dc.contributor.author | Gajda, Anetta | |
dc.date.accessioned | 2015-04-17T15:51:21Z | |
dc.date.available | 2015-04-17T15:51:21Z | |
dc.date.issued | 2014 | |
dc.identifier.issn | 2299-9310 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/8030 | |
dc.description | Spójność tekstu specjalistycznego / Małgorzata Kornacka (red.) | pl_PL |
dc.description.abstract | Podstawę materiałową stanowią książki popularnonaukowe wybitnych uczonych żyjących na
przełomie XIX i XX wieku: W. Wilkosza, J. Dembowskiego, M. Brzezińskiego i J. Woronieckiego.
Celem autorki jest ukazanie bogactwa mechanizmów spójnościowych w analizowanych
tekstach. Interesuje nas zarówno spójność lokalna na poziomie nawiązań międzyzdaniowych,
spójność na poziomie ponadzdaniowym (tu zaznacza się wyraźny wpływ wzorca
gatunkowego wykładu ustnego), jak i spójność globalna (która jest ściśle związana z konwencjami
stylowymi oraz gatunkowymi). Analiza struktury tekstu została powiązana z analizą
wpływu czynników pragmatycznych na strukturę omawianych tekstów. Interesujące wydaje
się powiązanie kwestii spójności badanych tekstów z ich retorycznością. | pl_PL |
dc.description.abstract | The aim of this article, which is devoted to textology and rhetorics, is to show processes and
hints of cohesion, which was characteristic of the older popular science texts. In these texts
cohesion was demonstrated in the sentences (local cohesion) and in the text, as well as in the
hipertext (global cohesion). We examined the texts of the outstanding Polish popular science
authors from 19th and 20th centuries: W. Wilkosz, J. Dembowski, M. Brzeziński and J. Woroniecki.
The chosen examples showing cohesive rules for the texts are representative of the
popular science text. The most important stylistic means to signal cohesion are: lexical repetitions,
syntax parallel, metaphors, presuppositions, loci communes. The data was analyzed
in three parts of the article: 1. Cohesive function of repetition and parallel mechanisms, 2.
Thematic and structural function of metaphor, 3. Pragmatic cohesion (presuppositions, loci
communes). The analysis confirms the hypothesis that there are more evident cohesive signals
in popular science texts than in strictly scientific ones. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej Uniwersytet Warszawski | pl_PL |
dc.relation.ispartofseries | Studi@ Naukowe;23 | |
dc.rights | Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/ | * |
dc.title | Mechanizmy spójnościowe w dawnych tekstach popularnonaukowych | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.page.number | 7-21 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki | pl_PL |
dc.references | Andrychowicz, A. (2005), Metafora w tekście specjalistycznym jako obiekt przekładu, (w:) J. Lewandowski/ M. Kornacka (red.), Teksty specjalistyczne w kontekstach zawodowych i tłumaczeniach, Warszawa, (Języki Specjalistyczne 5), s. 127–131. | pl_PL |
dc.references | Awdiejew, A./ G. Habrajska (2006), Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, t. 2, Łask. | pl_PL |
dc.references | Bartmiński, J./ S. Niebrzegowska-Bartmińska (red.) (2009), Tekstologia, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Bellert, I. (1971), O pewnym warunku spójności tekstu, (w:) M. R. Mayenowa (red.), O spójności tekstu, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | Bojar, B. (1991), Zarys językoznawstwa dla studentów bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Duszak, A. (1998), Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Grucza, S. (2003), Badania z zakresu lingwistyki tekstu specjalistycznego w Polsce, (w:) B. Z. Kielar/ S. Grucza (red.), Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych, Warszawa, (Języki Specjalistyczne 3), s. 35–55. | pl_PL |
dc.references | Grucza, S. (2004), Od lingwistyki tekstu do lingwistyki tekstu specjalistycznego, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Habrajska, G. (2004), Spójność tekstu w gramatyce komunikacyjnej, (w:) tejŜe, Komunikacyjna analiza i interpretacja tekstu, Łódź, s. 151–157. | pl_PL |
dc.references | Kornacka, M. (2006), W poszukiwaniu formalnych współczynników spójności tekstu specjalistycznego: próba ich wyprowadzenia z istniejących koncepcji spójności i jej wykładników, (w:) J. Lewandowski/ M. Kornacka/ W. Woźniakowski (red.), Teksty specjalistyczne w kontekstach międzykulturowych i tłumaczeniach, Warszawa, (Języki Specjalistyczne 6), s. 87–110. | pl_PL |
dc.references | Kornacka, M. (2007), W kwestii załoŜeń wielopoziomowego opisu spójności znaczeniowej, (w:) M. Kornacka (red.), Teksty specjalistyczne jako nośniki wiedzy fachowej, Warszawa, (Języki Specjalistyczne 7), s. 229–256. | pl_PL |
dc.references | Korolko, M. (1990), Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Krauz, M. (1995), Powtórzenie jako czynnik spajający tekst, (w:) T. Ampel (red.), O stylu poezji i prozy. Funkcje, kategorie, struktury, Rzeszów, s. 51–56. | pl_PL |
dc.references | Lausberg, H. (2002), Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przekł. A. Gorzkowski, Bydgoszcz. | pl_PL |
dc.references | Lisowska-Magdziarz, M. (2006), Analiza tekstu w dyskursie medialnym, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Majkowski, G. (2007), Kohezja w publicystyce okresu Oświecenia, Łódź. | pl_PL |
dc.references | Mayenowa, M. R. (1993), Spójność tekstu a postawa odbiorcy, (w:) tejŜe, Studia i rozprawy, wybór i opracowanie A. Axer, T. Dobrzyńska, Warszawa, s. 187–201. | pl_PL |
dc.references | Mayenowa, M. R. (red.) (1971), O spójności tekstu, Wrocław. | pl_PL |
dc.references | Starzec, A. (1999), Współczesna polszczyzna popularnonaukowa, Opole. | pl_PL |
dc.references | Wajszczuk, J. (1983), Tekst spójny czy po prostu tekst?, (w:) T. Dobrzyńska/ E. Janus (red.), Tekst i zdanie. Zbiór studiów, Wrocław, s. 117–137. | pl_PL |
dc.references | Waszczuk, A. (2005), W kwestii typologii metafor technolektalnych, (w:) J. Lewandowski/ M. Kornacka (red.), Teksty specjalistyczne w kontekstach zawodowych i tłumaczeniach, Warszawa, (Języki Specjalistyczne 5), s. 121–126. | pl_PL |
dc.references | Wierzbicka, A. (2004), O spójności semantycznej tekstu, (w:) J. Bartmiński/ S. Niebrzegowska-Bartmińska (red.), Tekstologia, cz. 1, Lublin, s. 167–180. | pl_PL |
dc.references | Wilkoń, A. (2002), Spójność i struktura tekstu, Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Wyrwas, K./ K. Sujkowska-Sobisz (red.) (2005), Mały słownik terminów teorii tekstu, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Zasztowt, L. (1987), Popularyzacja nauki. Publikacje ksiąŜkowe i czasopisma, (w:) B. Suchodolski (red.), Historia nauki polskiej, t. 4, 1863–1918, cz. 1–2, Wroc- ław, s. 599–788. | pl_PL |
dc.references | Zmarzer, W. (2004), Typologia tekstów specjalistycznych, (w:) B. Z. Kielar/ S. Grucza (red.), Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych, Warszawa, KJS, (Języki Specjalistyczne 3), s. 24–35. | pl_PL |
dc.references | śydek-Bednarczuk U. (1990), Pojęcie spójności w mówionych tekstach dialogowych, (w:) „Socjolingwistyka” 10, s. 71–89. | pl_PL |
dc.references | Brzeziński, M. (1887), Maszyny parowe i koleje Ŝelazne dla ludzi wiejskich napisał W. Olszewski (M. Brzeziński). Wydanie drugie z 14 obrazkami, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Dembowski, J. (1924), Historia jednego pierwotniaka, Warszawa. | pl_PL |
dc.references | Doroszewski, W. (1948), Rozmowy o języku, Radiowy Instytut Wydawniczy, seria I-IV, t. IV. | pl_PL |
dc.references | Twardowski, K. (1910), O filozofii średniowiecznej. Wykładów sześć, Lwów. | pl_PL |
dc.references | Wilkosz, W. (1938), Liczę i myślę, Kraków. | pl_PL |
dc.references | Woroniecki, J. (1925), Katolicka etyka wychowawcza, t. 1–2, Lublin | pl_PL |