Niepełnosprawność, młodość a aktywność zawodowa w świetle badań dotyczących młodych osób niepełnosprawnych w województwie podkarpackim

Abstract

Young disabled people are in a special situation in the labour market as in their case two factors limiting the chances of getting employment coincide: young age and disability. Employment seems to be of a particular importance for this group as (in addition to providing financial independence) it helps to build self-esteem and attain adulthood, i.e. leave family home and start a family. The article discusses issues related to the labour market participation of young disabled people (aged 18–29 years): characteristics of their employment and the reasons for inactivity and unemployment. The analyzed issues also include motivations of young disabled people to take up work and their attitude towards their young age and disability as factors differentiating chances in the labour market. The presentation of these issues was based on the data from the last National Census and the results of the research conducted by the author, which focused on the situation of young disabled people in the labour market in Podkarpacie region. The article ends with recommendations on how to promote the activity of young people with disabilities.

Młode osoby niepełnosprawne znajdują się w szczególnej sytuacji na rynku pracy – w ich przypadku zbiegają się bowiem dwa czynniki ograniczające szanse na zdobycie zatrudnienia: młody wiek i ograniczenia sprawności. Podjęcie pracy w przypadku tej grupy osób wydaje się szczególnie istotne, gdyż oprócz zapewnienia niezależności finansowej pomaga ona w budowaniu poczucia własnej wartości oraz jest elementem nabycia statusu osoby dorosłej i podjęcia takich działań, jak np. opuszczenie domu rodzinnego i założenie własnej rodziny. W artykule poruszone zostały kwestie związane z aktywnością zawodową młodych osób niepełnosprawnych (w wieku 18–29 lat) – charakterystyka podejmowanego przez nie zatrudnienia oraz przyczyny bierności zawodowej i bezrobocia. Omówione zostały także takie zagadnienia, jak motywacje młodych osób niepełnosprawnych do podjęcia pracy zawodowej oraz stosunek do swojego młodego wieku i niepełnosprawności jako czynników różnicujących szanse na rynku pracy. Kwestie te przedstawione zostały na podstawie danych z ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego oraz wyników badań przeprowadzonych przez autorkę, dotyczących sytuacji młodych osób niepełnosprawnych na rynku pracy w województwie podkarpackim. Artykuł kończą rekomendacje co do sposobów wspierania aktywności zawodowej młodych osób niepełnosprawnych.