Linguistic Equivalence of the Hebrew Term Eden in Slavic Translations of the Bible

Kawecka, Agata; Zarębski, Rafał

dc.contributor.author	Kawecka, Agata
dc.contributor.author	Zarębski, Rafał
dc.date.accessioned	2017-04-27T12:13:59Z
dc.date.available	2017-04-27T12:13:59Z
dc.date.issued	2016
dc.identifier.issn	2084-140X
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/21421
dc.description.abstract	The authors study different equivalents of the Hebrew word Eden in selected old and new Slavic translations of the Bible. The equivalents of this lexeme have been excerpted from several Slavic translations of the Bible, which were selected on the basis of diverse criteria. The translations are presented chronologically and old translations are opposed to the new ones. They represent three groups of Slavic languages: West Slavic, East Slavic and South Slavic and are connected with the base of translation, i.e. the original text and/or Greek or Latin text. They can also be classified according to religious denomination and the strategy of the translation.The observation of those equivalents enables us to see not only their variety and mutual influence among translations but also the struggle of Slavic translators with a very difficult language matter. Many factors were important in that struggle: genetic and structural distances between Semitic and Slavic languages, different perceptions of reality in distant cultures, the discrepancy between biblical and Slavonic realities and the influence of religious denomination. Another important factor was the state of biblical knowledge at the time – incomparably poorer in the case of the oldest Slavic translations in comparison to modern ones.	en_GB
dc.language.iso	en	en_GB
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	en_GB
dc.relation.ispartofseries	Studia Ceranea. Journal of the Waldemar Ceran Research Centre for the History and Culture of the Mediterranean Area and South-East Europe;6
dc.subject	Slavic old and new translations of the Bible	en_GB
dc.subject	proper names	en_GB
dc.subject	Eden	en_GB
dc.title	Linguistic Equivalence of the Hebrew Term Eden in Slavic Translations of the Bible	en_GB
dc.type	Article	en_GB
dc.rights.holder	© Copyright by Authors, Łódź 2016; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016	en_GB
dc.page.number	[43]-60
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Katedra Filologii Słowiańskiej
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Historii Języka Polskiego
dc.identifier.eissn	2449-8378
dc.references	Bible svata aneb všecka svata pisma Stareho i Noveho Zakona podle posledniho vydani kralickeho z roku 1613, http://www.etf.cuni.cz/~rovnanim/bible/k/Mt1.php [21 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia hebrajska, http://tanach.leszek-kwiatkowski.eu/ [15 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia Krolowej Zofii (szaroszpatacka): wraz ze staroczeskim przekładem Biblii, ed. S. Urbańczyk, V. Kyas, Wrocław 1965–1971.	en_GB
dc.references	Biblia Sacra Vulgata, http://www.drbo.org/lvb/ [20 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia Swięta tho iest Księgi Starego y Nowego Zakonu, wlaśnie z żydowskiego, greckiego y łacińskiego, nowo na Polski ięzyk z pilnością y wiernie wyłożone.… drukowano w Brześciu Litewskim z roskazania a nakładem… Mikolaia Radziwila… Roku Pańskiego [1563] miesiąca Wrzesnia dnia czwartego, http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=83322from= publication [19 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia święta, to jest księgi Starego i Nowego Przymierza z żydowskiego i greckiego języka na polski pilnie i wiernie przetłumaczone, Gdańsk 1632, http://www.bibliagdanska.pl/biblia. php?d [12 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia To Iest Księgi Starego Y Nowego Testamentu, Według Łacińskiego przekładu starego, w kościele powszechnym przyiętego, na Polski ięzyk z pilnością przełozone […] Przez […] Iakuba Wuyka […], http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=12433 [11 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia to jest Księgi starego i Nowego Przymierza. Księgi Nowego Przymierza Kto pospolicie Nowym Testamentem zową z wielką pracą y pilnym poprawieniem z Greckiego na Polski ięzyk przetłumaczone, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/docmetadata?id=4263from=publication [10 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblia to jest księgi Starego i Nowego zakonu na polski język z pilnością według łacińskiej Biblii, od Kościoła krześcijańskiego powszechnie przyjętej, nowo wyłożona…, Krakow 1561, http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/doccontent?id=230780from=FBC [12 IV 2016].	en_GB
dc.references	Biblija ili Sveto pismo Staroga i Novoga zavjeta, http://www.pouke.org/svetopismo/ [15 IV 2016].	en_GB
dc.references	BJBLJ Cžeska to gest Swate Pjsmo Podle Starožitneho a Obecneho Latinskeho od Wsseobecne Cyrkwe Swate Ržjmske potwrzeneho a vžjwaneho Přeľoženj […] W Starem Městě Pražskem w Kollegi Sw. Kljmenta Towaryšstwa P. Gežjsse skrze Joachyma Jana Kamenickeho Faktora Leta M. DCC. XV. [= 2. dil] Prorokowe A Knihy Machabeysky. Nakladem Dědictwj Swateho Waclawa […] Leta 1712. [= 3. dil] Druhy djl Biblj totižto Nowy Zakon Podle stareho obecneho Latinskeho textu, od samospasytedlne Ržjmske Katoljcke Cyrkwe schwaleneho, a až posawad wtež Cyrkwi vžjwaneho […] Leta Paně 1677 […] [= 3. dil, NZ].	en_GB
dc.references	Česky ekumenicky překlad: Pismo svate Stareho i Noveho Zakona podle ekumenickeho vydani z r. 1985, Praha 1987, http://www.biblenet.cz/ [23 IV 2016].	en_GB
dc.references	Jeruzalemska bible. Pismo svate vydane Jeruzalemskou biblickou školou, Praha 2005, http://www.jeruzalemskabible.cz/ [24 IV 2016].	en_GB
dc.references	Novum Testamentum Graece et Latine, ed. E. Nestle, K. Aland, Stuttgart 1984, https://sites.google.com/site/nestle1904/mat/23 [20 IV 2016].	en_GB
dc.references	Pismo svate Stareho zakona, ed. F. Kotalik, J. Merell, Praha 1955–1958.	en_GB
dc.references	Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z językow oryginalnych, ed. K. Dynarski, 1Poznań 1965, 41983, http://biblia.deon.pl/ [15 IV 2016].	en_GB
dc.references	Septuaginta, ed. A. Rahlfs, 9Stuttgart 1971, http://www.ellopos.net/elpenor/physis/septuagintgenesis/41.asp?pg=5 [21 IV 2016].	en_GB
dc.references	Staročeska bible Dražďanska a Olomoucka: kriticke vydani nejstaršiho českeho překladu bible ze 14. stoleti. 3, Genesis – Esdraš, ed. V. Kyas, Praha 1988.	en_GB
dc.references	Библия сиреч Книгите на Свещеното Писание на Вехтия и Новия Завет, http://www.bgpatriarshia.bg/index.php?file=bible_old_testament.xml [16 IV 2016].	en_GB
dc.references	Библия сиречь книги Ветхого и Нового Завета на языке словенском, Острог 1581.	en_GB
dc.references	Библия, сиреч Священото писание на вехтий и новий завет. Вярно и точно преведено от първообразното, Цариград 1871, http://biblia.bg/index.php?k=30g=1tr2=1 [16 IV 2016].	en_GB
dc.references	“Библия руска” выложена доктором Франциском Скориною из славного града Полоцка, Богу кочти и людем посполитым к доброму научению, Прага 1517–1519.	en_GB
dc.references	Bieńkowska D., Nazwy własne i formy od nich derywowane w XVI-wiecznych przekładach tekstow ewangelicznych, AUL.FL 27, 1993, p. 9–14.	en_GB
dc.references	Bieńkowska D., O niektorych problemach przekładu biblijnego (na przykładzie miast, miasteczek i wsi), [in:] Biblia w kulturze polskiej, ed. S. Rzepczyński, Słupsk 1996, p. 215–228.	en_GB
dc.references	Bjelajac B., Sveto pismo u Srba, Beograd 1997.	en_GB
dc.references	Breza E., Odmiana nazw własnych w Nowym Testamencie Biblii Wujka i Biblii Tysiąclecia, [in:] Biblia a kultura Europy, vol. I, ed. M. Kamińska, E. Małek, Łodź 1992, p. 152–159.	en_GB
dc.references	Cieślikowa A., Jak „ocalić w tłumaczeniu” nazwy własne?, [in:] Między oryginałem a przekładem II.	en_GB
dc.references	Przekład, jego tworzenie się i wpływ, ed. J. Twardzikowa, M. Filipowicz-Rudek, Krakow 1996, p. 311–320.	en_GB
dc.references	Cieślikowa A., Onimizacja, apelatywizacja a derywacja, [in:] Onimizacja i apelatywizacja, ed. Z. Abramowiczowa, E. Bogdanowicz, Białystok 2006, p. 47–56.	en_GB
dc.references	Dittmann R., Mistni jmena v českych překladech Stareho zakona, Olomouc 2009.	en_GB
dc.references	Długosz-Kurczabowa K., Apelatywizacja biblijnych nazw własnych w języku polskim, Wrocław–Warszawa–Krakow 1990.	en_GB
dc.references	Długosz-Kurczabowa K., Onomastyka Nowego Testamentu, SOcc 46–47, 1989–1990, p. 71–88.	en_GB
dc.references	Encyklopedia katolicka, vol. XVI, ed. S. Wilk, Lublin 2012.	en_GB
dc.references	Friedelowna T., Biblijna onomastyka w staro-cerkiewno-słowiańskim Psałterzu synajskim, AUNC. FP 40, 1993, p. 3–25.	en_GB
dc.references	Kamińska M., Onomastyka biblijna tekstow przekładowych jako problem badawczy, [in:] Onomastyka literacka, ed. M. Biolik, Olsztyn 1993, p. 321–328.	en_GB
dc.references	Klawek A., Onomastyka biblijna, On 7, 1961, p. 403–416.	en_GB
dc.references	Komarek K., Apelatywizacja w toponimii biblijnej, [in:] Onimizacja i apelatywizacja, ed. Z. Abramowiczowa, E. Bogdanowicz, Białystok 2006, p. 113–117.	en_GB
dc.references	Komarek K., Osobni jmena v českych biblich, Olomouc 2000.	en_GB
dc.references	Księga Rodzaju. Wstęp – Przekład z oryginału. Komentarz, vol. I.1, ed. S. Łach, Poznań 1962.	en_GB
dc.references	Księgi prorokow mniejszych. Ozeasza – Joela – Amosa – Abdiasza – Jonasza – Micheasza. Wstęp – Przekład z oryginału. Komentarz, ed. S. Łach, Poznań 1968.	en_GB
dc.references	Kwilecka I., Rola przekładow biblijnych w rozwoju języka polskiego od Średniowiecza do Renesansu, [in:] eadem, Studia nad staropolskimi przekładami Biblii, Poznań 2003, p. 265–279.	en_GB
dc.references	Kwilecka I., Średniowieczna Biblia francuska a najstarsze zachodniosłowiańskie przekłady biblijne, [in:] eadem, Studia nad staropolskimi przekładami Biblii, Poznań 2003, p. 153–175.	en_GB
dc.references	Malec M., Onomastyka w „Rozmyślaniu przemyskim”, Po 22–23, 2003, p. 345–390.	en_GB
dc.references	Moszyński L., Hebr. ha – Adam: nomen apellativum – nomen proprium w renesansowych przekładach biblijnego opisu życia pierwszego człowieka (Gn I 26 – V5), Sla 61, 1992, p. 503–508.	en_GB
dc.references	Moszyński L., Szymon Budny jako onomasta. 3. Ojkonimia, [in:] Ogrod nauk filologicznych. Księga Jubileuszowa poświęcona Profesorowi Stanisławowi Kochmanowi, ed. W. Chlebda, M. Balowski, Opole 2005, p. 445–455.	en_GB
dc.references	Naumow A., Franciszek Skoryna z Połocka jako biblista, КМс 18, 2009, p. 166–173.	en_GB
dc.references	Odelain O., R. Seguineau, Dictionnaire des noms propres de la Bible, Paris 1978.	en_GB
dc.references	Osadnik W., Teoria wielosystemowa i rodzaje ekwiwalencji w przekładzie, Katowice 2010.	en_GB
dc.references	Rienecker F., Maier G., Leksykon biblijny, ed. W. Chrostowski, Warszawa 2001.	en_GB
dc.references	Rospond S., Onomastica sacra w Nowym Testamencie: Ewangelia św. Marka w świetle nazewnictwa, On 28, 1983, p. 5–32.	en_GB
dc.references	Rospond S., Onomastica sacra. 3. Ewangelia św. Mateusza w świetle nazewnictwa, RHu 30–31.6, 1982–1983, p. 183–191.	en_GB
dc.references	Slovnik spisovneho jazyka českeho, http://ssjc.ujc.cas.cz/search.php?hledej=Hledatheslo= zahradasti=EMPTYwhere=heslahsubstr=no [20 IV 2016].	en_GB
dc.references	Słownik języka polskiego, ed. W. Doroszewski, vol. I–XI, Warszawa 1996–1997.	en_GB
dc.references	Słownik staropolski, ed. S. Urbańczyk, vol. I–XI, Krakow 1953–2002.	en_GB
dc.references	Słownik wiedzy biblijnej, ed. B.M. Metzger, M.D. Coogan, Warszawa 1997.	en_GB
dc.references	Solak E., Nowobułgarska Biblia i jej język, Krakow 1997.	en_GB
dc.references	Sowa F., Osobowe nazwy własne w polskich przekładach Biblii, [in:] Biblia a kultura Europy, vol. I, ed. M. Kamińska, E. Małek, Łodź 1992, p. 81–85.	en_GB
dc.references	Umińska-Tytoń E., Nazwy osobowe w tzw. dynamicznym przekładzie Nowego Testamentu, [in:] Onomastyka literacka, ed. M. Biolik, Olsztyn 1993, p. 329–335.	en_GB
dc.references	Zarębski R., Nazwy osobowe w polskich przekładach Nowego Testamentu, Łodź 2006.	en_GB
dc.references	Zarębski R., Tłumaczenie obcych nazw geograficznych w dawnych i wspołczesnych polskich przekładach Nowego Testamentu, [in:] Studia nad słownictwem dawnym i wspołczesnym językow słowiańskich, ed. J. Kamper-Warejko, I. Kaproń-Charzyńska, J. Kulwicka-Kamińska, Toruń 2007, p. 113–123.	en_GB
dc.references	Znosko A., Słownik cerkiewnosłowiańsko-polski, Białystok 1996.	en_GB
dc.references	Български тълковен речник, ed. Д. ПОПОВ, София 2001.	en_GB
dc.references	ДОНЕВ Д., Историята на българската Библия, http://old.evangelskivestnik.net/ statia.php?mysid=37 [20 IV 2016].	en_GB
dc.references	ЗАРЕМБСКИ Р., Номинации с определителна филиативна дескрипция в Зографския кодекс на фона на някои славянски преводи на Евангелието, Pbg 37.4, 2013, p. 81–94.	en_GB
dc.references	ИВАНОВА Д., Традиция и приемственост в новобългарските преводи на Евангелието. Текстология и език, Пловдив 2002.	en_GB
dc.references	ИВАНОВА Д., Езикът на Библията. Български синодален превод 1925 г., Пловдив 2003.	en_GB
dc.references	К истории отечественной Библии (130-летие Синодального перевода), www.rpsc-spb.ru/2010-12-23-14-47-16 [22 IV 2016].	en_GB
dc.references	МОСКОВЉЕВИЋ M., Речник савременог српског jезика с jезичким саветником, Београд 2000.	en_GB
dc.references	ПЕТКОВИЋ C., Речник црквенословенскога jезика, Сремски Карловци 1935.	en_GB
dc.references	ЧОЛОВА С., Към въпроса за библейските преводи в България, http://ebox.nbu.bg/pro/2%20Zv.%20Cholova%20+%20r.pdf [28 IV 2016].	en_GB
dc.contributor.authorEmail	agata.kawecka@uni.lodz.pl
dc.contributor.authorEmail	rafal_zarebski@uni.lodz.pl
dc.identifier.doi	10.18778/2084-140X.06.03

Pliki tej pozycji

Nazwa:: 0_3_[43]-60_Kawecka.pdf
Rozmiar:: 385.0KB
Format:: PDF

Oglądaj/Otwórz

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Studia Ceranea Vol. 6/2016 [29]

Pokaż uproszczony rekord