| dc.contributor.author | Zatora, Anna | |
| dc.date.accessioned | 2025-12-29T08:28:57Z | |
| dc.date.available | 2025-12-29T08:28:57Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.identifier.citation | Zatora, Anna. 2025. „Przyjemność i literatura dla młodych (zbyt) dorosłych. Wokół «Stanu splątania» Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel i «Rodziny Monet» Weroniki Anny Marczak”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 13 (grudzień):180-202. https://doi.org/10.24917/23534583.13.10 | pl_PL |
| dc.identifier.issn | 2353-4583 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/57109 | |
| dc.description.abstract | Artykuł podejmuje temat ewolucji literatury dla młodzieży i rozwoju odmiany gatunkowej young adult w kontekście kultury popularnej i jej recepcji w różnych grupach odbiorców. Społecznościowy charakter procesu czytania i rozwój platform cyfrowych (Wattpad, BookTok, Bookstagram) wpłynęły na kształt współczesnego rynku wydawniczego. Autorka zestawia powieść "Stan splątania" Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel i cykl "Rodzina Monet" Weroniki Anny Marczak, analizując ich konstrukcję w kontekście elementów dydaktycznych i przyjemności lektury, a także rozważa wieloadresatywność tych utworów. | pl_PL |
| dc.description.abstract | The article explores the evolution of young adult literature and the evolution of
the genre in the context of popular culture and its reception in different audiences.
The social context of the reading process and the development of digital platforms
(Wattpad, BookTok, Bookstagram) have influenced the shape of the modern publishing
landscape. The author compares the novel "Stan splątania" [“State of Confusion/
Entanglement”] by Roksana Jędrzejewska-Wróbel and the series "The Monet Family" by
Weronika Anna Marczak, analyzing their construction in terms of didactic elements
and pleasure of reading, and also considers the reception of these works by different
groups of readers. | pl_PL |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie | pl_PL |
| dc.relation.ispartofseries | Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; | |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
| dc.subject | literatura young adult | pl_PL |
| dc.subject | literatura dla młodzieży | pl_PL |
| dc.subject | wieloadresatywność literatury | pl_PL |
| dc.subject | kultura popularna | pl_PL |
| dc.subject | kultura uczestnictwa | pl_PL |
| dc.subject | young adult literature | pl_PL |
| dc.subject | teenage literature | pl_PL |
| dc.subject | multi-readers literature | pl_PL |
| dc.subject | pop-culture | pl_PL |
| dc.subject | participatory culture | pl_PL |
| dc.title | Przyjemność i literatura dla młodych (zbyt) dorosłych. Wokół „Stanu splątania” Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel i „Rodziny Monet” Weroniki Anny Marczak | pl_PL |
| dc.title.alternative | Pleasure and Young (Too) Adult Literature. Around "Stan splątania" by Roksana Jędrzejewska-Wróbel and "The Monet Family" by Weronika Anna Marczak | pl_PL |
| dc.type | Article | pl_PL |
| dc.page.number | 180-202 | pl_PL |
| dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Kultury Współczesnej, Katedra Teorii Literatury | pl_PL |
| dc.identifier.eissn | 2449-7401 | |
| dc.contributor.authorBiographicalnote | Anna Zatora – Uniwersytet Łódzki – literaturoznawczyni, bibliotekarka, redaktorka. Związana z Katedrą Teorii Literatury UŁ i czasopismem „Zagadnienia Rodzajów Literackich” (2014–) oraz Biblioteką Uniwersytetu Łódzkiego (2015–). Absolwentka studiów filologicznych i kulturoznawczych, w 2021 r. obroniła doktorat z literaturoznawstwa (Uniwersytet Łódzki), w 2022 r. wydała książkę Saga rodzinna w literaturze polskiej XXI wieku. Konwencja czy kontestacja?. Uczestniczyła w projekcie zajmującym się czytelnictwem wśród dzieci i młodzieży, praktykowała w instytucji kultury, organizowała kilka konferencji naukowych, a do dziś zajmuje się redakcją i korektą tekstów. Interesuje się genologią literacką, kulturą popularną (zwłaszcza horrorem) i otwartą nauką. | pl_PL |
| dc.references | Barańska Joanna, Jędrzejewska-Wróbel Roksana, Dziś dziecko nie ma prawa do błędu. To rodzaj opresji [WYWIAD], Onet.pl, 16.10.2022, https://kultura.onet.pl/wywiady-i-artykuly/roksana-jedrzejewska-wrobel-napisala-wyjatkowa-powiesc-o-polskich-nastolatkach/fjlnj09 [dostęp: 2024/10/21]. | pl_PL |
| dc.references | Dobiegała Anna, „Stan splątania” najlepszą książką dla dzieci i młodzieży, „Gazeta Wyborcza”, 20.09.2022, https://classic-1wyborcza-1pl-1d93l2h8w00d4.han3.lib.uni.lodz.pl/archiwumGW/9218329/-Stan-splatania--najlepsza-ksiazka-dla-dzieci-i-ml [dostęp: 2024/10/20]. | pl_PL |
| dc.references | Dobosz Dagmara, Seksualizacja dzieciństwa. Wybrane aspekty, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2019, nr 4, s. 125–134, https://doi.org/10.26881/pwe.2019.47.12 [dostęp: 2024/10/24]. | pl_PL |
| dc.references | Dobosz Dagmara, Kobiecość i męskość w popkulturze z perspektywy młodych dorosłych. Studium jakościowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2021. | pl_PL |
| dc.references | Engeset-Pograniczna Martyna, Książki, które możesz wręczyć nastolatkom bez obciachu, Wyborcza.pl, 28.06.2022, https://wyborcza.pl/7,75517,28598278,daje-ci-te-ksiazke-bez-obciachu.html [dostęp: 2024/20/21]. | pl_PL |
| dc.references | Fisiak Tomasz, 50 odcieni kiczu – notatki o współczesnej literaturze erotycznej, w: Kicz w języku i komunikacji, red. Barbara Kudra, Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 95–102, https://doi.org/10.18778/8088-032-0.09 [dostęp: 2024/10/28]. | pl_PL |
| dc.references | Fiske John, Zrozumieć kulturę popularną, przeł. Katarzyna Sawicka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010. | pl_PL |
| dc.references | Górska Maria Estera, Rodzina Monet. Książki, których nie polecam, „Biblioteka w Szkole” 2023, nr 10, s. 46–47. | pl_PL |
| dc.references | Gromkowska-Melosik Agnieszka, Power Girl i kontrowersje wokół (pop)kulturowej emancypacji kobiet współczesnych, w: Kultura popularna. Konteksty teoretyczne i społeczno-kulturowe, red. Agnieszka Gromkowska-Melosik, Zbyszko Melosik, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010. | pl_PL |
| dc.references | Jaskułowski Krzysztof, Kultura popularna jako pole bitwy. Wokół kulturoznawstwa krytycznego Stuarta Halla, w: Ścięgna konsumpcyjne. Próby z kulturoznawstwa krytycznego, red. Wojciech Józef Burszta, Mariusz Czubaj, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2013, s. 51–77. | pl_PL |
| dc.references | Jędrzejewska-Wróbel Roksana, Stan splątania, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2021. | pl_PL |
| dc.references | Konieczyńska Anna, „Rodzina Monet”: Tajemnice młodzieżowego bestselleru, „Vogue”, 19.03.2023, https://www.vogue.pl/a/rodzina-monet-rozmowa-z-autorka-bestsellerowej-serii-weronikamarczak [dostęp: 2024/10/18]. | pl_PL |
| dc.references | Kownatka-Ruszkowska Agnieszka, O książkach w stylu „Rodziny Monet” – powyborcze refleksje, „Biblioteka w Szkole” 2024, nr 7–8, https://biblioteka.pl/artykul/O-ksiazkach-w-stylu-Rodziny-Monet/13220 [dostęp: 2024/10/13]. | pl_PL |
| dc.references | Kownatka-Ruszkowska Agnieszka, Uczniowie wybrali, co lubią czytać – relacja z Ogólnopolskich Wyborów Książek 2024, „Biblioteka w Szkole” 2024, nr 7–8, s. 4–8. | pl_PL |
| dc.references | Kownatka-Ruszkowska Agnieszka, Polińska Barbara, Gajcy Małgorzata, Drzazga Agnieszka, „Klauzula sumienia” w bibliotece?, Biblioteka w Szkole” 2024, nr 3, https://biblioteka.pl/artykul/Klauzula-sumienia-w-bibliotece/12947 [dostęp: 2024/10/13]. | pl_PL |
| dc.references | Kuffel Zuzanna, Romantyzuje przemoc i seksualizuje relacje. „Rodzina Monet” to nie jest książka dla młodszych nastolatek, „Wysokie Obcasy”, 30.08.2023, https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,173910,30131045,rodzina-monet-to-literackie-zony-hollywood-dla-mlodych.html?disableRedirects=true [dostęp: 2024/10/21]. | pl_PL |
| dc.references | Laureaci 2022, Literacka Podróż Hestii, https://literackapodrozhestii.pl/ archiwum/?edycja=2022 [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | Marciniak Sylwia, Zmiany i perspektywy rozwoju polskiego rynku literatury dla młodzieży, „Toruńskie Studia Bibliologiczne” 2021, nr 2(27), s. 125–156, http://dx.doi.org/10.12775/ TSB.2021.011 [dostęp: 2024/10/15]. | pl_PL |
| dc.references | Marczak Weronika Anna, Rodzina Monet, t. 1: Skarb, You&YA, Muza SA, Warszawa 2023. | pl_PL |
| dc.references | Marczak Weronika Anna, Rodzina Monet, t. 2, cz. 1: Królewna, You&YA, Muza SA, Warszawa 2023. | pl_PL |
| dc.references | Melosik Zbyszko, Kultura popularna, walka o znaczenia i pedagogika, w: Kultura popularna. Konteksty teoretyczne i społeczno-kulturowe, red. Agnieszka Gromkowska-Melosik, Zbyszko Melosik, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010, s. 9–26. | pl_PL |
| dc.references | Mik Jadwiga, „Całkiem szybka ewolucja”. Wstęp do analizy okołopandemicznych przemian społecznych obiegów literatury młodzieżowej w Polsce, „Dzieciństwo. Literatura i Kultura” 2024, nr 6(1), s. 70–99, https://doi.org/10.32798/dlk.1343 [dostęp: 2024/10/16]. | pl_PL |
| dc.references | Moruzi Kristine, Venzo Paul, Introduction, w: Sexuality in Literature for Children and Young Adults, red. Kristine Moruzi, Paul Venzo, Routledge, London–New York 2021, s. 1–29. | pl_PL |
| dc.references | Nowak Marta, Jak „365 dni” dla młodzieży. Przeczytałam pierwszy tom hitu „Rodzina Monet”, Gazeta.pl, 8.06.2023, https://kultura.gazeta.pl/kultura/7,114528,29844679,jak-365-dni-dla-mlodziezy-przeczytalam-pierwszy-tom-hitu.html [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | Rogowicz Kamila, Literatura dla młodzieży – między popularnością a dydaktyzmem, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego” 2017, t. 26, s. 89–98. | pl_PL |
| dc.references | Sobolewska Justyna, „Rodzina Monet”. Nowy hit literatury młodzieżowej. Nieco lepszy niż Pizgacz, „Polityka”, 17.03.2023, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/2204788,1,rodzina-monet-nowy-hit-literatury-mlodziezowej-nieco-lepszy-niz-pizgacz.read [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | „Stan splątania” Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel z Nagrodą Literacka Podróż Hestii, Fundacja Wisławy Szymborskiej, 19.09.2022, https://www.szymborska.org.pl/stan-splatania-roksany-jedrzejewskiej-wrobel-z-nagroda-literacka-podroz-hestii/ [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | Szot Wojciech, Rodzina Monet zamiast Nowaków, „Gazeta Wyborcza”, 6.06.2023, https://classic-1wyborcza-1pl-1d93l2hf40320.han3.lib.uni.lodz.pl/archiwumGW/9247647/RODZINA-MONET-ZAMIAST-NOWAKOW [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | Szot Wojciech, To ją czyta młodzież, „Gazeta Wyborcza”, 17.03.2023, https://classic-1wyborcza-1pl-1d93l2hf40320.han3.lib.uni.lodz.pl/archiwumGW/9239397/TO-JA-CZYTA-MLODZIEZ [dostęp: 2024/10/19]. | pl_PL |
| dc.references | The Guardian View on YA Literature: An Adventure for Teenagers, a Comfort Blanket for Adults, „The Guardian”, 5.05.2024, https://www.theguardian.com/commentisfree/ article/2024/may/05/the-guardian-view-on-ya-literature-an-adventurefor- teenagers-a-comfort-blanket-for-adults [dostęp: 2024/10/16]. | pl_PL |
| dc.references | Wądolny-Tatar Katarzyna, „Stan splątania”. O (wieloadresatywnej) powieści Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel, „Rocznik Biblioteki Kraków” 2022, nr 6, s. 367–377. | pl_PL |
| dc.references | Wróblewski Michał, Zatora Anna, Czytania jak na lekarstwo. Możliwa recepta na niski poziom czytelnictwa wśród nastoletnich chłopców. Refleksja wokół projektu „Boys Reading”, w: Nowoczesne technologie czy tradycyjne metody? O tendencjach krzewienia kultury czytelniczej młodego pokolenia, red. Mariola Antczak, Agata Walczak-Niewiadomska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017, „Nauka – Dydaktyka – PraktykA”, nr 177, s. 121–138. | pl_PL |
| dc.references | Zabawa Krystyna, Zdrowie i starość. Obraz „starych ludzi” w powieści Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel „Stan splątania”, „Czy/tam/czy/tu. Literatura Dziecięca i jej Konteksty” 2021, nr 1–2, s. 48–49, https://ctct.polonistyka.uj.edu.pl/archiwum [dostęp: 2024/10/15]. | pl_PL |
| dc.references | Zielińska-Dao Quy Edyta, Czy to dobrze, że nastolatkowie dużo czytają, skoro czytają „Rodzinę Monet”?, „Wysokie Obcasy”, 15.09.2023, https://wyborcza.pl/ magazyn/7,124059,30183388,czy-to-dobrze-ze-nastolatkowie-duzo-czytaja-skoro-czytaja.html [dostęp: 2024/10/12]. | pl_PL |
| dc.identifier.doi | 10.24917/23534583.13.10 | |
| dc.relation.volume | 13 | pl_PL |
| dc.discipline | literaturoznawstwo | pl_PL |