Unia bankowa i jej implikacje dla funkcjonowania sektora bankowego Unii Europejskiej

Abstract

Jeszcze kilka lata temu nikt nie kwestionował konieczności szerszej integracji w sferze bankowości Starego Kontynentu. W miarę jednak gdy kryzys słabł, znikał również początkowy zapał do szeroko zakrojonej współpracy. Propozycja unii bankowej, opartej na trzech stabilnych filarach: wspólnego nadzoru, wspólnego mechanizmu restrukturyzacji i likwidacji oraz wspólnego systemu gwarantowania depozytów, miała stanowić flagowy projekt, pokazujący wewnętrzną spójność Unii oraz gotowość do walki z kryzysami finansowymi w przyszłości. W obliczu zagrożenia niewypłacalnością wielu państw członkowskich, konieczność wprowadzenia wszystkich trzech filarów wydawała się oczywista, jednak gdy przyszło do negocjowania szczegółów nowych mechanizmów okazało się, że kompletna unia bankowa w Europie to odległa perspektywa.

Celem dysertacji jest analiza uwarunkowań działania europejskiego sektora bankowego w świetle ewolucji systemu nadzoru nad tym sektorem. Badanie weryfikuje, czy rzeczywiście reforma nadzoru przyczynia się do poprawienia symetrii kosztów i ryzyka w działalności banków Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem strefy euro. Temat jest stosunkowo nowy i rzadko poruszany w polskiej literaturze przedmiotu.

Koncepcja unii bankowej stanowi kompleksowy plan restrukturyzacji i wzmocnienia nadzoru nad sektorem bankowym w Europie. Umiędzynarodowienie nadzoru wydaje się być naturalną konsekwencją transgranicznego charakteru problemów związanych z rozprzestrzenianiem się trudności instytucji systemu finansowego. Pod znakiem zapytania stoi jednak skuteczność tego rozwiązania, zarówno pod względem podmiotów sprawujących nadzór, jak i rozdziału kompetencji między nimi.