Norwid nieznany – śmierć Boga w Pierścieniu Wielkiej Damy

Abstract

Artykuł jest analizą utworu Norwida pod kątem problematyki związanej ze Śmiercią Boga. Zwracam uwagę na styczność wniosków Norwida z założeniami Nietzschego i Heideggera. Według autora Wiedzy radosnej umarły Bóg pozostawia po sobie Nicość. To właśnie zagospodarowanie tej przestrzeni jest głównym problemem, z jakim zmierzą się bohaterowie Pierścienia Wielkiej Damy. Teatralizacja ich zachowań i sprowadzenie przedmiotów sakralnych do rangi rekwizytów będzie próbą symulacji transcendencji. Norwid wykorzystuje konwencję teatru w teatrze i deus ex machina w sposób ironiczny. To własnie ironia stanie się podstawą nowego gatunku dramatycznego, jakim miała być Norwidowska biała tragedia. Pierścień Wielkiej Damy jest więc nie tylko próbą głębokiej refleksji nad kryzysem metafizyki, ale również próbą wprowadzenia nowej jakości do europejskiej dramaturgii.

The article is an analysis of Norwid’s work in terms of the theme of the Death of God. I focus on the proximity between Norwid’s conclusions and Nietzsche and Heidegger’s presumptions. According to the author of The Joyful Wisdom, dead God leaves Nothingness behind himself. The filling of this space is the major problem which the protagonists of the Pierścień Wielkiej Damy will face. Through dramatization of their behavior and downgrading religious objects to the role of props they will be an attempt at simulating transcendence. Norwid uses the conventions of a play within a play and deus ex machina ironically. It is irony that will become the basis for a new kind of drama, which originally a Norwidian white tragedy was supposed to be. Pierścień Wielkiej Damy is not only an attempt to at a deeper reflection on the crisis of metaphysics, but also to introduce new quality to European drama.