapping Worlds, SUBB.TCL 55, 2010, s. 85–99.pl_PL
dc.referencesVašica J., Literární památky epochy Velkomoravské 863–885, Praha 1966.pl_PL
dc.referencesVawter B., Prov 8:22: Wisdom and Creation, JBL 99, 1980, s. 205–216.pl_PL
dc.referencesVelev I., Srednovekovni kniževni antologii. Rakopisnite antologiski zbornici vo makedonskata kniževna tradicija, Skopje 2000.pl_PL
dc.referencesVikan G., Sacred Image, Sacred Power, [in:] Late Antique and Medieval Art of the Mediterranean World, ed. E. R. Hoffman, Malden–Oxford 2007, s. 135–146.pl_PL
dc.referencesVolodina T. V., Kul’tura regiona: chudožestvennaja kul’tura Velikogo Novgoroda. Izbrannye stranicy, Velikij Novgorod 2002.pl_PL
dc.referencesVranešević B., Muza – Božanska Premudrost: jedan antički motiv i njegova transformacija u chrišćanskom kontekstu, NViz 10, 2012, s. 415–427pl_PL
dc.referencesVranešević B., Primer personifikacija Božanske Premudrosti u Radoslavljevom jevanđelju, NViz 9, 2011, s. 377–387.pl_PL
dc.referencesVzdornov G. I., Iskusstvo knigi v Drevnej Rusi. Rukopisnaja kniga Severo-Vostočnoj Rusi XII–načala XV vv., Moskva 1980.pl_PL
dc.referencesVzdornov G. I., Issledovanie o Kievskoj Psaltiri, Moskva 1978.pl_PL
dc.referencesVzdornov G. I., Miniatjura iz Evangelija popa Domki i čerty vostočno-christianskogo iskusstva v novgorodskoj živopisi XI–XII vv., [in:] Drevnerusskoe iskusstvo. Chudožestvennaja kul’tura Novgoroda, red. V. N. Lazarev, V. V. Kostočkin, O. I. Podobedova, Moskva 1968, s. 201–222.pl_PL
dc.referencesVzdornov G. I., Volotovo. Freski cerkvi Uspenija na Volotovom pole bliz Novgoroda, Moskva 1989.pl_PL
dc.referencesWalter C., Raising on the Shield in Byzantine Iconography, REB 33, 1975, s. 133–176.pl_PL
dc.referencesWalter C., Sztuka i obrządek Kościoła bizantyńskiego, tłum. K. Malcharek, Warszawa 1992.pl_PL
dc.referencesWalter C., The Iconography of Constantine the Great, Emperor and Saint, Leiden 2006.pl_PL
dc.referencesWaltke B. K., The Book of Proverbs and Ancient Wisdom Literature, BibS 136, 1979, s. 211–238.pl_PL
dc.referencesWarzecha J., Personifikacja Słowa i Mądrości jako przygotowanie Wcielenia, CT 70, 2000, s. 21–35.pl_PL
dc.referencesWątróbska H., The Izbornik of the XIIIth Century (Cod. Leningrad, GRB, Q.p.I.18). Text in Transcription, PKn 19/20, 1987. Priloženie.pl_PL
dc.referencesWeeks S., The Context and Meaning of Proverbs 8:30a, JBL 125, 2006, s. 433–442.pl_PL
dc.referencesWeisbach W., Die Darstellung der Inspiration auf mittelalterlichen Evangelistenbildern, RACr 16, 1939, s. 101–127.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., Der Pariser Psalter Ms. Grec. 139 und die mittelbyzantinische Renaissance, [in:] idem, Byzantine Liturgical Psalters and Gospels, London 1980, art. I, s. 178–194.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., Eine Pariser-Psalter-Kopie des 13. Jahrhunderts auf dem Sinai, [in:] idem, Byzantine Liturgical Psalters and Gospels, London 1980, art. II, s. 125–144.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., Late Antique and Early Christian Book Illumination, New York 1977.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., The Character and Intellectual Origins of the Macedonian Renaissance, [in:] idem, Studies in Classical and Byzantine Manuscript Illumination, Chicago–London 1971, s. 176–223.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., The Classical in Byzantine Art as a Mode of Individual Expression, [in:] idem, Studies in Classical and Byzantine Manuscript Illumination, Chicago–London 1971, s. 151–175.pl_PL
dc.referencesWeitzmann K., Chatzidakis M., Miatev K., Radojčić S., Frühe Ikonen. Sinai. Griechenland. Bulgarien. Jugoslavien, Sofia–Belgrad 1972.pl_PL
dc.referencesWellesz E., Historia muzyki i hymnografii bizantyńskiej, tłum. M. Kaziński, Kraków 2006.pl_PL
dc.referencesWhybray R. N., Proverbs VIII 22–31 and its Supposed Prototypes, VT 15, 1965, s. 504–514.pl_PL
dc.referencesWhybray R. N., Some Literary Problems in Proverbs I–IX, VT 16, 1966, s. 482–496.pl_PL
dc.referencesWilliams D. H., Proverbs 8:22–31, Int 48, 1994, s. 275–279.pl_PL
dc.referencesWilken R. L., Duch myśli wczesnochrześcijańskiej. W poszukiwaniu oblicza Boga, tłum. D. Waszkiewicz, Kraków 2009.pl_PL
dc.referencesWłosiński M., Przesłanie katechetyczne Księgi Syracha, Włocławek 2005.pl_PL
dc.referencesWójcicka U., Literatura staroruska z elementami historii i kultury dawnej Rusi, Bydgoszcz 2010.pl_PL
dc.referencesWójtowicz M., Najstarsze datowane inskrypcje słowiańskie X–XIII w., Poznań 2005.pl_PL
dc.referencesWright A. D., The Structure of Wisdom 11–19, CBQ 27, 1965, s. 28–34.pl_PL
dc.referencesWroński S., Mądrość, Kraków 2010.pl_PL
dc.referencesYoder C. R., The Woman of Substance. A Socioeconomic Reading of Proverbs 31:10–31, JBL 122, 2003, s. 427–447.pl_PL
dc.referencesZamfir K., Quest for Wisdom as Quest for Identity. The Case of the Deuterocanonical Wisdom Literature, SUBB.TCL 53, 2008, s. 79–89.pl_PL
dc.referencesZapasko Ja.P., Pamjatki knižkovogo mistectva. Ukraïns’ka rukopisna kniga, L’viv 1995.pl_PL
dc.referencesZernack K., Die burgstädtischen Volksversammlungen bei den Ost- und Westslaven. Studien zur verfassungsgeschichtlichen Bedeutung des Veče, Wiesbaden 1967.pl_PL
dc.referencesZnosko A., Mały słownik wyrazów starocerkiewno-słowiańskich i terminologii cerkiewno-teologicznej, Bielsk Podlaski 1983.pl_PL
dc.referencesZolotarev S., O chramach vo imja Sofii Premudrosti Božiej, VNGU.IF 49, 2008, s. 16–19.pl_PL
dc.referencesZolotarev S., Sofija Premudrost’ Božija. Problemy i perspektivy religiozno-filosofskogo i iskusstvovedčeskogo osmyslenija, GRCR 44/45, 2008, s. 228–330.pl_PL
dc.referencesŽavoronkov P. I., Kul’tura Nikejskoj imperii, [in:] Kul’tura Vizantii. XIII – pervaja polovina XV v., Moskva 1991, s. 46–85.pl_PL
dc.referencesŽivković B., Bogorodica Ljeviška. Crteži fresaka, Beograd 1990.pl_PL
dc.referencesŽivković B., Gračanica. Crteži fresaka, Beograd 1989.pl_PL
dc.referencesŽivković B., Manasija. Crteži fresaka, Beograd 1983.pl_PL
dc.referencesŽivković B., Ravanica. Crteži fresaka, Beograd 1990.pl_PL
dc.contributor.authorEmailfilslow@uni.lodz.plpl_PL
dc.identifier.doi10.18778/7969-825-7


Files in this item

Thumbnail
Name:
Brzozowska_Sofia_Byzantina_XXI ...
Size:
13.62Mb
Format:
PDF
View/Open
Thumbnail
Name:
Byzantina_Lodziensia_XXIV_okla ...
Size:
482.9Kb
Format:
JPEG image
Description:
okładka
View/Open
Thumbnail
Name:
license_rdf
Size:
805bytes
Format:
application/rdf+xml
View/Open

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe
Except where otherwise noted, this item's license is described as Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe