Zastosowanie Systemów Informacji Geograficznej (GIS) w zachowaniu dziedzictwa kulturowego

Abstract

Systemy Informacji Geograficznej znane w literaturze anglosaskiej jako GIS 1 maj zastosowanie wszędzie tam, gdzie jednym z atrybutów jest położenie obiektu w przestrzeni geograficznej. S one stosowane w wielu dziadzinach (np. administracja, ochrona środowiska, infrastruktura, bezpieczeństwo i inne) oraz w badaniach naukowych (np. geografia, biologia, geodezja, archeologia i inne). Z kolei "Dziedzictwo kulturowe to obiekt, idea powstała w konkretnej rzeczywistości, w określonych warunkach, w oparciu o zasady historyczne, warunkujące rozwiązania architektoniczne i urbanistyczne. Dziedzictwo kulturowe powinno zatem reprezentować historię wszystkich grup społecznych, nawet tych wystrychujących w społeczeństwie marginalnie. Dopiero wtedy będzie ono stanowiło wany element dla rozwoju wiadomości i znajomości historii, a take podstaw dla formułowania pojęcia świadomości narodowej." (Lorenc-Karczewska, Witkowski 2002, s. 125). Wspólną cechą obydwu pojęć jest przestrzeń geograficzna, która określa występowanie dziedzictwa kulturowego na Ziemi i możliwości jej wykorzystania w GIS. Warto w tym miejscu przytoczy opinię Jerzego Gaździckiego: "Zachodzi potrzeba prowadzenia bada dotyczących informacji o zabytkach nieruchomych jako informacji przestrzennej z uwzględnieniem w tych badaniach osiągnięć informatyki, telekomunikacji i geomatyki" (J. Gadzicki 2007, s. 40). Mona do tej opinii włączy równie zabytki ruchome, które tażke posiadaj atrybuty przestrzenne. Systemy Informacji Geograficznej mogą by zastosowane w pracach nad zachowa-niem dziedzictwa kulturowego, przede wszystkim zabytków nieruchomych, którym mona przyporządkować atrybuty przestrzenne. Ustawa 2 o ochronie zabytków i opiece na zabytkami z 2003 r. art. 6. wskazuje między innymi na potrzeb ochrony zbytków nieruchomych a wśród nich: − Zabytków archeologicznych (kurhany, cmentarzyska, relikty działalności gospodarczej i artystycznej i inne pozostałości pradziejowego osadnictwa).