Finansowe determinanty rozwoju przedsiębiorczości w regionach przygranicznych Polski Wschodniej w konfrontacji z regionem łódzkim

Abstract

Wspieranie przedsiębiorczości w regionach o słabym potencjale ekonomiczno-społecznym jest jednym z głównych założeń realizowanej polityki spójności. Wspólnota Europejska aktywnie wspiera inicjatywy pro - przedsiębiorcze głównie z uwagi na specyfikę sektora MŚP. Przedsiębiorstwa te odgrywają ważną rolę w rozwoju każdej gospodarki z uwagi na ich znaczący udział w tworzeniu PKB, w zatrudnieniu oraz inwestycjach. Przedsiębiorstwa z sektora MŚP charakteryzują się dodatkowo silną elastycznością oraz podatnością na zmiany zachodzące na rynku. Stanowią one główną siłę motoryczną gospodarki, a wspieranie inicjatyw skłaniających obywateli do zakładania nowych przedsiębiorstw traktowane jest przez Wspólnotę, jako jeden z głównych filarów strategii zatrudnienia. Ważne jest, zatem, aby prawidłowo zidentyfikować czynniki, które determinują powstawanie oraz rozwój przedsiębiorczości w regionie. Wskazanie oraz umiejscowienie czynników przyczyniających się do poprawy warunków przedsiębiorczości w ujęciu regionalnym ma ogromne znaczenie dla rozwoju społeczno - gospodarczego regionów oraz wzrostu ich konkurencyjności w ujęciu globalnym. Unia Europejska w ramach prowadzonej polityki spójności stosuje szereg instrumentów, których celem jest rozwój przedsiębiorczości. Unia Europejska za jeden z głównych priorytetów stawia zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej regionów Wspólnoty, które są najsłabiej rozwinięte. Województwa: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie oraz warmińsko - mazurskie zaliczane są do najuboższych w Unii, bowiem PKB mierzony parytetem siły nabywczej w żadnym z nich nie przekracza 40% średniej UE. Problemy niskiego rozwoju Polski Wschodniej w porównaniu z centralną częścią kraju wynikają przede wszystkim z zaszłości historycznych oraz ich przygranicznego położenia. Są one na tyle silną determinantą ich rozwoju, iż w dalszym ciągu przesądzają o ich społeczno-ekonomicznej peryferyjności. Procesy rozwoju społeczno - ekonomicznego cechuje wyraźna nierównomierność przestrzenna, wynikająca z uwarunkowań historycznych, zmieniających się zasobów kapitału ludzkiego, społecznego, naturalnego i ekonomicznego. Polskie regiony, tudzież województwa, różnią się między sobą przede wszystkim pod względem wielkości obszaru oraz liczby mieszkańców, jak również zakresem realizowanych inwestycji. Najszybciej rozwijają się regiony, w których występują duże ośrodki miejskie, takie jak Warszawa, Łódź, Kraków, Poznań czy Wrocław, natomiast do najsłabiej rozwiniętych należą obszary Polski Wschodniej, które definiowane są przez przedsiębiorców w kategoriach rustykalnych, pejoratyzujących ich potencjał gospodarczy. Polska Wschodnia często postrzegana jest, jako obszar biedy, „Polska B”. Z tego powodu w rozprawie doktorskiej zdecydowano się podjąć problem przedsiębiorczości w regionie łódzkim w konfrontacji do peryferyjnych regionów przygranicznych Polski Wschodniej. Region łódzki określany jest, jako konkurencyjny z dużą dynamiką powstawania nowych firm, szczególnie z sektora MŚP. Celem pracy jest zidentyfikowanie oraz ocena skuteczności czynników o charakterze finansowym, które wpływają na powstawanie nowych przedsiębiorstw w badanych regionach a także ich empiryczna weryfikacja na przykładzie regionów przygranicznych Polski Wschodniej (tj. lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego) i regionu łódzkiego.