Szlachta wieluńska od XIV do połowy XVI wieku

Abstract

Niniejsza praca ma za zadanie nakreślić obraz szlachty wieluńskiej i rozmieszczenie jej dóbr do połowy XVI w. Zaliczono do niej nie tylko szlachtę, której siedziby rodowe znajdowały się w powiecie wieluńskim, ale także przedstawicieli tych rodów i rodzin, którzy co prawda swoje dobra rodowe mieli poza omawianym obszarem, ale posiadali tutaj jakieś majątki. Realizację tego zadania poprzedziły dokładne badania nad poszczególnymi miejscowościami i rodzinami szlacheckimi. Podstawę wnioskowania stanowią zatem badania osadnicze i monografie rodzinne. Zawierają one informacje o statusie społecznym i majątkowym danej osoby, o jej kolejach życia, potomstwie, lokalizacji posiadanych włości. Dokładna analiza jednostkowych i rodzinnych losów pozwoliła prześledzić także sposób przechodzenia majętności w inne ręce, przyczyny awansu bądź degradacji społecznej. Pod względem terytorialnym praca obejmuje przede wszystkim obszar powiatu wieluńskiego w jego średniowiecznych i wczesnonowożytnych granicach oraz te dzielnice Polski, w których znajdowały się dobra opisywanej szlachty. Dolną cezurę chronologiczną niniejszej rozprawy stanowią pierwsze źródłowo poświadczone informacje o poszczególnych rodzinach szlachty wieluńskiej. Natomiast datą końcową są opublikowane przez A. Pawińskiego w trzynastym tomie Źródeł dziejowych rejestry poborowe powiatu wieluńskiego z lat 1552-1553.