| dc.description.abstract | Proces formowania się burżuazji w Kaliszu początkami sięga pierwszych lat XIX wieku. Podstawę społeczną przyszłych elit gospodarczych Kalisza stanowili emigranci-rzemieślnicy pochodzący z krajów niemieckich, potomkowie emigrantów macedońskiej przybyłych do Kalisza w I połowie XVIII w., kupiectwo żydowskie i nieliczne kupiectwo miejscowe. W grupie burżuazji przemysłowej zdecydowanie przeważali przemysłowcy wyznania ewangelickiego i pochodzenia niemieckiego, grupę burżuazji kupiecko-bankierskiej zdominowali Żydzi, w grupie entreprenerów, liwerantów, dzierżawców dochodów skarbowych także dominowali przedstawiciele społeczności żydowskiej. Dzięki protekcyjnej polityce rządu Królestwa Polskiego, w Kaliszu w latach 1815-1830 znakomicie rozwinął się przemysł włókienniczy, produkujący na rynki rosyjskie i chińskie; na znaczeniu zyskały: przemysł garbarski, piwowarski, mydlarski. Intensywnie rozwijał się handel, poważny udział w działalności gospodarczej posiadał kredyt prywatny. Restrykcje rządu carskiego wymierzone po powstaniu listopadowym w Królestwo Polskie, bezpośrednio dotknęły kaliski ośrodek gospodarczy. Znacznie spadła produkcja przemysłowa, zatrudnienie, zmalały obroty handlowe. Mimo wyraźnych oznak recesji, miejscowe manufaktury z powodzeniem produkowały na rynek lokalny, obsługiwany przez miejscowych kupców i bankierów. Okres stagnacji utrzymał się do lat 70. XIX wieku. Kaliskie elity gospodarcze intensywnie uczestniczyły w działalności społecznej współpracując aktywnie na tym polu z zamożnym, okolicznym ziemiaństwem. Wyrazem pozycji ekonomicznej kaliskiej burżuazji, prestiżu i uznania w lokalnym środowisku było posiadanie okazałych nieruchomości, ekskluzywne wyposażenie mieszkań, wojaże zagraniczne. Nieliczni weszli w posiadanie dóbr ziemskich. Wśród burżuazji niemieckiej skromne elementy asymilacji zaistniały w drugim, a nawet trzecim pokoleniu. Żydowskie elity finansowo-bankierskie w niewielkim stopniu ulegały procesom akulturacji. Obie grupy z ogromnym dystansem odnosiły się do polskich powstań narodowych. Natomiast mniejszość macedońska uległa polonizacji już w I połowie XIX w. | pl_PL |
